Саудия Арабистони ўзининг "келажак шаҳри"ни таъминлай олмаяптими?

Саудия Арабистонининг Неом мега-лойиҳаси нефт нархининг тушиши ва бюджет имкониятларининг қисқариши фонида ривожланиш режаларини ҳар томонлама қайта кўриб чиқишни бошлади.
Financial Times манбаларига кўра, лойиҳанинг бир қанча йўналишлари “чекланган ресурслар” контекстида қайта кўриб чиқилган. Неом - валиаҳд шаҳзода Муҳаммад бин Салмоннинг мамлакат иқтисодиётини диверсификация қилишга қаратилган Висион 2030 дастурининг флагмани.
Лойиҳа дастлаб 1,5 триллион долларга баҳоланган ва Ню-Йорк шаҳридан 33 баравар катта бўлиши кутилган эди. Бироқ, расмийлар ҳозирда Неом аҳолиси 2030 йилга бориб режалаштирилган 1,5 миллион ўрнига 300 минг кишидан кам бўлишини кутмоқда ва 170 км "чизиқли шаҳар" дан атиги 2,4 км қурилади. Қизил денгиз курортлари каби алоҳида объэктлар ишга туширилганига қарамай, кўплаб ташаббуслар, жумладан, 2029 йилги қишки Осиё ўйинлари учун тоғ-чанғи курорти ҳам режалаштириш босқичида қолмоқда.
Нефт нархининг қулаши Саудия Арабистони иқтисодига босимни оширди, Брент нефтининг бир баррели нархи йил бошидан 20 фоизга пасайиб, 64,27 долларга тушди. Халқаро валюта жамғармаси қиролликка ўз бюджетини мувозанатлаш учун бир баррел учун 90 доллар кераклиги ҳақида огоҳлантирмоқда. Шу фонда инвестиция банклари, жумладан, Голдман Сачс ҳам мега-лойиҳаларни сезиларли даражада қисқартириш ва кейинги тузатишларни башорат қилмоқда.
Неом лойиҳаси ҳам кадрлар ўзгаришига дуч келди: 2024 йил ноябр ойида бош директор алмаштирилди ва жанжаллардан кейин бир нечта топ-менежерлар ўз лавозимларини тарк этишди. Янги раҳбар Айман ал-Мудаифер валиаҳд шаҳзода бошчилигидаги Суверен инвестиция жамғармаси назорати остида лойиҳани амалга оширишда давом этмоқда.