Халқаро тажриба: Туркияда ҳамширалар қандай тайёрланади?

Халқаро тажриба: Туркияда ҳамширалар қандай тайёрланади?

Бугун Туркия тиббиёт соҳасида дунёнинг илғор давлатлари сафида. Ушбу муваффақиятларнинг икки асосий омили бор. Бири — мамлакатда замонавий тиббий технологиялар қамрови кенглиги бўлса, иккинчиси — мутахассислар тайёрлашнинг самарали механизмлари жорий этилгани!

Хўш, ҳозир турк заминида ҳамшираларни тайёрлаш ва улар фаолиятини ташкил этиш жараёни қандай йўлга қўйилган?

Айни пайтда Туркия университетларида ҳамширалик иши йўналиши изчил ривожланиш босқичида. Бу ерда талабалар назарий таълим билан чекланиб қолмайди. Амалий машғулотлар шифохоналар, лабораториялар ва халқаро университетларда ўтказилади.

Илк мактаб қачон очилган?

Туркияда илк ҳамширалик мактаби 1925 йилда ташкил этилган. Икки йиллик ва уч ойлик курслардан иборат ушбу муассасага кириш имтиҳонлари фақат ёзма шаклда ўтказилган. 1958 йилга келиб профессионал шаклдаги ҳамширалик таълими йўлга қўйилиб, ўқиш давомийлиги уч йилдан тўрт йилга узайтирилди.

Туркия миллий мудофаа вазирлиги 1939 йилда биринчи ҳарбий ҳамширалик мактабини ташкил этди ва у 1947 йили молиявий қийинчиликлар туфайли ёпилди.

Илк ҳамширалик иши институти 1955 йилда Эгей университети, кейин эса Ҳаcеттепе университети ва Истанбулдаги бошқа институтлар қошида ташкил этилган. Уларнинг барчаси ҳамширалик касби ва ўқитиш усуллари эволюциясига сезиларли таъсир кўрсатди. 1982 йилга келиб ҳарбий ҳамшираларни тайёрловчи муассасалар қайта ташкил этила бошланди.

Ҳаcеттепе университети ўз таркибида илк бор ҳамширалар коллежини очди ва 1972 йилда университетда бу йўналишда докторантлар ҳам тайёрлашга киришилди.

Неча йил ўқиш керак?

Ҳамширалик иши бўйича бакалавриат дастури тўрт йиллик курсни ўз ичига олади. У саккиз семестрдан иборат. Туркия халқаро талабалар учун инглиз тилида ушбу курсларни таклиф қилади. Агар чет эллик талаба инглиз тилида ўқимайдиган бўлса, турк тили сертификатини олиш учун “тил тайёрлов йили” деб номланувчи бир йиллик дастурни тугатиши лозим.

Бакалавриат ҳамширалик иши ўқув дастури қуйидаги фанларни ўз ичига олади: анатомия, физиология, ҳамширалик иши тамойиллари ва амалиётлари, этика, биокимё, микробиология, фармакология, патология ва ҳамширалик иши (болалар саломатлиги, руҳий саломатлик, аёллар саломатлиги, жамоат саломатлиги, жарроҳлик касалликлари, ички касалликлар ва юқумли касалликлар).

Туркия давлат университетларига кириш турк тили синови ёки АҚШнинг SАТ тести натижаларига боғлиқ. Ўқиш тили сифатида инглиз тилини танлашда TOEFL сертификатига эга бўлиш лозим. Агар сиз туркчада таҳсил олишни маъқул кўрсангиз, TÖMER сертификатини тақдим этишингиз керак.

Баъзи университетлар маълум ўртача баллга эга бўлишни талаб этади. Бироқ стипендия олиш учун ариза топширишда юқори ўртача кўрсаткич зарур.

Амалиёт ҳамширалик курсларининг бир қисмидир. Талабалар филиал шифохоналари орқали амалий тажриба орттириш имкониятига ҳам эга.

Олий маълумот зарур!

Ҳамширалик иши бўйича ўқиш, муваффақиятга эришиш иштиёқманд ва сабр-тоқатли одамлар учун қийин эмас. Бу касб беморлар билан мулоқот қилиш қобилияти ва самимийликни талаб қилади. Шунингдек, Туркияда ҳамширалик иши учун Ўзбекистондаги каби ўрта махсус даража эмас, олий маълумот бўлиши шарт.

Бу ерда кўплаб университетлар инглиз тилида ҳам ҳамширалик иши бўйича дастурларини тақдим этади. Уларни тамомлаган мутахассислар давлат ёки хусусий шифохоналар, шунингдек, реабилитация ва физиотерапия муассасаларида ишлашлари мумкин.

Турли идора ва ташкилотлар, жумладан, оналик ва болалик марказлари, оилани режалаштириш муассасалари, ўқув ва соғломлаштириш марказларида ҳам иш ўринлари мавжуд.

