Такэси Ивая: Ўзбекистон ва Япония муносабатлари минг йиллик тарихга эга

Япония ташқи ишлар вазири Такэси Ивая жорий йил 26-27 август кунлари мамлакатимизда меҳмон бўлади. Бу – Япония ташқи ишлар вазирининг Ўзбекистонга сўнгги уч йилдаги биринчи ташрифидир.

“Марказий Осиё, хусусан, Ўзбекистон ва Япония ўртасидаги айирбошлаш тарихи минг йилдан кўп даврга бориб тақалади. Ипак йўли орқали мамлакатимизга турли маданият ва технологиялар кириб келди ва Япония тарихи, жамиятига катта таъсир кўрсатди. Ўзбекистон ва Японияни бир неча минг километр қуруқлик ва денгиз ажратиб турганига қарамай, ўтган йиллар давомида халқларимиз маданий ва этник яқинлик туйғусини сақлаб, мустаҳкамлаб келмоқда”, – деб ёзади Такэси Ивая “Дунё” ахборот агентлиги чоп этган мақоласида.

Япон бош дипломати Иккинчи жаҳон урушидан сўнг собиқ Совет Иттифоқи томонидан сургун этилган Ўзбекистондаги япониялик ишчилар ва маҳаллий аҳоли ўртасида илиқ муносабатлар шакллангани, японлар кўмагида барпо этилган Алишер Навоий номидаги Давлат академик катта театрининг маҳобатли биноси икки давлат ўртасида дўстлик тимсолига айланганини қайд этган.

“Ўзбекистон мустақилликка эришгач, 1992 йилда Япония ва Ўзбекистон ўртасида дипломатик муносабатлар ўрнатилди. Япония ўттиз йилдан ортиқ вақт давомида Ўзбекистон тараққиётини изчил қўллаб-қувватлаб келади ва доимо унинг ишончли ҳамкори ҳамда дўсти бўлиб келаётир. Кўп йиллик тарих ва дўстликка асосланган икки томонлама муносабатларимиз изчил ривожланиб бормоқда. Япония Ўзбекистоннинг иқтисодий ва ижтимоий соҳалардаги ислоҳотларни илгари суриш йўлидаги саъй-ҳаракатларини ҳар томонлама қўллаб-қувватлаб, унинг ривожланишига, жумладан, инфратузилмани яхшилаш, кадрлар тайёрлаш каби соҳаларда ҳар томонлама кўмак бермоқда”, – дейди Т.Ивая.

Ўзбекистонда амалга оширилаётган иқтисодий ислоҳотларни қўллаб-қувватлашга қаратилган молиявий кредитлар ажратиш, аҳолининг ижтимоий ҳимояга муҳтож қатламларига кўмаклашиш, иқтисодий инфратузилма ҳамда мураккаб иқлим шароитида барқарор қишлоқ хўжалигини ривожлантириш, соғлиқни сақлаш хизматларидан фойдаланиш имкониятларини яхшилаш ва давлат қурилиши учун инсон ресурсларини тайёрлаш лойиҳалари бу борадаги ҳамкорликка мисол сифатида келтирилган.

“Япониянинг бундай ҳиссаси замонавий Ўзбекистон ривожига заррача бўлса-да ёрдам берса, бу биз учун катта қувонч бахш этади. Чунки Шавкат Мирзиёев жаноби олийлари 2016 йилда Президент лавозимига киришганидан сўнг Ўзбекистон унинг раҳбарлигида барқарор иқтисодий ривожланиш сари юз тутди. Шу муносабат билан Япония ва Ўзбекистон ўртасидаги икки томонлама муносабатлар кейинги йилларда тобора жадал ривожланмоқда. Президент Шавкат Мирзиёев жаноби олийларининг 2019 йил декабрь ойида Японияга буюрган ташрифи икки томонлама стратегик шериклик муносабатларини сифат жиҳатидан янада юқори босқичга кўтарди ва турли соҳалардаги ҳамкорликни ривожлантиришда муҳим босқич бўлди”, – дейди Кунчиқар ўлка вазири.

Таъкидланишича, Япония Марказий Осиёнинг аҳамиятига ўз вақтида эътибор қаратган ҳолда, катализатор сифатида минтақавий ҳамкорлик жараёнини мустақил олға силжитиш учун 2004 йилда дунёнинг бошқа давлатларидан ўзиб, “Марказий Осиё + Япония” мулоқот форматини ташкил этди. 20 йилдан ортиқ вақт давомида узлуксиз амалга оширилаётган кўплаб сиёсий мулоқотлар ва гуманитар алмашинувлар, жумладан, шу кунгача 9 марта ўтказилган Ташқи ишлар вазирлари учрашувлари Япония ва Марказий Осиёни боғловчи мустаҳкам ҳалқага айланди.

“Ҳозирги вақтда Марказий Осиё мустаҳкам иқтисодий ривожланишга эришди ҳамда унинг Европа ва Осиёни боғловчи муҳим савдо йўли сифатидаги аҳамияти тобора ортиб бормоқда. Шу билан бирга, Япония томони халқаро вазиятнинг ўзгариши муносабати билан Марказий Осиё давлатлари турли таъсир турларини бошдан кечираётганини яхши тушунади.

Айнан ҳозир, Марказий Осиё атрофидаги вазият кескин ўзгариб бораётган бир пайтда, минтақавий ҳамкорлик зарур”, – дейди Т.Ивая.

Вазирга кўра, мавжуд вазиятни инобатга олган ҳолда, расмий Токио “Марказий Осиё + Япония” мулоқоти доирасида минтақа билан муносабатларни янада мустаҳкамлаш ва биргаликда қонун устуворлигига асосланган эркин ва очиқ халқаро тартибни қатъий қўллаб-қувватлаш ниятида.

Япония, шунингдек, Ўзбекистоннинг иқтисодий ривожланишига кадрлар тайёрлаш, “яшил” энергия, ижтимоий хизматлар сифатини ошириш ва бошқа йўналишларда кўмаклашишда давом этади.

27 август куни Ўзбекистон ташқи ишлар вазири Бахтиёр Саидов билан кечадиган учрашувда икки давлат ташқи сиёсат идоралари раҳбарларининг биринчи стратегик мулоқоти доирасида турли соҳалардаги муносабатларни янада ривожлантириш, халқаро чақириқларга биргаликда жавоб бериш масалалари юзасидан фикр алмашилиши кутилмоқда.

Япониялик юқори мартабали меҳмоннинг Самарқандга ташрифи ҳам кўзда тутилган.

Эслатиб ўтамиз, 2022 йил апрель ойида мамлакатимизга расмий ташриф билан келган Япония ташқи ишлар вазири Ёсимаса Хаяси Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев томонидан қабул қилинган эди.