Ислом фан ва технологиялари тарихи музейи: Истанбулнинг нодир хазинаси (ФОТОЛАВҲА)

Истанбулда, Гулхона боғида жойлашган Ислом фан ва технологиялари тарихи музейи IХ асрдан XVII асргача бўлган ислом оламининг ажойиб илмий ва технологик ютуқларига бағишланган ноёб маскан ҳисобланади. 2008 йилда очилган ушбу музей Ислом олимларининг астрономия, оптика, тиббиёт, кимё ва муҳандислик каби фанларга қўшган ҳиссалари ҳақида батафсил маълумот беради, уларнинг кашфиётлари Европа илмий маданиятини қандай бойитгани ва таъсир қилганини таъкидлайди.

Музейнинг яратилиш тарихи

Музей Туркия Маданият ва туризм вазирлиги, Туркия Илмий тадқиқот кенгаши (TUBITAK), Туркия Фанлар академияси, Истанбул муниципалитети ва Франкфуртдаги Иоган Волфганг Гёте университети ҳамкорлиги самарасидир. Унинг асосий вазифаси ислом уламолари ютуқларини таълим ва интерфаол ёндашув орқали сақлаш ва намойиш этишдан иборат бўлиб, у барча ёшдаги ташриф буюрувчиларни жалб қилади.

Асосий экспонатлар

Музейда ихтиролар ва илмий кашфиётлар нусхаларининг кенг тўплами мавжуд бўлиб, улар ислом олимларининг нафосат ва ижодкорлигини намойиш этиш учун эҳтиёткорлик билан такрорланади. Энг кўзга кўринган экспонатлар қуйидагилар:

Глобус: Ислом даврида маълум бўлган дунёнинг батафсил харитаси.

Сув соати: вақтни аниқ ҳисоблаш учун гидротехниканинг дурдона асари.

Олти цилиндрли сув помпаси: Қишлоқ хўжалиги ва шаҳарсозлик учун зарур бўлган доимий сув оқимини таъминлайдиган инқилобий қурилма.

Астролаблар ва секстантлар: навигация ва юлдузларни ўрганиш учун ишлатиладиган астрономик асбоблар.

Илмий қўлёзмалар: тиббиёт, геометрия ва кимё соҳасидаги кашфиётларни акс эттирувчи тарихий матнларнинг репродукцияси.

Инновацион ёндашув

Музей ташриф буюрувчиларга ҳайратланарли тажриба таклиф қилиш учун жисмоний экспонатларни рақамли ресурслар билан бирлаштиради. Меҳмонлар бир нечта тилларда батафсил тавсифга эга объектларни ўрганишлари мумкин. Интерактив дисплейлар ва таълим видеолари ушбу ихтиролар тарихни қандай ўзгартирганини яхшироқ тушунишга ёрдам беради.

Маданий аҳамияти

Музей ислом ва Европа маданиятлари ўртасидаги бой ўзаро боғлиқликни таъкидлаб, ислом оламидаги кашфиётлар Ғарб илм-фани томонидан қандай қабул қилингани ва мослаштирилганлигини кўрсатади. Ушбу билим алмашинуви замонавий илм-фан ривожида асосий роль ўйнайди.

Музей Тўпқопи саройининг пастки қисмида жойлашган бўлиб, унга Т1 трамвай линияси орқали бориш мумкин (Гулхона бекати).

Хулоса

Ислом фан ва технологиялари тарихи музейи ислом олами ютуқлари ва уларнинг жаҳон илм-фан тарихига таъсирини акс эттирадиган мафтункор макондир. Истанбулга борадиган ҳар бир сайёҳ ўзгача ва унутилмас таассуротларни истаса, албатта, ушбу музейга бориши шарт.