Яқин Шарқ портлаш ёқасида. Москва нима қилади?

Яқин Шарқ портлаш ёқасида. Москва нима қилади?

Яқин Шарқдаги уруш кенгайиб, минтақадан ташқарига ҳам тарқалмоқда. Унда нафақат қўшни Ливан, Сурия ва Эрон, балки можародаги барча томонларнинг иттифоқчилари ҳам иштирок этмоқда. Қўшма Штатлар анъанага кўра, Исроил томонида бўлади; Ҳар куни вазият қизийди ва тўғридан-тўғри тўқнашувга олиб келади.

1 октябрь куни Теҳрон Исроил шаҳарларига 200 га яқин ракета учирди. Уларнинг деярли барчаси отиб ташланган, баъзи бинолар шикастланган, аммо ёмон эмас. Эрон ўз ҳаракатларини Ҳизбуллоҳ ва ХАМАС етакчиларининг ўлимига «табиий» ва «тенг» муносабат сифатида изоҳлади.

Ҳозир Исроил ўз жавобини ўйлаяпти. Ва Тел-Авивнинг ҳаракатлари унга қилинган ҳужумлар билан мутаносиб бўлиши жуда кам учрайди. Ғазо тарихи бир исроиллик полициячининг ўлдирилишига жавобан ҳукумат фаластинлик тинч аҳоли яшайдиган бутун маҳаллаларни вайрон қилишга тайёр экани мисолларини билади. Бу сафар ОАВ хабарларига кўра, Ислом Республикасининг нефть базалари ва ядровий иншоотлари Эрондаги яҳудий давлатининг нишонига айланиши мумкин.

Агар шундай бўладиган бўлса, Россия ҳам можарога қўшилиши мумкин. Эрон Кремлнинг минтақадаги асосий иттифоқчиларидан бири. Томонларни нафақат иқтисодий лойиҳалар, балки ҳарбий-техникавий ҳамкорлик ҳам боғлаб турибди. Москва Эроннинг шу номдаги шаҳри яқинида Бушер атом электр станциясини қурмоқда, шунингдек, мамлакатдаги янги атом электр станцияси лойиҳаларига қўшилишга тайёрланмоқда.

Бундан ташқари, Кремль унга Форс кўрфази мамлакатларига чиқиш имконини берадиган Шимолий-Жануб транспорт коридорини ривожлантиришдан манфаатдор. Ва бу, Ғарб санкциялари остида, жуда муҳим бонус.

Россия Исроилнинг Дамашққа зарбаларини бутунлай эътиборсиз қолдира олмайди. Сўнгги ҳужумда 7 киши ҳалок бўлган. Сурияда Даиш террор ташкилотига қарши ҳарбий операция ўтказиш учун яратилган Россия авиабазаси мавжуд. Агар илгари Исроил ҳарбийлари Кремлни режалаштирилган ҳужумлар ҳақида огоҳлантирган бўлса, энди бу ҳар доим ҳам содир бўлмайди.

ТRТ Хитой ва Замонавий Осиё институти етакчи тадқиқотчиси Владимир Сотников билан суҳбатлашди, агар Исроил снарядлари тасодифан Россия нишонларига тегса ва АҚШ ҳарбийлари Эронга кирса нима бўлиши ҳақида:

Россия ва Эрон Ислом Республикаси ўртасидаги иқтисодий ҳамкорлик энергетика, жумладан, ядровий, шунингдек, саноатнинг турли соҳаларига тегишли. Агар Исроил Эрон ядро иншоотларига ҳужум қилса, маҳаллий атом электр станцияларида ишлайдиган россиялик мутахассислар хавфсизлигига таҳдид солади. Ва у эрда атом энергетика блоклари қурилиши давом этмоқда.

