Олимлар йирик галактикаларнинг пайдо бўлиш сирини очишди
Астрофизиклар коинотнинг муҳим қисмини ташкил этувчи массив эллиптик галактикалар қандай пайдо бўлишини аниқладилар.
Бу ўрганиш Nature журналида чоп этилган.
Сомон йўли каби спираль галактикалар айланувчи дискларга эга, газга бой ва юлдузларни шакллантиришда давом этадилар. Эллиптик галактикалар эса сферик бўлиб, деярли янги юлдузлар ҳосил қилмайди ва асосан 10 миллиард йил аввал пайдо бўлган юлдузлардан ташкил топган.
Эллиптик галактикаларнинг шаклланишини космологиянинг мавжуд моделлари нуқтаи назаридан тушунтириш қийин эди. Бу галактикалар юлдуз шаклланиши катта айланувчи дискларда содир бўлган даврда пайдо бўлган ва улар қандай қилиб шарсимон шаклга эга бўлганлиги номаълум эди.
Янги тадқиқотда олимлар ALMA маълумотларини коинотнинг дастлабки даврида ҳосил бўлган 100 дан ортиқ узоқ галактикаларда чангнинг тарқалиши ҳақидаги маълумотларни таҳлил қилишди. Чанг юлдузларнинг туғилиши учун зарур бўлган газ мавжудлигининг кўрсаткичи эди. Натижалар шуни кўрсатдики, унинг ушбу галактикаларда тарқалиши жуда ихчамдир. Ва чангли ҳудудларнинг уч ўлчовли геометриясини таҳлил қилиш бу галактикалар замонавий эллиптик галактикаларни эслатувчи сферик шаклга эга эканлигини исботлади.
Олимлар бу шакл газ ва чангни ихчам ядроларга сиқиб чиқарадиган галактикаларнинг бир-бири билан тўқнашуви ва қўшилиши билан боғлиқлигини аниқладилар. Бундай жараёнлар эллиптик галактикаларнинг пайдо бўлишини тушунтирадиган илк коинотда кенг тарқалган.
Бу кашфиёт галактикалар эволюцияси ва замонавий олам тузилишини шакллантирувчи жараёнларни тушунишда муҳим қадам бўлиши мумкин.
Матнда хатолик топсангиз, ўша хатони белгилаб, бизга жўнатинг (Ctrl + Enter).
Бўлимга тегишли қизиқарли хабарлар
Фикр билдириш учун қайдномадан ўтишингиз сўралади ва телефон ракамни тасдиклаш керак булади!
Актриса Феруза Норматова кибербуллингга учради
Бунақасига биринчи марта дуч келишим. Қип-қизил кибербуллинг, мен ҳатто маниакал кибербуллинг деган бўлардим.
Олимлар ядро қишидан омон чиқа оладиган бешта давлатни санаб ўтишди
Тадқиқотчиларнинг фикрича, Австралия, Янги Зеландия, Исландия, Вануату ва Соломон ороллари аҳолиси омон қолиши мумкин.
Ҳусанов "Ман Сити" либоси билан (фото)
«Манчестер Сити» клуби Абдуқодир Ҳусанов трансферини расман эълон қилмаган бўлса-да, унинг клуб спорт директори Чики Бегиристайн билан тушган сурати тармоқларда тарқалди.
Бойлар Британияни оммавий равишда тарк этмоқда
Буюк Британия ҳукумат ўзгариши туфайли миллионерларнинг чиқиб кетишига дуч келди.
Москва Украина учун тинчлик шартларини эълон қилди
Россия ташқи ишлар вазири Сергей Лавров Украинадаги можарони фақат қонуний кучга эга бўлган келишувлар тузилиши билан ҳал қилиш мумкинлигини айтди.
Долларнинг янги қиймати эълон қилинди
АҚШ доллари курси 8,09 сўмга ошиб, 12 975,09 сўм этиб белгиланди.
Европа Украинадаги можаро тугаганидан кейин янги таҳдидни башорат қилди
Бу ҳақда Реутерс хабар бермоқда .
