Tan jarohati yetkazish bilan bog‘liq jinoyatlar haqida

Tan jarohati yetkazish bilan bog‘liq jinoyatlar  haqida

O‘zbekiston Respublikasi Konstitusiyasining 64-moddasida oila jamiyatning asosiy bo‘g‘inidir hamda jamiyat va davlat muhofazasida bo‘lish huquqiga ega ekanligi belgilab qo‘yilgan. 

Mamlakatimizda azal azaldan oila muqaddas qo‘rg‘on sifatida e’zozlab kelingan. Zero, inson qalbida ahillik, mehr-oqibat tuyg‘ulari, ilm-ma’rifatga tashna bo‘lish ko‘nikamasi, avvalo shu dargohda shakllana boshlaydi va shaxsning o‘z hayot yo‘lini topishda, belgilashda muhim ahamiyatga ega bo‘ladi.

Oila mustahkamligi jamiyat mustahkamligining garovi hisoblanadi. Shu sababli oiladagi muhit, ota-ona, aka-uka va er-xotin munosabatlari alohida ahamiyat kasb etadi. Oila - tarbiya tengsiz maktabi hisoblanadi. Unda kelajak tug‘iladi, ulg‘ayadi, umr ko‘radi. Bu murakkab jarayonda har bir oila a’zosining o‘ziga xos o‘rni bor va ma’lum qoidalarga, an’analarga amal qilinadi. Bu ko‘p qirrali, katta mehnat, jiddiy yondoshuvni talab qiladigan jarayon. Albatta tinch, osuda, farovon hayot o‘z-o‘zidan kelmaydi. Uning barqarorligini ta’minlash osonlikcha yechimini topmaydi. Shu boisdan ham oilaga davlatimizning ichki siyosatidagi muhim bo‘g‘in tariqasida qaraladi. Bugungi kunda olib borilayotgan islohotlarning mazmun-mohiyatida asosiy o‘ringa ega. 

Sir emaski, bugungi kunda nizoli oilalar soni ortib bormoqda. Bu jamiyatimizdagi eng og‘riqli muammolardan biri bo‘lib, bu kabi oilalar bilan alohida ish borishni talab etadi. Bu borada hududlar kesimida notinch oilalarning har biridagi nizolarning sabablarini o‘rganish, ushbu oilalardagi muhitni sog‘lomlashtirish bo‘yicha manzilli dasturlar ishlab chiqilib, tegishli chora-tadbirlar amalga oshirilmoqda. 

Biroq, oxirgi paytlarda oilaviy kelishmovchiliklar jinoyat sodir etilishi kabi salbiy oqibatlarga olib kelayotganligini guvohi bo‘lmoqdamiz. Jumladan oiladagi o‘zaro kelishmovchilik qarindoshlar o‘rtasidagi janjal va bir-biriga tan jarohati yetkazishlarga sabab bo‘lmoqda. 

O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksining 2-bobi sog‘liqqa qarshi jinoyatlar deb nomlangan. Mazkur bobda qasddan badanga shikast yetkazish jinoyatlari va ular uchun javobgarlik belgilangan. 
Qasddan badanga turli darajada shikast yetkazish bilan bog‘liq ishlar bo‘yicha bunday qilmishlarni sodir etganlik uchun javobgarlikni nazarda tutuvchi jinoyat qonuni normalari to‘g‘ri qo‘llanilishini ta’minlash maqsadida O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumi tomonidan 2007 yil 27 iyun kuni

“Badanga qasddan shikast yetkazishga oid ishlar bo‘yicha sud amaliyoti to‘g‘risida”gi 6-sonli Qarori qabul qilingan. Mazkur Plenum Qarorida badanga yetkazilgan shikastning xususiyati va og‘irlik darajasini aniqlash, odatda, tibbiyot organlari vakolatiga taalluqli bo‘lib, O‘zbekiston Respublikasi sog‘liqni saqlash vazirining 1992 yil 21 oktyabrdagi buyrug‘i bilan tasdiqlangan, badanga yetkazilgan shikast og‘irligini sud-tibbiy yo‘sinda belgilash qoidalariga muvofiq o‘tkazilishi haqida tushuntirish berib o‘tilgan. Shu sababli, badanga shikast yetkazilgan har bir holda JPK 173-moddasi birinchi qismining 1-bandi talabiga ko‘ra sud-tibbiyot ekspertizasi tayinlanishi va o‘tkazilishi shart bo‘lib, uning xulosasi sud tomonidan qayd etilgan Qoidalar va ishning boshqa materiallari asosida baholanishi lozim. Mazkur tartib O‘zbekiston Respublikasi JPKning 
187-moddasida belgilangan.

