Прогнозлаштириш ва макроиқтисодий тадқиқотлар институти (ПМТИ) давлат томонидан таълим тизими учун ажратилаётган харажатлар аҳоли орасида камбағаллик даражасини қисқартиришга қандай таъсир кўрсатишини баҳолаш бўйича тадқиқот ўтказди.
Инсон капитали назариясига кўра, таълим учун харажатлар ошириладиган бўлса, ходимларнинг меҳнат унумдорлиги ҳам ошади. Бу эса пировардида уларнинг даромадлари ортиши ҳамда аҳолининг камбағаллик даражаси пасайишига олиб келади. Шу билан бирга, фарзанд таълимининг бошланғич даражалари (мактабгача, бошланғич, ўрта таълим) га сармоя киритиш, келгусида уларнинг даромадлари таълимнинг кейинги босқичларига сармоя киритишдагига қараганда кўпроқ ортишида ёрдам беради. Таълим жамиятда даромадлар тенгсизлигини камайтириш ва гендер тенглигини таъминлашнинг асоси ҳисобланади. Ота-онанинг таълим даражаси фарзандлар фаровонлигига тўғридан-тўғри таъсир кўрсатиб, келгусида уларнинг камбағал бўлиб қолиш хавфини камайтиради.
Давлат томонидан таълим тизими учун ажратилаётган маблағларнинг камбағалликни қисқартиришга таъсирини баҳолаш учун паст ва ўрта даромадли 52 та мамлакатнинг 1990-2020 йиллар бўйича панель маълумотларидан фойдаланиб, эмпирик таҳлил ўтказилди. Баҳолашда Ўзгармас эффектлар эконометрик модель қўлланилди.
Тадқиқот натижаларига кўра, давлат томонидан таълим тизими учун ажратилаётган маблағларнинг 1% га ортиши камбағалликни 0,03% га қисқартириш имконини беради. Шу билан бирга, ЯИМнинг ўсиши, савдо-сотиқ ва ҳамда ялпи капитал қўйилмаларнинг ошиши, инфляциянинг пасайиши каби омиллар камбағаллик даражаси билан тескари алоқага эга.
2020-йилда тадқиқ этилган мамлакатларда таълим тизими учун сарфланган харажатларнинг ЯИМга нисбатан ўртача улуши 4,11% ни, Ўзбекистонда эса 4,9% ни ташкил этган.
Янги Ўзбекистоннинг тараққиёт стратегиясида инсон капиталини ривожлантириш ва таълим сифатини ошириш, жамиятнинг барча аъзоларига таълим хизматларининг ҳамма босқичларидан фойдаланиш имконияти берилишини таъминлаш учун давлат бюджетидан маблағлар ажратишга алоҳида эътибор қаратилган. Айниқса охирги 5 йилда таълимнинг барча босқичларида ижобий ўзгаришлар кузатилди. Жумладан, аҳолининг мос ёшдаги қатламларини мактабгача таълим билан қамраб олиш 38,2% га (2016-йилдаги 23,8% дан 2021-йилда 62% гача), умумий ўрта таълим билан 0,9%га (2016-йилдаги 96,9% дан 2021-йилда 97,8% га), олий таълим билан 29% га (2016-йилдаги 9% дан 2021-йилда 38% га) ўсди.
Жорий йилнинг май ойида Ўзбекистон Республикаси Президентининг ўқувчиларнинг билим ва малакасини, шунингдек, STEM, қўшма таълим, лойиҳавий таълим каби замонавий мавзулар ва ёндашувларни баҳолаш учун халқаро тадқиқотлар (PISA, PIRLS, TIMMS) га тааллуқли бўлган мавзуларни ҳам ўз ичига олган Миллий ўқув дастурини тасдиқлади.
Ўзбек тадбиркори Жаҳонгир Ортиқхўжаев Туркияда 550 млн долларлик йирик инвестиция лойиҳасини амалга оширмоқда. Бу лойиҳа икки давлат ўртасидаги иқтисодий ва маданий алоқаларни янада мустаҳкамлашга хизмат қилмоқда. Ортиқхўжаевнинг фикрича, Ўзбекистон ва Туркия тадбиркорлари ўртасида ишонч ва дўстлик алоқалари юқори.
Бу ҳақда 2 июль куни "Россия Фанлар академиясининг ягона геофизика хизмати" Федерал тадқиқот марказининг Камчатка бўлими "Телеграм"даги каналида маълум қилди.
Ўзбекистон миллий терма жамоаси собиқ бош мураббийи Сречко Катанец Жаҳон чемпионати-2026'да мухлислар терма жамоадан ҳеч нарса кутмаслиги кераклигини айтди.
2025 йил 6 июл куни АҚШ президенти Дональд Трамп машҳур тадбиркор Илон Маскнинг янги сиёсий куч — «Америка партияси»ни тузиш ташаббусини очиқчасига танқид қилди.
Россия президенти Владимир Путин Роман Старовойтни транспорт вазири лавозимидан озод қилгач, у ўз жонига қасд қилгани ҳақида хабарлар тарқалди. Фожиага нима сабаб бўлган?
Исроил томонидан қўзғатилган гуманитар инқироз, Ғазога нисбатан кучайтирилган блокада ва инсонпарвар ёрдамларнинг киришини тўсиш билан янада оғирлашмоқда.
Техасда кучли ёмғир ва Гвадалупе дарёсининг тошиб кетиши оқибатида юзага келган сув тошқини оқибатида камида 104 киши ҳалок бўлди. Бу ҳақда The New York Times нашри хабар берди.
Исроил армиясининг қамал остидаги Ғазо секторига қилган навбатдаги тонгги ҳаво ҳужумлари натижасида камида 10 фаластинлик ҳалок бўлди. Марҳумлар орасида бир чақалоқ ҳам бор. Яна кўплаб инсонлар жароҳат олди.
Давлат нефть корпорацияси Бадаловнинг “тўсатдан ўлими”га бағишланган пресс-релизда унинг раҳбарлигида “қисқа вақт ичида кенг кўламли илм-фанни талаб қилувчи лойиҳалар амалга оширилганини” таъкидлади
Исроил Ғазо сектори аҳолиси, хусусан, болаларни атайин оч қолдирмоқда, яъни очликдан қурол сифатида фойдаланмоқда. Defence for Children International ва Doctors Against Genocide ташкилотлари томонидан эълон қилинган “Бутун авлодларнинг оч қолдирилиши” ҳисоботида шундай хулоса илгари сурилган.
Арманистон суди уни “ҳокимиятни эгаллаб олишга чақиришда” айблаб ДХХ қамоқхонасига жойлаштирди. Шу вақтнинг ўзида унга тегишли бўлган "Арманистон электр тармоқлари" (АЭТ) компаниясини миллийлаштириш бошланди.
Исроил оммавий ахборот воситаларининг хабар беришича, АҚШ расмийлари Ғазо секторида отишмаларни тўхтатиш ва асирларни алмашиш бўйича келишувга эришиш мақсадида Исроилга босим ўтказишга тайёрланмоқда.
Шу билан бирга, NDMA келгуси 12 дан 24 соатгача мамлакатнинг катта қисмларига таъсир қилиши кутилаётган кучли ёмғир ва момақалдироқ ҳақида огоҳлантирди.