"Мен қайтиб келганимда, қизим мени таний олмади. У ҳайратда қолди, чунки у она деб аташ мумкин бўлган кимсани топганди"
Озод этилган фаластинлик журналист Исроил қамоқхонасидаги ҳибсни сўзлаб берди.
Қодиров Ўзбекистон раҳбариятини "уйғониш қўнғироғи"дан огоҳлантирди
Чеченистон раҳбари Рамзан Қодиров Ўзбекистон раҳбариятини Ғарб оммавий ахборот воситалари кўмагидаги “уйғониш қўнғироғи” ҳақида огоҳлантирди.
Учинчи жаҳон уруши айнан қаерда бошланиши айтилди
Кремл бир неча бор рус диаспорасини ҳимоя қилиш баҳонасида ҳарбий ҳаракатларни бошлаган. Грузия, Молдова ва Украинада шундай бўлган.
13—17 январь кунлари кутилаётган об-ҳаво маълумоти эълон қилинди
“Ўзгидромет” 13—17 январь кунларига об-ҳаво прогнозини эълон қилди.
Озарбайжон жавоб қайтарди
Озарбайжон Ҳаво Йўллари бу ҳаракат ҳалокат бўйича терговнинг дастлабки натижаларига жавоб бўлганини айтди.
Роналду ва Мессидан ҳам 12 баравар бойроқ футболчи ҳақида эшитганмисиз?
Лионел Месси ва Криштиану Роналду катта бойлик тўплаган бўлса-да, иккаласининг ҳам бойлиги бу футболчиникига яқин ҳам келолмайди.
Гвардиола Ҳусановнинг ягона камчилигини айтди
"Манчестер Сити" бош мураббийи Хосеп Гвардиола жамоанинг янги аъзоси, Ўзбекистон миллий терма жамоаси ҳимоячиси Абдуқодир Ҳусанов ҳақида ўз фикрини билдирди.
Туркия Украинадаги можарода бурилиш нуқтасини эълон қилди
Бу фикрни Туркия ташқи ишлар вазири Хоқон Фидан билдирди , деб хабар беради “ТАСС” .
Франция ва Британия Украинага қўшин киритишга ҳозирлик кўрмоқда
Франция ва Буюк Британия ўт очишни тўхтатиш ҳолатида хавфсизликни таъминлаш учун Украинага ҳарбийларни юборишни олдиндан режалаштиришни бошлади.
Россия Трампнинг Иккинчи жаҳон уруши ҳақидаги сўзларидан хафа бўлди
Қўшма Штатлар Иккинчи Жаҳон урушида Совет Иттифоқига ёрдам берди, аммо "улар учун бу бизнес эди".
Путин музокаралар бўйича Трампга жавоб қайтарди
Россия президенти Владимир Путин мамлакат Украина можароси бўйича музокараларга тайёр эканини айтди. Президент Украина расмийларининг ўзлари Россия билан музокара олиб боришни тақиқлаганини эслатди.
Украина нима учун фуқароларини жангга сафарбар қилишда қийинчиликка дуч келмоқда?
Кўплаб украиналиклар давлатлари уруш юкини ва имтиёзларини адолатсиз тақсимлаётганини тушуниб етдилар.
Турмуш ўртоғи томонидан калтакланган 23 ёшли аёл вафот этди
Жанжал вақтида фуқаро аёлни уриб, тан жароҳати етказган. Жабрланувчи Чиноз тумани тиббиёт бўлимига мурожаат қилган.
Тошкентдаги боғчада бола калтакланиши сабаб оёғи синди
Аввалроқ, ижтимоий тармоқларда боғчада бола калтакланиши сабаб оёғи сингани акс этган видео тарқалиб, кенг муҳокамаларга сабаб бўлган эди.
Ҳутийлар Яманда БМТнинг бир неча ходимини ҳибсга олди
Бу ҳақда жаҳон ташкилоти раҳбари расмий вакили ўринбосари Фархон Ҳақ брифингда маълум қилди.