Surishtiruv, dastlabki tergov organi va sudlar tomonidan badanga shikast yetkazishga oid ishlar bo‘yicha qilmishni to‘g‘ri kvalifikasiya qilish uchun ayb shakli, badanga shikast yetkazish motivi, maqsadi va usuli, aybdorning qilmishi bilan kelib chiqqan oqibat o‘rtasida sababiy bog‘lanish mavjudligi, shuningdek ishning to‘g‘ri hal etilishi va aybdorga adolatli jazo belgilanishi uchun ahamiyatli bo‘lgan boshqa holatlar batafsil aniqlanishi lozim.

Jinoyat kodeksi 104-110-moddalari bo‘yicha javobgarlik aybdorda mazkur moddalar dispozisiyasida ko‘rsatilgan shikastni boshqa bir odamga huquqqa xilof ravishda yetkazishga nisbatan qasd (to‘g‘ri yoki egri) mavjud bo‘lgandagina kelib chiqadi.

Agar aybdor o‘z harakati yoki harakatsizligining ijtimoiy xavfli ekanligini anglasa, jabrlanuvchi badaniga muayyan darajada shikast yetkazishi mumkinligiga ko‘zi yetsa va shuni xohlasa yoinki xohlamasada, bunga ongli ravishda yo‘l qo‘ysa yoki o‘z qilmishidan kelib chiqadigan oqibatlarga befarq qarasa, barcha qilmish aslida kelib chiqqan oqibatlar bo‘yicha kvalifikasiya qilinadi.
Badanga har qanday og‘irlik darajasida qasddan yetkazilgan shikast uchun javobgarlik aybdorning qilmishi bilan kelib chiqqan, JK 104-110-modalarida ko‘rsatilgan oqibatlar o‘rtasida sababiy bog‘lanish mavjud bo‘lishini taqozo etadi. Agar mazkur oqibatlar, garchi ular aybdorning huquqqa xilof harakatlari bilan bog‘liq bo‘lsada, biroq organizmning individual xususiyatlari yoki ko‘rsatilgan tibbiy yordam tegishlicha bo‘lmaganligi, jabrlanuvchining unga yetkazilgan ziyon og‘irlashishiga sabab bo‘lgan o‘z harakatlari, aybdorning qasdi bilan qamrab olinmagan boshqa holatlar tufayli kelib chiqqan bo‘lsa, qilmishni Jinoyat kodeksining ko‘rsatilgan moddalari bilan kvalifikasiya qilish uchun asoslar bo‘lmaydi. 
Mazkur sohadagi jinoyatlar sodir etilishini oldini olish borasida avvalo oilada to‘g‘ri tarbiyani shakllantirish, so‘ng keng qamrovda targ‘ibot ishlarini olib borish, fuqarolarning huquqiy ongi va madaniyatini oshirish lozim bo‘ladi. 


Jinoyat ishlari bo‘yicha Buxoro shahar sudi raisi  N. Sharopov

 

 


Matnda xatolik topsangiz, o‘sha xatoni belgilab, bizga jo‘nating (Ctrl + Enter)

Bo'limga tegishli qiziqarli xabarlar

Fikr bildirish uchun qaydnomadan o'tishingiz so'raladi va telefon rakamni tasdiklash kerak buladi!

Putinga Ukrainadan "qo‘ng‘iroq qilishdi"

Россия президенти Владимир Путинга Украинадан одамлар "яширин тарзда" қўнғироқ қилган.

"Ko‘rinmas" rus dronlari Ukraina artilleriyasini mazax qilmoqda

Украина артиллерияси учун янги таҳдид - Россия сигнал билан тўхтатиб бўлмайдиган дронларни ишга туширди!

Ikkilanmay zarba beramiz: AQSh Rossiyaga ochiq tahdid qildi!

Москвага огоҳлантириш. Россия учун оғир кунлар яқинми?

