Trampga Zelenskiyning «g‘alaba rejasi» yoqdi
Donald Tramp AQSh prezidentlik saylovlarida g‘alaba qozonsa, Ukrainani qo‘llab-quvvatlashga va’da berdi. Bu haqda Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy Nyu-Yorkda sobiq prezident bilan yaqinda bo‘lib o‘tgan shaxsiy uchrashuviga ishora qilib aytdi.
«Donald Tramp biz tomonda bo‘lishini, Ukrainani qo‘llab-quvvatlashini to‘g‘ridan-to‘g‘ri aytdi», — dedi Zelenskiy Amerikaning Fox News telekanaliga bergan intervyusida.
Ukraina prezidenti, shuningdek, Tramp bilan o‘zining «g‘alaba rejasi»ni baham ko‘rgani va sobiq prezident bundan juda manfaatdor ekanini aytdi. Bundan tashqari, Zelenskiyning so‘zlariga ko‘ra, Tramp urushning borishi, uning sabablari va Ukrainaning mudofaa yordamiga bo‘lgan hozirgi ehtiyojlari haqida ko‘p so‘ragan.
Respublikachilar partiyasidan prezidentlikka nomzod Zelenskiy bilan uchrashuvdan ko‘p o‘tmay, mojaroni «barcha uchun adolatli kelishuv» bilan tezroq yakunlash uchun har ikki tomon bilan hamkorlik qilish niyatida ekanligini aytdi.
Zelenskiy rejasining asosiy nuqtasi Vashingtonning Ukraina harbiylari tomonidan Amerika qurollaridan hech qanday cheklovlarsiz foydalanishga ruxsat berishi, shuningdek, harbiy yordam hajmini oshirishdir. Zelenskiy ziddiyatni muzlatib qo‘ymaslik kerakligini ta’kidlamoqda.
Ukrainadagi mojaroni hal qilish bo‘yicha «Tramp rejasi»ning so‘nggi ma’lum bo‘lishi Kiyevning NATOga qo‘shilish intilishlaridan va hududiy imtiyozlardan voz kechishini nazarda tutgan. Bu reja qisman Respublikachilar partiyasidan vise-prezidentlikka nomzod J.D.Vens tomonidan bayon etilgan.
Iyul oyi boshida, Tramp prezidentligi davrida AQSh Davlat kotibi Mayk Pompeo, agar u prezidentlik saylovlarida g‘alaba qozonsa, Donald Trampning «tinchlik rejasi» qanday bo‘lishi mumkinligi haqida gapirdi. Aksincha, u Ukrainaga harbiy yordamni ko‘paytirishni va uning Yevropa Ittifoqi va NATOga a’zo bo‘lishini taxmin qildi. Bu haqda u WSJ gazetasidagi maqolasida yozgan va u umumiy fikrga qaramasdan, Tramp prezident sifatida Ukrainani taslim bo‘lishga undashiga «ishonish uchun hech qanday asos yo‘q»ligini aytgan. Pompeoning yozishicha, bo‘lajak Tramp ma’muriyatining Ukraina bo‘yicha «muvaffaqiyatli rejasi» qator bandlarni o‘z ichiga olishi mumkin, jumladan, Rossiyaga qarshi sanksiyalarni sezilarli darajada oshirish, Ukrainaga qurol olish va undan foydalanish bo‘yicha barcha cheklovlarni bekor qilish, shuningdek, qarz berish Ukraina uchun 500 milliard dollarlik ijara dasturi. Belgilangan rejaga ko‘ra, Ukraina muzlatilgan Rossiya aktivlari hisobiga tiklanishi va imkon qadar tezroq NATO va YEIga qo‘shilishi kerak.
Kiyev Rossiya qo‘shinlarini to‘liq olib chiqib ketishni va barcha hududlarni xalqaro tan olingan chegaralar bo‘yicha qaytarishni talab qilmoqda. Moskva bosib olingan va anneksiya qilingan (ham 2014 yilda, ham 2022 yil fevralidan keyin) hududlarni berishga majbur qiladigan har qanday turar-joy loyihalarini rad etadi. Rossiya prezidenti Vladimir Putin kelishuv «erdagi voqeliklar»ga asoslanishi kerakligini aytdi.
