Туркиянинг Ван мушуги ҳақида нималарни биласиз?

Мушукларнинг энг гўзали ва ўзгачаси Ван мушуги бўлиб, у асосан Туркиянинг шарқидаги Ван Кўли ҳавзасида яшайдиган зотдор мушук тури ҳисобланади.

Энг муҳим хусусияти - генетик ўзгаришларнинг натижаси бўлган икки хил кўз ранги, яъни, кўк-қаҳраболигидадир. Баъзиларнинг иккала кўзлари кўк, баъзиларининг иккала кўзи ҳам сарғиш рангга эга. Унинг тулки думига ўхшаш момиқ думи ва оқ, ипакдек юнглари бор. Қишда уларнинг юнглари кўпайса; ёзда камаяди. Ван мушуги; бошқа мушукларга қараганда тозаликка кўпроқ эътибор беради. Улар қовун, тарвуз, ҳатто музқаймоқ каби меваларни ишқибозлик билан ейди ва сувдан қўрқмайдилар. Сузишни яхши кўради. Уларнинг овчилик инстинктлари ривожланган. Уни боқиш жуда осон. Одатда улар, фаол, эркалашдан ва ўйнашдан завқланадиган, шунингдек, ўз эгаларига содиқдирлар. Овқатланишдан олдин овқатнинг ҳароратини панжалари билан назорат қилиши эса таҳсинга лойиқ.

1992 йилда “Ван 100 йил” университети томонидан Ван мушукларининг генетик, морфологик ва физиологик хусусиятларини сақлаб қолиш мақсадида Ван мушуклари тадқиқот маркази (ВКАМ) ташкил этилган. Марказ наслли мушуклардан ташқари оилалар томонидан боқиладиган мушукларни ҳам кузатиб боради.

Сувга ўз ихтиёри билан кириб, ундан завқланадиган Ван мушуги шу қизиқарли хусусияти билан ўзини бошқа мушуклардан ажратиб туради. Мушуклар, одатда, турли муҳитларга мослашишда қийинчиликка дуч келишади ва ўзгаришларни ёқтирмайдилар. Аммо Ван мушуги қисқа вақт ичида ўзгарувчан муҳитга мослашади.

Тана тузилиши жиҳатидан у узун бўйли, мускулли ва кучли ҳисобланади. Қулоқлари катта ва кенг Ван мушуги, махаллий аҳоли томонидан «Пишик» деб ҳам аталади. Сичқон ҳашаротларни овлашдан ташқари, у ўзининг дўстона хулқ-атвори билан севиладиган ва ғамхўрлик қилинадиган уй ҳайвонига айланиб улгурган.

Низомжон Исломов тайёрлади.