Xitoy Avstraliyani o‘rab oldi

Хитойнинг иккита кемасида 144 та вертикал учириш мосламаси (VLS) жойлаштирилган.

Xitoyda 125 million yillik chayon topildi! Ilmiy sensasiya!

Хитойда 125 миллион йиллик чаён тошқотмаси топилди.

Rossiya AQShga rad javobini berdi: Urush tugamaydi!

Россия АҚШ таклифини қабул қилмади. Украина бўйича келишув имконияти қолмадими?

Nursulton Ro‘ziboyev: "Mashrabjonning ahvolini ko‘rib, UFC tugul, umuman boshqa jang qilishini xohlamadim"

Ўзбекистонлик UFC жангчиси Нурсултон Рўзибоев укаси Машрабжоннинг Жаред Гордонга қарши бекор бўлган жанги ҳақида гапирди.

Ukrainaning yangi daxshatli quroli ko‘rsatildi: Rossiyaga yangi "Neptun" bilan zarba berildi

Украинада 1000 километр узоқликка учувчи янги "Узун Нептун" қанотли ракетаси мавжуд ва у аллақачон уни Россияга қарши қўллади.

Favqulodda Xabar! Ukraina Qo‘shinlari Sudjani tark etdi

Украина қўшинлари Суджадан чекинди – бу нимани англатади?

"Real"ga gol urgan o‘zbekistonlik futbolchi Eron klubiga o‘tishga yaqin!

Ўтган мавсумни Қозоғистоннинг "Ордабаси" жамоасида ўтказган Жасурбек Яхшибоев Эрон чемпионатига кўчиб ўтиши мумкин.

Suv ostida ko‘rilgan eng ulkan tirik mavjudot: U 34 metr uzunlikda va Napoleon davridan beri yashab kelmoqda

Океаннинг ўзидан пайдо бўлган маржон рифлари ернинг хазинаси ҳисобланади, чунки улар кўплаб денгиз жонзотларига бошпана беради ва...

Rossiyaliklar rekord sur’atda o‘lmoqda

2024-йил якунларига кўра, Россияда табиий йўқотиш – яъни вафот этганлар ва туғилганлар сони орасидаги фарқ 596,2 минг кишини ташкил этди.

Qurbon hayiti kuni qo‘y so‘yishni to‘xtatishga chaqirdi

Бу йил ёғингарчилик 30 йиллик ўртача кўрсаткичдан 53 фоизга кам бўлиб, натижада чорва учун яйлов етишмайди.

Ruslar Putinga qarshi chiqdi

"Россия Путинга қарши" юриши бошланди.

Rossiya qurilish maydonlarida O‘zbekiston, Tojikiston va Qirg‘iziston muhojirlarini o‘rnini egallaydigan millat paydo bo‘ldi

Мутахассиснинг таъкидлашича, сўнгги пайтларда ўзбекистонликлар учун Россия бозорининг жозибадорлиги пасайган, чунки уларнинг ўз ватанида иқтисодиёт ва қурилиш соҳаси жадал ривожланмоқда.

Ukraina bir zarba bilan Rossiyaning qo‘mondonlik punktini yo‘q qildi

Россия армиясига қаттиқ зарба – қўмондонлик йиғилиш вақтида йўқ қилиб юборилди.

Zaporojye frontida keskin vaziyat – Rossiya armiyasi hujumga o‘tdi!

Россия қўшинлари стратегик йўлга яқинлашмоқда...

Eron g‘azab otiga mindi

Эрон тайёр! КСИР жанговар ҳолатда, душманга зарба беришга шай!

Vengriya Rossiyani qutqarmoqda

Брюсселда зиддият. Венгрия Украина талабини рад этди!

Oq uy: "Agar AQSh bo‘lmaganida fransuzlar hozir nemis tilida gaplashayotgan bo‘lar edi"

Бу ҳақда Оқ уй матбуот котиби Кэролайн Ливитт журналистлар учун ўтказилган навбатдаги брифингда маълум қилди.

Gondurasda kichik samolyot halokatga uchrab, kamida 6 kishi halok bo‘ldi

Маҳаллий ОАВ хабарига кўра, самолёт ҳалокатдан сўнг ёниб кетган ва бу қутқарув хизматлари ишини қийинлаштирмоқда.