Россия Эроннинг Чабаҳор портига чиқиш имкониятига эга халқаро транспорт коридори – «Шимол-Жануб» инфратузилма лойиҳасини амалга оширишда ҳам фаол иштирок этмоқда. Эрон-Исроил уруши кенг кўламли бўлса, албатта, бу лойиҳа кечиктирилади. Иқтисодий нуқтаи назардан, бу катта жарималар ва молиявий харажатлар билан таҳдид қилади.

— Уруш бўлса, минтақа билан нима бўлади?

«Мен бугун катта уруш бўлиши мумкин деб ўйламайман.» Катта эҳтимол билан, биз фақат зарбалар алмашинувини кутишимиз керак. Аммо агар можаро бошқа ўйинчилар иштирокида кенг кўламли урушга айланса, унда, албатта, бутун минтақа иқтисодиёти зарар кўради.

Чунки Эрон нафақат араб давлатлари, балки Яқин Шарқ минтақасидаги давлатлар билан ҳам алоқа ўрнатган. Ва шунга кўра, таъминот занжирлари ва давлатлар ўртасидаги алоқа бузилади. Буларнинг барчаси жиддий иқтисодий инқирозга таҳдид солади.

- Россиядан қандай муносабат билдириши мумкин?

— Ҳозир Москва Эрон ва Исроил ўртасида катта можаро бўлмаслиги учун барча саъй-ҳаракатларини амалга оширмоқда. Мен эса Россия Теҳронни ҳар қандай қурол билан таъминлашига шубҳа қиламан. Бу мамлакат ташқи сиёсати концепциясига мутлақо мос келмайди. Давлатлар ўртасидаги дўстлик ва ҳамкорлик тўғрисидаги шартномада томонлардан бири ҳар қандай ҳарбий можаро юзага келган тақдирда ўзаро ёрдам кўрсатишни назарда тутмайди.

Аммо бошқа чоралар ҳам қўлланилиши мумкин. Масалан, Россия БМТ Хавфсизлик Кенгашида Эронга ёрдам бериши мумкин. Бу қандайдир иқтисодий ёрдам ҳам бўлиши мумкин.

Аммо Москванинг қурол билан таъминлаши ёки бу можарода бевосита иштирок этиши мумкин эмас. Кремль жуда мувозанатли позицияни эгаллайди ва ҳар икки томонни келишмовчиликларни тинч йўл билан ҳал қилишга чақиради.

— Суриядаги Россия авиабазасига зарар етказилса, жавоб бўладими?

- Назаримда, бу ҳам бўлмайди. Исроиллик учувчилар Суриядаги Россия базаларининг координаталарини жуда яхши билишади. Бу қандайдир ҳалокатли хато бўлган тақдирдагина мумкин, аммо бу Исроил билан муносабатларнинг кескин ёмонлашишига олиб келмайди.

- Агар Қўшма Штатлар ўз аскарларини Исроил томонида жанг қилиш учун юборса, Россия Федерацияси жангларга қўшиладими?

- Бу жуда апокалиптик стсенарий. Биз ҳозир ҳақиқий нарсалар ҳақида гапирамиз. Америкаликлар ҳеч қандай шароитда Эронга бостириб кирмайди. Улар Исроил қўллари билан Яқин Шарқдаги Эрон ёки Эронпараст гуруҳларга зарба беришлари мумкин, аммо бу ҳаммаси.

Ва агар биз фаразий равишда бундай апокалипсис эҳтимоли ҳақида гапирадиган бўлсак ҳам, Россия унда иштирок этмайди. Бўлиши мумкин эмас. Айниқса, Украина билан можаро шароитида.

- Учинчи жаҳон уруши бўлмайдими?

- Учинчи жаҳон уруши бўлмайди. Ён томонлар тўхтаб турадиган қизил чизиқлар бўлади. Аслида эса зарбалар алмашинувини кузатамиз. Аслида, ҳеч бир томон жанг қилишдан манфаатдор эмас.


Матнда хатолик топсангиз, ўша хатони белгилаб, бизга жўнатинг (Ctrl + Enter).