ЖССТ АҚШ ташкилотдан чиққанидан кейин харажатларни қисқартиришни эълон қилди
Бу ҳақда ЖССТ раҳбари Тедрос Адҳаном Гебреесус маълум қилди.
Британияда уч қизни ўлдирган ўсмир 52 йиллик қамоқ жазосига ҳукм қилинди
Бу ҳақда Sky News хабар берди .
Қўшма Штатларда 700 мингдан ортиқ мактаб ўқувчилари депортация хавфи остида
Бу ҳақда The Washington Post хабар берди .
Ява оролидаги кўчки қурбонлари сони 25 нафарга етди
Ява оролидаги (Индонезия) кўчки қурбонлари сони 25 нафарга етди. Бу ҳақда Reuters агентлиги маҳаллий қутқарув хизмати вакилига таяниб хабар берди.
Трампнинг стратегияси: “Нефт, сунъий интеллект, криптовалюталар”
АҚШ президенти Доналд Трамп Давосдаги Жаҳон иқтисодий форумидаги нутқида Қўшма Штатларни саноат ишлаб чиқариши, сунъий интеллект ва криптовалюталар каби соҳаларда етакчига айлантириш ниятида эканлигини маълум қилди.
Рубио АҚШ Исроилни қўллаб-қувватлашини ваъда қилди
Рубио Исроил бош вазири билан гаплашди, АҚШ Исроилни қўллаб-қувватлашини ваъда қилди.
Кетма-кет учинчи йил учун буджетдаги тешик 3 триллион рублдан ошди
Россия 2024-йилни рекорд даражадаги буджет тақчиллиги билан якунлади.
Малавида кучли ёмғирлар туфайли 31 киши ҳалок бўлди
Маълумотларга кўра, жабрланганларнинг умумий сони ҳам 79 тадан 382 тага кўпайган.
Эфиопияда автобус ҳалокатида 25 киши ҳалок бўлди
Шунингдек, 14 киши оғир, 15 киши енгил тан жароҳати олган.
Буюк Британияда қизил огоҳлантириш эълон қилинди
Шунингдек, жароҳат ва ўлим хавфи туфайли бир қатор сариқ огоҳлантиришлар берилди.
Тошкент вилоятида 51 ёшли аёл ис газидан заҳарланиб вафот этди
Экспертизага кўра, марҳуманинг ўлими ўткир ис газидан заҳарланишдан юзага келган ўткир юрак-қон томир ва нафас етишмовчилиги оқибатида вафот этгани кўрсатилган.
Украина армияси Курскда яна ҳужум қиляпти
Украина Қуролли кучлари Курск вилоятида қарши ҳужумга ўтди.
КХДР Россиянинг Курск вилоятига ракета ва артиллерия қўшинларини юбориши кутилмоқда
КХДР 2025 йилда Россияга яна 150 та КН-23 қисқа масофага мўлжалланган баллистик ракеталарини етказиб бериши мумкин.
Ғарбий Қирғоқдаги "тажовуз" Ғазодаги ўт очишни тўхтатиш билан боғлиқ
Нетаняху қуйидаги сабабларга кўра тажовузни давом эттирмоқда:
Россия иқтисодиёти "жиддий" зарар кўриши мумкин
Трампнинг Украина бўйича собиқ махсус вакили Волкер Куртнинг айтишича, Трампнинг Россияга нисбатан жиддийроқ санкциялар таҳдиди "Владимир Путинга вазият яхшиланмайди, аксинча ёмонлашади деган сигнал беради".
Ғазода ўт очишни тўхтатиш келишуви давом этаётган бир пайтда Исроилнинг Ғарбий Қирғоқдаги ҳалокатли ҳужумлари тўхтовсиз давом этмоқда
Исроил ҳарбий кучлари Женин қочқинлар лагерини "деярли яшаб бўлмас" ҳолатга келтириб қўйган ҳарбий ҳужумни давом эттираётганда, ишғол қилинган Ғарбий Қирғоқда яна икки нафар фаластинликни ўлдирди
