Харрис ўзини Яқин Шарқ лабиринтида топди
Шу ҳафта бошида Эрон Исроилга тўғридан-тўғри ракета ҳужуми доирасида 200 га яқин ракета учирди. Бу Исроил Бош вазири Бенямин Нетаняхуни Теҳрон ўз ҳаракатлари учун жавобгар бўлишини айтишга ундади. Эрон буни Ҳизбуллоҳ етакчиси Ҳасан Насруллоҳнинг ўлдирилишига жавобан билдирди.
Ўз навбатида, АҚШ президенти Жо Байден чоршанба куни «Еттилик» (Катта еттилик) давлатлари етакчилари билан виртуал учрашувдан сўнг Исроилнинг Эрон ядровий иншоотларига эҳтимолий зарба беришига рози эмаслигини билдирди. Байден минтақада можаронинг янада кучайишига йўл қўймаслик учун Исроилни Эрон ядровий иншоотларига эҳтимолий ҳужумларга қарши чиқиб, Эрон зарбаларига вазминлик билан жавоб беришга чақирди.
Етти давлатдан иборат гуруҳга ишора қилган Байден, «биз еттитамиз ҳам жавоб бериш ҳуқуқига розимиз, аммо бу мутаносиб бўлиши керак», деб таъкидлади ва унинг маъмурияти ракета зарбасидан кейин ҳам Исроил расмийлари билан алоқада эканини қўшимча қилди.
“Исроил жавоб беришга ҳақли. Аммо бу жавоб мутаносиб бўлиши керак ", деди Байден.
Бироқ, у Исроилга Эронга қарши жавоб қайтаришга рухсат берадими, деган саволга Байден шундай жавоб берди: “Биринчидан, биз Исроилга «рухсат бермаймиз». Биз Исроилга маслаҳат берамиз” ва шу билан Қўшма Штатлар Исроилнинг ҳаракатларини назорат қилиш ёки рухсат бериш учун куч ёки ваколатга эга эмаслигини, фақат тавсиялар ёки маслаҳатлар бериши мумкинлигини аниқлади.
Байден маъмурияти Исроилдан яна ўлчовли йўл тутишини кутмоқда, бу эса мамлакатга ўч олиш ҳуқуқини сақлаб қолиш ва яна бир можарони кучайтириши мумкин бўлган ҳаддан ташқари ҳаракатлардан қочиш имконини беради.
Айни пайтда Исроил Бош вазири Бинямин Нетаняху ҳали жавоб бермади. Бундан ташқари, шу ҳафта бошида у Эронни «қасос» билан таҳдид қилган эди.
Йил давомида, Ғазони бомбардимон қилиш пайтида, Байденнинг Исроил бош вазирига таъсир қилиш ҳаракатлари асосан риторика билан чегараланиб, Исроил ҳаракатларида сезиларли ўзгаришларга олиб келмади.
Давлат котиби ўринбосари Курт Кемпбелл минтақа нафақат Исроил, балки АҚШ стратегик манфаатларига ҳам таҳдид солиши мумкин бўлган кенг кўламли кескинлашув ёқасида эканлигини таъкидлади.
АҚШ ҳукумати баёнотлари даражасида асосий хавф Исроилнинг сўнгги ҳужумларига жавобан, айниқса Ливандаги Эрон прокси кучларини бостириш билан боғлиқ ҳолда, Эрон ўз ядровий дастурини ривожлантиришни тезлаштириши эҳтимоли бўлиб қолмоқда.
Жорий йил бошида Давлат котиби Энтони Блинкен Эронга қурол яратиш учун етарлича ядровий материал ишлаб чиқариш учун «тахминан бир-икки ҳафта» вақт кетишини айтган эди. Бироқ, Эрон бу режани амалга оширишга яқин эканлиги ҳақида аниқ белгилар йўқ.
Айни пайтда Исроил Ливанни бомбардимон қилишда давом этмоқда ва ОАВ хабарларига кўра, Ҳизбуллоҳнинг арсеналининг ярмигача аллақачон йўқ қилинган.