Бўлимга тегишли қизиқарли хабарлар

Фикр билдириш учун қайдномадан ўтишингиз сўралади ва телефон ракамни тасдиклаш керак булади!

Митхун Чакраборти мусулмонларни ўлдириш билан таҳдид қилди

«Сизларни (мусулмонларни) бўлак-бўлак қилиб, мурдаларингизни дарёга эмас, ерларингизга ташлаймиз».

Тезкор ахборот: Ўзбекистонга совуқ об-ҳаво оқими кириб келади

Жорий йилнинг 5-8 ноябрь кунлари Ўзбекистон ҳудудига совуқ ва нам ҳаво массалари кириб келиши кутилмоқда.

Криштиану Роналду 1000 та голнинг яқинага ҳам бора олмайди

«Ал-Насср» сардори учун тез «пасайиш башорат қилинмоқда.

Саудия тарихидаги энг катта хэллоуин нишонланиши нимадан дарак?

Хўш, хэллоуин қандай "байрам"?

«Ланс» мураббийи Ҳусановнинг қизил карточкаси ҳақида фикр билдирди

«ПСЖ» - «Ланс» (1:0) учрашувидан кейин лансликлар бош мураббийи Уилл Стил Абдуқодир Ҳусановнинг майдондан четлатилиши ҳақида фикрини билдирди.

Бу Россия Федерацияси учун огоҳлантириш бўлади

Бундесвер кучларининг Литвада жойлашуви НАТОнинг шарқий қанотини ҳимоя қилишга тайёрликни намоён этади ва Россияга кучли сигнал бўлади.

Абдуқодир Ҳусанов учун асосий даъвогар аниқ бўлди

“Тоттенҳэм” Микки ван де Вен жароҳатидан сўнг янги марказий ҳимоячи билан шартнома имзолаш режаларини тезлаштирмоқчи, дея хабар беради Football Insider сайти.

«Буни ҳеч қачон кўрмагансиз» - Шимолий Корея аскарлари Украина урушида FPV камикадзе дронларининг ғазабига дуч келади

Замонавий тактикалардан ташқари, бу Шимолий Корея ҳарбийлари биринчи марта дрон урушини бошдан кечириши бўлади.

Туркманлар устидан назорат кучайтирилади: Улар мамлакатдан чиқиб кетмоқда

Шу мақсадда миграция хизмати ходимлари Туркманистон ватандошларини рейслардан оммавий равишда четлаштириб, чет эл паспортларининг амал қилиш муддатини қисқартирмоқда...

Украиналиклар ва Шимолий Кореяликлар ўртасидаги биринчи жанг

Украина ҳарбийлари Россия-Украина урушида қатнашиш учун Россиянинг Курск вилоятига келган биринчи Шимолий Корея ҳарбийлари билан ҳарбий тўқнашувга киришди.

Мактабларда кузги таътил вақти эълон қилинди

10-ноябрдан навбатдаги чорак бошланади.

Президентдан “дух” олган Омонбоевага суд ҳукми ўқилди

У Навоий шаҳар ҳокими номидан фойдаланган ҳолда тадбиркорнинг кўп миқдордаги пулини қўлга киритган.

Дунёдаги энг кекса тимсоҳ — 1900-йилдан бери тирик ва 10 000 дан ортиқ наслнинг отаси билан танишинг

Нил тимсоҳлари Африканинг энг даҳшатли йиртқичларидан бири бўлиб, ўзининг улкан ҳажми, кучи ва яширинлиги билан машҳур.

Бугундан республикамиз ҳудудларида кучли ёғингарчилик (ёмғир—қор) бўлиши кутилмоқда

Жорий нам ҳаво оқимлари 14 октябрь кундуз куни республиканинг катта қисмида, тунда ва 15 октябрь кундуз куни водийда ҳам 'яхшигина' тинимсиз ёмғир ёғдириши мумкин экан.

