Тўхташ ёки тўхтаб туриш қоидаларини бузганлик учун белгиланган жарималар камайтирилади

Тўхташ ёки тўхтаб туриш қоидаларини бузганлик учун белгиланган жарима миқдорлари Ўзбекистонда жуда юқори, деб ҳисобламоқда Олий Мажлис Қонунчилик палатасининг Мудофаа ва хавфсизлик масалалари қўмитаси аъзолари. Бу ҳақда депутат Дониёр Ғаниев хабар берди.

Автомобиллар сони тез суръатларда ошиб бораётган бир пайтда катта шаҳарлар марказларида автомобил транспортини белгиланган жойда қолдириш (парковка) муаммоси кўплаб ҳайдовчилар учун долзарб масалага айланиб бормоқда. Бу масала айниқса пойтахтда яққол кўзга ташланмоқда. Шаҳарда пулли автотураргоҳлар етишмаслиги ёки ҳайдовчилар учун қулайлик яратиш мақсадида марказий кўчаларда йўл бўйларига оддий паркоматлар ўрнатилмаганлиги (ҳолбуки бу орқали маҳаллий бюджетга яхшигина даромад ишлаш имконияти бор) бир сабаб бўлса, белгиланмаган ёки рухсат этилмаган жойларда автомобил транспорти парковка қилингани учун “отни калласидек” жарималар белгиланганлиги табиий равишда кўплаб ҳайдовчилар эътирозларига сабаб бўлмоқда.

Амалдаги қонунчиликка кўра, транспорт воситалари ҳайдовчиларининг тўхташ ёки тўхтаб туриш қоидаларини бузиши базавий ҳисоблаш миқдорининг (БҲМ) уч баравари яъни 668 минг сўм миқдорида жарима солишга сабаб бўлади. Айни ҳуқуқбузарликни маъмурий жазо қўлланилганидан кейин бир йил давомида такрор содир этиш ҳайдовчига БҲМнинг беш баравари (1млн 113 минг сўм) миқдорида, учинчи марта содир этилиши эса БҲМнинг ўн баравари (2млн 225 минг сўм) миқдорида жарима солинишига сабаб бўлади.

Солиштириш учун, Россияда тўхташ ёки тўхтаб туриш қоидаларини бузиш ҳайдовчига 3000 рубл (тахминан 415 минг сўм), Украинада эса 510 украина гривнаси (тахминан 188 минг сўм)га тушади. Қўшни Қозоғистонда тўхтаб туриш қоидасини бузган ҳайдовчи 24 минг танга (тахминан 589 минг сўм) жарима тўласа, Қирғизистонда эса бу қоидани бузган ҳайдовчиларга нисбатан 3000 кирғиз соми (тахминан 369 минг сўм) жарима қўлланилади. Шунингдек, бу давлатларда (Қозоғистондан ташқари) мазкур ҳуқуқбузарликни такроран содир этиш жарима миқдорини ўзгаришига сабаб бўлмайди. 

Кўриниб турибдики, тўхташ ёки тўхтаб туриш қоидаларини бузиш ҳоллари учун белгиланган энг юқори жарима миқдори бизда. Агар бу жарима аҳолининг ўртача даромадлари нуқтаи назаридан солиштирилса, бу фарқ янада ошиши аниқ.

Шу боис, Олий Мажлис Қонунчилик палатасининг Мудофaа ва хафвсизлик масалалари қўмитаси томонидан транспорт воситалари ҳайдовчиларининг тўхташ ёки тўхтаб туриш қоидаларини бузиш ҳолати учун белгиланган жарима миқдорларини қамайтириш таклифи илгари сурилмоқда. Қўмита таклифига асосан, мазкур ҳуқуқбузарлик учун жаримани БҲМнинг бир баравари (223 минг сўм) миқдорида белгилаш кўзда тутилмоқда. Шунингдек, ҳуқуқбузарликни такроран содир этилганда жарима миқдорини ошиши ҳам бекор килиниши кутилмоқда.

Ҳозирда қўмита аъзоси, депутат Фарҳод Ашматов томонидан Ўзбекистон Республикаси МЖтКнинг 128 6-прим моддасига тегишли ўзгартиришлар киритилишини кўзда тутувчи қонун лойиҳаси ишлаб чиқилмоқда.