Nyu-York sayyohlik markazida bir kishiga o‘t qo‘yilb yuborildi

Эркак ҳуқуқ-тартибот идораларига номаълум шахс унинг устига суюқ, тез ёнувчи моддани қуйиб юборганини айтган.

AQShda kuchli tornado qurbonlari soni 40 kishiga yetdi

Расмийлар кучли шамол, торнадо ва чақмоқ чақиши мумкинлигидан огоҳлантирди. Бешта штатда 250 дан ортиқ уй электр таъминотисиз қолган.

Isroil yana G‘azoga hujum boshladi

ЦАХАЛ Ғазодаги ҲАМАС объектларига кенг кўламли зарба берилишини маълум қилди

Toshkentdagi tungi klub oldida erkakni urib, komaga tushirib qo‘ygan shaxs Qozog‘istonda ushlandi

Ҳозирда у Қозоғистонда қўлга олинган ва Тошкентга экстрадиция қилиш ишларини олиб бормоқда.

AQSh va YEI o‘rtasidagi savdo qarama-qarshiligi biznesga 9,5 trillion dollar zarar yetkazishi mumkin — Reuters

Агентлик бу ҳақда Европа Иттифоқидаги Америка Савдо палатаси ҳисоботига таяниб хабар бермоқда.

AQShda tornado qurbonlari soni 40 nafarga yetdi

АҚШда бўрон ва торнадо қурбонлари сони 40 нафарга етди. Бу ҳақда NBC news телеканали хабар бермоқда.

Britaniya Ukrainaga cheksiz muddatga qo‘shin yuborishga tayyor

“Россияни тўхтатиш учун қанча керак бўлса, шунча қоламиз”.

AQShning rad etishi NATO birligiga putur yetkazadi

Украина учун тинчликпарвар миссия. Европа ва АҚШ ўртасида келишмовчилик кучаяпти!

Isroil hujumidan keyin “al-Shifo” shifoxonasi qabristonga aylangan

Ғазо фуқаро мудофааси ал-Шифо шифохонаси ҳудудидан яна 57 та жасадни топди.

Tramp Eronni yana ogohlantirdi: "Bundan buyon har bir o‘q..."

АҚШ президенти Доналд Трамп ҳусийлар ҳужумлари ортида Эрон турганини айтди.

"Qayerda, nima qilyapsan, kim bilan gaplashyapsan?" Rossiyaliklar "elektron qalpoq" ostiga olinadi

Россияда тотал кузатув: давлат фуқароларнинг ҳар бир ҳаракатини назорат қиладими?

Trampga Putin bilan qanday gaplashish kerakligi haqida maslahat berildi

Трамп Путин билан учрашувга тайёрланмоқда...

"Halokat, dahshat, zulmat": ukrainalik jangchilar Sudjadagi so‘nggi kunlar haqida so‘zlab berdi

"Дронлар ов қилаётган эди", "Кундузи ҳаракатланиш имконсиз".

Toshkent viloyatida qizlarni shahvoniy maqsadda O‘zbekistondan olib chiqmoqchi bo‘lgan 8 nafar shaxs ushlandi

Натижада 5 нафар аёл одам савдоси қурбонига айланишининг олди олинди.

Shimoliy Makedoniyada umummilliy motam e’lon qilindi

Сўнгги маълумотларга кўра, ҳодиса оқибатида 59 киши ҳалок бўлган, 155 киши жароҳат олган.

AQSh Harbiy-havo kuchlarining Yamanga zarbalari natijasida husiylarning bir necha yetakchilari yo‘q qilingan

Фарқ шундаки, биринчидан, биз ҳусийлар раҳбариятини таъқиб қиламиз, иккинчидан жавобгарликни Эрон зиммасига юклаймиз

Piskentda yuk mashinasi va Isuzu to‘qnashishi oqibatida 2 kishi halok bo‘ldi

ЙТҲ оқибатида юк машинаси ҳайдовчиси ва бир нафар йўловчиси олган тан жароҳатлари сабабли воқеа жойида вафот этган.

Erdo‘g‘an va Tramp o‘rtasidagi suhbat ortida nima bor?

Эрдўған Вашингтондан нима кутяпти? CAATSA санкциялари бекор қилинадими?

Ukraina hududlaridan voz kechadimi? AQSh rejasi oshkor bo‘ldi!

Москва рози бўлмаса, АҚШ ҳаракатга ўтади...