Алишер Усмонов номзодини 103та давлат қўллаб-қувватлади

Расмий сайлов маросими 30 ноябрь куни Тошкент шаҳрида бўлиб ўтади.

"Тахтақорача" довонида тош "Кобалть"ни босиб қолди. "Перевал" вақтинча ёпилди

Бугун, 6 ноябрь куни Қашқадарё вилоятининг Китоб туманидан ўтган Самарқанд ва Қашқадарё вилоятларини боғловчи М-39 автомобиль йўлининг 1138-километрида содир бўлган бахтсиз ҳодиса сабабли "Тахтақорача" довонида транспортлар ҳаракати вақтинча тўхтатилди.

Украинада ваҳима: Киевда йирик танқислик аниқланди

Москва биргина август ойи охирида энергетика инфратузилмасига 200 дан ортиқ учувчисиз учоқ ва ракеталарни йўналтирди.

Тошкентда шоир Мансур Жумаев ўз жонига қасд қилгани маълум бўлди

Бу ҳақда Бош прокуратура матбуот хизмати хабар берди.

Россия армиясининг ғазаби "мафия кланлари" устидан оммавий тозалаш чақириқлари билан авж олди

Аскарлар ўз қўмондонларини танқид қилиб, фронтда гиёҳванд моддалар савдоси содир бўлаётганини иддао қилгандан сўнг, Россиянинг учувчисиз учувчи бўлинмаси тарқатиб юборилди.

Путин Трампни ғалаба билан табриклайдими?

Бу ҳақда Россия етакчисининг матбуот котиби Дмитрий Песков маълум қилди

«Рафаэл» тўфони Кубага етиб келди, президент жиддий зарар кўрганини маълум қилди

«Рафаэл» тўфони Кубага етиб келди, оролда шамол тезлиги 185 км/соатга етди. Миллий электр тармоғи ишламай қолди. Президент Мигел Диас-Канел расмийлар довул оқибатларини баҳолашни бошлаганини маълум қилди, деб хабар бермоқда CНН.

Испанияда банан қутиларида 13 тонна кокаин мусодара қилинди

Испания полицияси ва божхона ходимлари Алхесирас портида Эквадордан банан солинган идишдан топилган 13 тонна кокаинни мусодара қилди, деб ёзади Эл Мундо.

2024 йилда ис гази билан заҳарланишга доир 32 та ҳолат юзага келди

ФВВнинг маълум қилишича, Ўзбекистонда 2022 йил ис газидан заҳарланиш бўйича 84 та ҳолат юзага келиб, 122 киши ҳалок бўлди. Бунга ёнғин вақтидаги ҳолатлар ҳам ҳисобга олинган.

Жабалияда ўнлаб ҲАМАС жангарилари ўлдирилди

Исроил мудофаа кучлари сўнгги 24 соат ичида Ғазо сектори шимолидаги Жабалия ва Байт-Лаҳия ҳудудларида ўз фаолиятини давом эттириб, ХАМАСнинг 50 га яқин жангарисини йўқ қилди ва ҳарбий инфратузилмани йўқ қилди.

Исроил Байрут аэропорти яқинида кучли ҳужум уюштирди

Исроил ҳарбий-ҳаво кучлари самолётлари Байрут жанубидаги Рафиқ Ҳаририй халқаро аэропорти яқинидаги Лейлаки ҳудудига зарба берди.

Трамп Исроилни қўлламоқда!

Трампнинг Исроил ва Ғазо бўйича баёнотлари:

Путин ва Россия элитаси Трампни яширинча табриклади

Россия президенти Владимир Путин, Хавфсизлик кенгаши раиси ўринбосари Дмитрий Медведев ва рус элитасининг бошқа вакиллари «танишлари орқали» Доналд Трампни АҚШ президентлик сайловидаги ғалабаси билан табриклади.

