Ғарбнинг Украинага қурол етказиб бериш учун захиралари тугаб бормоқда

Қўшма Штатлар ва НАТОнинг бошқа давлатлари Украинага янги қурол-яроғ етказиб бериш учун захира топишда қийналмоқда, деб ёзади New York Times нашри.

Европада Танклар ва артиллериядан бундай фаол фойдаланишга олиб келувчи янги уруш юзага келиши Ғарб сиёсатчилари учун ақлга сиғмайдигандек туюлган ва НАТО сўнгги ўн йилликда ўз арсеналларини сезиларли даражада қисқартирган.

Ҳатто Қўшма Штатлар ҳам украиналиклар учун зарур бўлган қурол-яроғнинг чекланган захираларига эга ва Вашингтон асосий қуролларни Хитой ва Шимолий Кореяга қарама-қарши бўлган Тайван ва Корея ярим ороли каби потенциал хавотирли минтақалардан олиб чиқишни истамайди.

Энди эса, уруш бошланганидан тўққиз ой ўтиб, бундай можароларга тубдан тайёр эмаслиги сабабли, Ғарб Украинанинг зарурий эҳтиёжларини таъминлаш ва НАТО захираларини тўлдириш йўлларини топишга астойдил ҳаракат қилмоқда.

Украинада томонлар қурол ва ўқ-дориларни Иккинчи жаҳон урушидан бери кузатилмаган миқдорда кўп сарфламоқда, деб ёзади New York Times.

НАТО расмийларига кўра, ишлатилган артиллерия миқдори ҳайратланарли даражада кўп. Афғонистонда НАТО кучлари кунига 300 та артиллерия ўқини ишлатиши ва ҳаво ҳужумидан мудофаа ҳақида кўп ташвишланмаслиги мумкин.

Аммо Украина кунига минглаб ўқ узиши мумкин ва шунда ҳам Россия ракеталари ва Эронда ишлаб чиқарилган ўзи учар учоқларга қарши ҳаво мудофаасига жуда муҳтож.

"Украинадаги бир кун Афғонистондаги бир ой ёки ундан кўпроқ вақтга тенг", деди яқин вақтгача НАТО бош котибининг мудофаа сармоялари бўйича ёрдамчиси бўлган, ташқи алоқалар бўйича Европа кенгашининг мудофаа эксперти Камил Гранд NYT'га.

Украиналиклар ўтган ёзда Донбасда кунига 6 000 дан 7 000 гача артиллерия ўқларини ишлатган, дейди НАТОнинг юқори мартабали расмийси. Россия қўшинлари эса кунига 40 мингдан 50 минггача артиллерия ўқларини ишлатган.

Таққослаш учун, АҚШда ҳар ой атиги 15 мингта снаряд ишлаб чиқарилади.

Шундай қилиб, Ғарб Украина ҳозир фойдаланиши мумкин бўлган Совет давридан қолган, тобора камайиб бораётган ускуналар ва ўқ-дориларни, жумладан С-300 ҳаво мудофаа ракеталари, Т-72 танклари ва айниқса, Совет калибрли артиллерия снарядларини топишга уринмоқда.

Улар Жанубий Корея каби мамлакатлардан Украина учун ўқ-дорилар харид қилишни ташкил этишга ҳаракат қилмоқда.

Ҳатто НАТОнинг Чехия, Словакия ва Болгариядаги эски заводларида Украина артиллерияси учун 152 мм ва 122 мм совет калибрли снарядларини ишлаб чиқаришни қайта бошлаш учун НАТО сармояси ҳақида баҳслар кетмоқда.

Аммо бу ҳаракатлар ҳам ҳуқуқий, ҳам амалий муаммоларга сабаб бўлиши мумкин, дея қайд этади газета.

Швейцария ва Италия каби айрим Европа давлатлари уруш ҳолатидаги мамлакатларга қурол етказиб беришда қонуний чекловларга эга.

Бундан ташқари, бир қанча НАТО қуроллари бошқа мамлакатларда ишлаб чиқарилган ўқ-дорилардан фойдаланиш учун сертификатланган.

Русларнинг таъминотида ҳам ўзига хос муаммолар мавжуд. Улар энди камроқ артиллерия снарядларидан фойдаланишмоқда. Бу каби муаммога дуч келган Москва ҳарбий ишлаб чиқаришни оширишга ҳаракат қилмоқда, деб ёзади АҚШнинг New York Times газетаси ўзининг таҳлилий мақоласида.