Энг яхши университет қайси?

Меҳнат бозорини баҳолаш натижалари ва ижтимоий сўровномаларга кўра, қуйидаги университетлар ҳамшираларни тайёрлаш борасида энг яхшилари деб тан олинган: Атилим, Истине, Окан, Истанбул Айдин, Ускудар, Баскент, Баҳчешеҳир, Гелисим, Медипол, Едитепе, Култур, Малтепе, Бойкент ва Билги университетлари.

Туркияда ҳамширалик иши бўйича ўқиш харажатлари бошқа мамлакатларга нисбатан ўртача қийматда деб таснифланади.

Фан доктори бўлиш ҳам мумкин

Мутахассислар Туркияда ҳамширалик иши бўйича магистратурада ўқишлари мумкин. Магистратура ва докторантура даражасида бир нечта ҳамширалик ихтисосликлари мавжуд.

Комплекс соғлиқни сақлаш ҳамшираси, она ва бола саломатлигини муҳофаза қилиш, қариялар учун ҳамширалик парвариши, фавқулодда вазиятлар ва бахтсиз ҳодисаларда ҳамширалик иши, куйиш иши, клиник ҳамширалик, марказий парвариш ҳамшираси, неонатал реанимация, парвариш ҳамшираси, жарроҳлик ҳамшираси, болалар боғчаси ҳамшираси, синиш ва суяк ҳамшираси, ички ҳамширалик ва онкология, бирламчи тиббий ёрдам ва руҳий саломатлик ҳамшираси, беҳушлик ва эндоскопик ҳамширалик шулар жумласидан. Ушбу мутахассисликлар бўйича илмий изланишлар олиб бориш имконияти яратилган.

Болония шартномаси нима беради?

2010 йилдан бери Туркия ҳукумати таълим ва мутахассислик бўйича халқаро интеграция юзасидан кенг кўламли иш олиб бормоқда. Ўқишга қабул қилишнинг марказий қабул тизими тўхтатилган. Университетлар қабул мезонларини ўзлари мустақил белгилашлари мумкин. Бу минглаб халқаро талабаларнинг Туркияда таҳсил олиш учун қизиқиш билдиришига сабаб бўлди.

Мамлакатда таълим олиш учун энг арзирли сабаблардан бири – Болония шартномаси. 2002 йилда имзоланган бу ҳужжат Туркия университетлари битирувчиларига 40 дан ортиқ Европа давлатида ишлаш учун йўл очади.

Туркияда ҳамширалик иши таълими бошқа ривожланган давлатлар стандартлари билан уйғун. АҚШ ёки Буюк Британия сингари глобал таълим учун инфратузилмага эга. Бу ҳамширалик ва бошқа барча тиббий дастурлар учун ҳам дахлдор. Қолаверса, Туркияда яшаш нархи анча ҳамёнбоп. Ҳукумат хорижлик талабаларга стипендия ҳам таклиф қилади. Бунга юқори академик натижаларга эга бўлган талабалар муносиб бўлади.

Умуман олганда, Туркия тиббиёт соҳасида дунёнинг тан олинган давлатларидан. Шундай экан, мутахассисларни ўқитиш, хусусан, ҳамширалар тайёрлаш борасида ҳам юқори сифатли дастурларга эга, деб бемалол айта оламиз. Шу сабабдан ҳам Ўзбекистон қардош мамлакат билан ушбу йўналишда доимий ҳамкорлик қилиб келмоқда.


Матнда хатолик топсангиз, ўша хатони белгилаб, бизга жўнатинг (Ctrl + Enter).

Бўлимга тегишли қизиқарли хабарлар

Фикр билдириш учун қайдномадан ўтишингиз сўралади ва телефон ракамни тасдиклаш керак булади!

Қозоғистон Россия, Хитой, Туркия ва Марказий Осиё давлатларини ортда қолдирди

Қозоғистон иқтисодий фаровонлик бўйича 50 та давлат қаторига кўтарилди.

Таъзия! Ҳалима Ибрагимова вафот этди

Бу ҳақда Улуғбек Холмедов инстаграмдаги саҳифасида маълум қилди.

MMA. Маҳмуд Мурадов иштирокидаги жанг тўлиқ давом этди

Аралаш яккакураш устамиз Маҳмуд Мурадов ўзининг ММАдаги навбатдаги жангини ўтказди.

Рустам Ашурматовнинг «Рубин»даги маоши маълум бўлди

Россия Премьер-лигасида фаолият юритаётган ўзбекистонлик ҳимоячи Рустам Ашурматовнинг «Рубин» клубидаги маоши маълум бўлди.