Путин Трампни табрикламаса нима бўлади?

Агар Россия президенти Владимир Путин Доналд Трампни АҚШ президенти сайловидаги ғалабаси билан табрикламаса, "мамлакатлар ўртасидаги муносабатлар...

G7 ва бошқалар «хавфли кенгайишдан» қўрқади

G7 аъзолари АҚШ, Япония, Италия, Буюк Британия, Германия , Франция ва Канада баёнотни Жанубий Корея , Австралия ва Янги Зеландия билан бирга имзоладилар.

Украина ва Шимолий Корея қўшинларининг илк жангги ҳақида нималар маълум?

Украина Шимолий Корея қўшинлари билан биринчи тўқнашув ҳақида хабар берди.

"Тарихнинг отаси" Фукуяма: Трамп Украинани бирлаштиради

Агар республикачи Доналд Трамп АҚШ сайловларида ғалаба қозонса, ўзгаришлар нафақат АҚШга, балки бутун дунёга ҳам таъсир қилади.

Ливияда миналар портлаши оқибатида 16 киши ҳалок бўлди

Зурик Ливияда 444 миллион квадрат метрдан ортиқ майдонни миналар ва портламаган ўқ-дорилардан тозалаш зарурлигини ва бу жараён 15 йилга чўзилиши мумкинлигини таъкидлади.

Туркий давлатлар билан экология соҳасидаги дипломатик алоқалар янги босқичга кўтарилмоқда

2024 йилнинг 5-6 ноябрь кунлари Қирғиз Республикасининг Бишкек шаҳрида Туркий давлатлар ташкилотининг (ТДТ) навбатдаги саммити ўтказилади. Мазкур саммитда Ўзбекистон фаол иштирок этиб, экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши соҳаларида долзарб масалаларни илгари суришни мақсад қилган.

АҚШнинг янги президенти номи маълум бўлди

Бу галги сайловда Дональд Трамп ва Камала Харрис ўзаро кураш олиб борди.

Россия Ғарб самолётларини портлатишга уринишда айбланди

Россия махсус хизмати АҚШ ва Канадага учаётган самолётларда ёнғин ва портлаш келтириб чиқариш мақсадида махсус ёнувчи воситалар юборган, деб ёзди The Wall Street Journal (WSJ) нашри 4 ноябрь куни.

"Лайк" учун отасини калтаклаб, қариялар уйига топширмоқчи бўлган йигит қамалди

Мазкур ҳолат юзасидан тўпланган ҳужжатлар жиноят ишлари бўйича Чирчиқ шаҳар суди томонидан кўриб чиқилди.

Қўшма Штатларда бомба таҳдиди туфайли сайлов участкаларида иш тўхтатилди

Грузияда бомба таҳдиди ҳақидаги хабарлар ёлғон бўлиб чиққач, иккита сайлов участкаси фаолияти тўхтатилди. Бу ҳақда CНН хабар бермоқда .

Трамп Харриснинг Яқин Шарқда уруш бошлаш ниятини эълон қилди

АҚШ президентлигига номзод Доналд Трамп рақиби Камала Харрисни сайловда ғалаба қозонса, Яқин Шарқда миллионлаб қурбонлар билан уруш бошлаш ниятидаликда айблади. Тегишли нашр унинг Х-даги аккаунтида пайдо бўлди .

Германияда Алишер Усмоновга қарши очилган жиноий иш вақтинча тўхтатилди

Германияда Алишер Усмоновга қарши очилган жиноий иш 4 млн евро тўлов эвазига тўхтатилди. Бу ҳақда BILD нашри хабар берди.

Шимолий Корея аскарларининг аксарияти Украинада ҳалок бўлиши тахмин қилинди

Тажрибасиз, яхши ўқитилмаган ва етарлича озиқланмаган КХДР қўшинлари Украинага қарши урушда иштирок этиш учун Россияга йўл олди, деб ёзади The Guardian.