Трампга Зеленскийнинг «ғалаба режаси» ёқди

Дональд Трамп АҚШ президентлик сайловларида ғалаба қозонса, Украинани қўллаб-қувватлашга ваъда берди. Бу ҳақда Украина президенти Владимир Зеленский Нью-Йоркда собиқ президент билан яқинда бўлиб ўтган шахсий учрашувига ишора қилиб айтди.

«Дональд Трамп биз томонда бўлишини, Украинани қўллаб-қувватлашини тўғридан-тўғри айтди», — деди Зеленский Американинг Fox News телеканалига берган интервьюсида.

Украина президенти, шунингдек, Трамп билан ўзининг «ғалаба режаси»ни баҳам кўргани ва собиқ президент бундан жуда манфаатдор эканини айтди. Бундан ташқари, Зеленскийнинг сўзларига кўра, Трамп урушнинг бориши, унинг сабаблари ва Украинанинг мудофаа ёрдамига бўлган ҳозирги эҳтиёжлари ҳақида кўп сўраган.

Республикачилар партиясидан президентликка номзод Зеленский билан учрашувдан кўп ўтмай, можарони «барча учун адолатли келишув» билан тезроқ якунлаш учун ҳар икки томон билан ҳамкорлик қилиш ниятида эканлигини айтди.

Зеленский режасининг асосий нуқтаси Вашингтоннинг Украина ҳарбийлари томонидан Америка қуролларидан ҳеч қандай чекловларсиз фойдаланишга рухсат бериши, шунингдек, ҳарбий ёрдам ҳажмини оширишдир. Зеленский зиддиятни музлатиб қўймаслик кераклигини таъкидламоқда.

Украинадаги можарони ҳал қилиш бўйича «Трамп режаси»нинг сўнгги маълум бўлиши Киевнинг НАТОга қўшилиш интилишларидан ва ҳудудий имтиёзлардан воз кечишини назарда тутган. Бу режа қисман Республикачилар партиясидан вице-президентликка номзод Ж.Д.Вэнс томонидан баён этилган.

Июль ойи бошида, Трамп президентлиги даврида АҚШ Давлат котиби Майк Помпео, агар у президентлик сайловларида ғалаба қозонса, Дональд Трампнинг «тинчлик режаси» қандай бўлиши мумкинлиги ҳақида гапирди. Аксинча, у Украинага ҳарбий ёрдамни кўпайтиришни ва унинг Европа Иттифоқи ва НАТОга аъзо бўлишини тахмин қилди. Бу ҳақда у WSJ газетасидаги мақоласида ёзган ва у умумий фикрга қарамасдан, Трамп президент сифатида Украинани таслим бўлишга ундашига «ишониш учун ҳеч қандай асос йўқ»лигини айтган. Помпеонинг ёзишича, бўлажак Трамп маъмуриятининг Украина бўйича «муваффақиятли режаси» қатор бандларни ўз ичига олиши мумкин, жумладан, Россияга қарши санкцияларни сезиларли даражада ошириш, Украинага қурол олиш ва ундан фойдаланиш бўйича барча чекловларни бекор қилиш, шунингдек, қарз бериш Украина учун 500 миллиард долларлик ижара дастури. Белгиланган режага кўра, Украина музлатилган Россия активлари ҳисобига тикланиши ва имкон қадар тезроқ НАТО ва ЕИга қўшилиши керак.

Киев Россия қўшинларини тўлиқ олиб чиқиб кетишни ва барча ҳудудларни халқаро тан олинган чегаралар бўйича қайтаришни талаб қилмоқда. Москва босиб олинган ва аннекция қилинган (ҳам 2014 йилда, ҳам 2022 йил февралидан кейин) ҳудудларни беришга мажбур қиладиган ҳар қандай турар-жой лойиҳаларини рад этади. Россия президенти Владимир Путин келишув «ердаги воқеликлар»га асосланиши кераклигини айтди.