Украина душман учун «Жаҳаннам» тайёрлади

Бу ҳақда Украина президенти Владимир Зеленский Борис Патон номидаги миллий мукофотни топшириш чоғида маълум қилди.

Ўзбекистонда ҳафта бошида кутилаётган об-ҳаво маълум қилинди

«Ўзгидромет» 9-11 декабрь кунлари кутилаётган об-ҳаво маълумотини эълон қилди.

«Ан-Наср» футболчиларига автомобил совға қилди. Роналду ва Манега BMW XM топширилди

Саудия Арабистонининг «Ан-Наср» клуби ўз футболчиларига қимматбаҳо совға тайёрлади.

Россия Украинадан ерларини қайтариб олганини эълон қилди

Киев кучлари август ойида қуруқликдан у ерга катта ҳужум уюштирган эди.

Украина бешта шаҳарни йўқотиш хавфи остида

Бу ҳақда Олий Раданинг собиқ депутати, ҳарбий хизматчи Егор Фирсов маълум қилди.

16 декабрь куни яна изғирин совуқ қайтади

Ўзгидромет ўзининг 14-16 декабрь кунлари учун эълон қилган прогнозларида бу хақида маълум қилди.

Эркинжон Турдимовнинг янги иш жойи маълум бўлди

Самарқанд вилояти ҳокими лавозимидан озод этилган Эркинжон Турдимов Президент Администрациясига ишга ўтказилади.

Юртимизга қачон қор ёғади?

Бу ҳақда Ўзгидромет хабар берди.

Ҳаво ҳарорати -8 даражагача тушиши кутилмоқда

Бу ҳақда Ўзгидромет хабар берди.

Россиялик полициячилар оммавий равишда ишдан кетмоқда

Россияда шундай ҳудудлар борки, у ерда участка полиция инспекторлари лавозимларининг 90 фоизигача бўш, ва битта ходим тўққизта ходим ўрнига ишлашга мажбур бўлмоқда.

Россия ўз ишини бошлади

Россия армияси Украинадаги нишонларга яна камикадзе дронларини учиришни бошлади.

Россия Украинага катта ҳужум бошлади

13 декабрь куни эрталаб Россия Украина ҳудудига 93 та ракета ва 200 га яқин дрон учирди.

Роналдунинг нархи рекорд даражада пастлади

«Transfermarkt» портали саҳифаларида «Ан-Наср»нинг юлдуз ҳужумчиси Криштиану Роналдунинг нархи янгиланди.

Қўшма Штатлар Россияга қарши баёнот билан чиқди

Москва Яманнинг “Ансоруллоҳ” гуруҳи билан алоқада экани, Исроил ва унинг иттифоқчиларига қарши амалиётларида унга ёрдам бериш учун қурол жўнатаётгани АҚШнинг ғазабини қўзғатди.

Россиянинг катта ютуқлари

Россия ўтган ойда катта ютуқларга эришганини даъво қилмоқда.

Самарқандда 23 ёшли косметолог ва бьюти-блогер ўзини 8-қаватдан ташлаб ҳалок бўлди

Марҳуманинг ўлим сабабини аниқлаш мақсадида суд-тиббий экспертизаси тайинланган.

Исроиллик раввин: “Ғазода ҳаммани, ҳатто чақалоқларни ҳам ўлдиринг”

Исроил ишғоли остидаги Яффа шаҳридаги Шират Моше Ҳесдер ешива раҳбари Элияҳу Малининг Ғазо аҳолиси, жумладан, болалар ва чақалоқларни йўқ қилишга оид чақирувлари жиддий эътирозларга сабаб бўлди. У ўз нутқида “яҳудийча” уруш тамойилларини мисол қилиб келтирган.

Украинага кенг кўламли ҳужум: 300 га яқин ракета ва дронлар

Украина президенти Владимир Зеленский маълум қилишича, бугунги ҳужум пайтида Россия қўшинлари Украинага қарийб 93 та ракета ва 200 га яқин учувчисиз қурилма учирган.

Кремль Трампнинг Украинанинг Россияга берган зарбаларини танқид қилганини олқишлайди

«Биз ўт очишни тўхтатмоқчи эмасмиз, биз шартлар бажарилиб, барча мақсадларимизга эришгандан сўнг тинчлик бўлишини истаймиз», — деди Песков.

Россия Европа Иттифоқи санкциялар туфайли қанча зарар кўрганини эълон қилди

Россия Федерацияси ташқи ишлар вазири ўринбосари Александр Грушконинг таъкидлашича, Европа Иттифоқи Россияга қарши санкцияларнинг таъсирида катта иқтисодий зарар кўрмоқда.

АҚШ Украинага шошилинч ёрдамни эълон қилди

Жо Байден «биз ушбу маъмуриятни охиригача қўшимча пакетлар билан таъминлашни давом эттирамиз,» деб айтган.

Сергелидаги MaxWay биносида ёнғин чиқди

Янги Сергели кўчасида содир бўлган ёнғин ҳақида маълумот 13 декабрь куни соат 16:12 да келиб тушган. Соат 16:19 да ёнғин-қутқарув гуруҳи воқеа жойига етиб келди.

Калифорниядаги йирик ёнғин туфайли 12 минг киши эвакуация қилинди

Лос-Анжелес округи ёнғин департаменти маълумотларига кўра, “Франклин” ёнғини бир кечада 39 фоизга ўсган

Суриялик исёнчилар Ҳафиз Асаднинг мақбарасига ўт қўйишди

«Ҳайят Таҳрир аш-Шам» ҳаракати бошчилигидаги исёнчилар яшин тезлигида Сурияни қўлга киритиб, Асадлар оиласининг 54 йиллик ҳукмронлигига нуқта қўйди. Мамлакатни ташлаб қочган президент Башар Асад ва унинг оиласига Россия бошпана берди.

Ўзбекистонлик боксчи рақибини тишлагани учун олтин медалдан маҳрум бўлди

Ўзбекистонлик боксчи Ҳавасбек Асадуллаев финалда қозоғистонлик рақибини мағлуб этиб, Осиё чемпиони унвонини қўлга киритганди. Бироқ жанг давомида у рақибини тишлаб олгани сабаб Осиё бокс конфедерацияси уни дисквалификация қилди. Олтин медал эса Аблайхон Жусуповга берилди.

Исроил қочқинлар лагерига ҳужум уюштирди: 25 нафар фаластинлик ҳалок бўлган

Исроил ҳаво кучларининг Нусейрат қочқинлар лагерига уюштирган ҳужумида камида 25 фаластинлик ҳалок бўлди. Зарба АҚШ миллий хавфсизлик бўйича маслаҳатчиси Исроил ва ҲАМАС ўртасида ўт очишни тўхтатиш бўйича келишувга эришиш умидини билдирганидан бир неча соат ўтиб содир бўлган.

Тишларни учинчи марта ҳам ўстириш мумкин — япон олимлари

«Одамларнинг тишини учинчи марта ўстириб беришга қодир яширин тиш томирлари борлиги айтилаётгани ҳам инқилобий, ҳам баҳсли масала», — деди Гонконг университети эндодонтия клиник профессори Чэнфэй Чжан.

Медведев Трампни мақтаяпти

АҚШнинг сайланган президенти Доналд Трамп ўз сиёсий рақибларини "йиқита олган" иқтидорли шахс таассуротини қолдирмоқда.

Украинани Европа Иттифоқига олиб киришни тўхтатиб бўлмайдими?

Германия канцлери Олаф Счолз Украинанинг Европа интеграцияси жараёнини ортга қайтариш мумкин эмаслигини айтиб, Россия президенти Владимир Путин ягона уруш мақсадига эришмаганини қўшимча қилди.

Россия бу талабларни қабул қилмаслигини айтмоқда

Путиннинг таклифлари қуйидагилардан иборат: Украина НАТОга қўшилмаслиги шарт ва Россия ўзи ҳозир Россияга қўшиб олганини эълон қилган Украинанинг тўртта вилоятининг бутун ҳудудига эга бўлиши керак.

Нацистлар Нусейрат лагеридаги Ал-Луҳлар оиласининг уйини портлатиб, 15 кишини ўлдирди

Уларнинг аксарияти аёллар ва болалар эди.

Путин ва Орбан телефонда нимани гаплашгани маълум қилинди

Венгрия раҳбари Трамп ва Путиннинг Европа Иттифоқидаги энг яқин сиёсий ҳамкори ҳисобланади.

Михаил Шатский ўлдирилган бўлиши мумкин

Бу ҳақда журналист Александр Невзоров хабар берди, у ўз саҳифаларида ўлдирилган шахснинг суратларини чоп этган.

Исроилнинг қўли журналистлар қони билан беланган

"Чегара билмас мухбирлар"га кўра, Исроил ҳарбий кучлари 2024 йилда касбий фаолияти туфайли ўлдирилган 54 журналистнинг учдан бирига жавобгар.

Футбол: 2030 ва 2034 йилларда Жаҳон чемпионатига мезбонлик қиладиган мамлакатлар аниқланди

Ташкилот конгрессида 2030 йилги мундиал бир вақтнинг ўзида олти мамлакат - Марокаш, Испания, Португалия, Аргентина, Уругвай ва Парагвайда ўтиши белгиланди.

Дамашқда комендантлик соати бекор қилинди

Бир кун аввал Сурия мухолифати Дамашқ ва унинг атрофида «пойтахтнинг марказий маҳаллаларида оммавий талон-торож қилишни тўхтатиш» мақсадида жорий қилган комендантлик соати бекор қилинди.