Албатта, бу воқеаларнинг барчаси АҚШда бўлиб ўтадиган сайловлар контекстида ҳам кўриб чиқилиши керак. Демократик номзод Камала Харрис учун можаронинг минтақавий уруш даражасига кўтарилиши унинг сайловдаги позициясига жиддий зарба бўлади. Республикачилар бу ривожланишдан Байден маъмуриятини ташқи сиёсат масалаларида нолойиқлик ва самарасизликда айблаш имконияти сифатида фойдаланмоқда, бу эса мамлакатдаги сиёсий вазиятни янада ёмонлаштиради.
Шундай қилиб, Исроилнинг келгуси ҳафталардаги ҳаракатлари сайлов пойгасига таъсир қилиши мумкин. Сешанба куни Харрис Эроннинг Исроилга берган зарбалари ҳақида баёнот берди. «Мен вазиятга эҳтиёткорлик билан қарайман», деди президентликка номзод ва «Эрон Яқин Шарқдаги беқарор ва хавфли кучдир ва бугунги кунда Исроилга қилинган ҳужум бу ҳақиқатни тасдиқлайди.»
Собиқ президент Трамп аллақачон президент Байденни Исроилнинг «ўзини тутган жавоби» учун танқид қилган ва Эрон ядровий иншоотларини нишонга олмаслик кераклигини айтган. Собиқ президентнинг баёноти сешанба куни Эрон Исроилга ракета ҳужуми уюштирган пайтда янгради.
Пайшанба куни Мичигандаги митингидан олдин Трамп Fox Newsга шундай деди: «Бу мен эшитган энг ақлдан озган нарса. Биз дуч келаётган энг катта хавф ядровий таҳдиддир».
Трамп: «Илтимос, уларнинг ядровий иншоотларини тинч қўйинг» дейиш нотўғри. Бу жавоб эмас. Бу энг ақлдан озган жавоб, чунки, нима деб ўйлайсиз? Тез орада улар ядровий қуролга эга бўлишади. Ва кейин бизда муаммолар бўлади.«
ГОП номзоди, шунингдек, Байден ва вице-президент Харрисни танқид қилиб, агар у қўмондон бўлганида ҳужум содир бўлмасди, деб айтди. Унинг қўшимча қилишича, агар Харрис ноябрда ғалаба қозонса, »дунё тутунга кўтарилади".
«Мен учинчи жаҳон уруши ҳақида кўп гапирганман ва башорат қилишни хоҳламайман, чунки улар доимо амалга ошади», деди Трамп. «Аммо улар глобал фалокатга жуда яқин. Бизда мавжуд бўлмаган президент ва мавжуд бўлмаган вице-президент бор, улар ҳокимиятда бўлмаслиги керак. Лекин нима бўлаётганини ҳеч ким билмайди. У Сан-Франтсискодаги йиғилишда эди», — деди президентликка республикачи номзод.
Шу билан бирга, АҚШ президенти Жо Байден ҳам Исроилнинг Эрон нефть обектларига эҳтимолий зарбаларини муҳокама қилаётганини айтди. Бу пайшанба куни нефть нархининг кескин ўсишига олиб келди.
Яқин Шарқдаги вазият билан боғлиқ хавотирлар туфайли юзага келган бу сўзлардан сўнг, АҚШда президентлик сайловларига атиги бир ой қолганда нефть нархи беш фоизга ошди.
Душанба куни Эрон Исроилга ракета ҳужуми уюштирганидан бери Брент нефтининг нархи бир баррель учун 77 долларгача кўтарилди. Ракета ҳужумидан олдин Брент нефтининг нархи бир баррель учун 71 доллардан сал кўпроқ сотилаётган эди.
Эрон дунёдаги энг йирик нефть ишлаб чиқарувчилардан бири бўлиб, ишлаб чиқаришнинг муҳим қисмини хорижга экспорт қилади.
Алоҳида ташвиш уйғотадиган нарса шундаки, кескинлашув Ҳормуз бўғозини тўсиб қўйиши мумкин.
Бироқ, бу йил нархлар ўзининг энг юқори даражасига қайтмади, чунки бу ташвишлар асосан бошқа омиллар билан қопланади. Хитойдан талабнинг камайиши ва Саудия Арабистони, АҚШ ва бошқа мамлакатлардан кўп миқдорда таъминот нефть нархини ушлаб турмоқда.
Гарчи Осиё Форс кўрфазидан нефть ва газ етказиб беришга кўпроқ боғлиқ бўлсада, бундай ҳодисаларнинг оқибатлари нархларга ҳам таъсир қилади.
Нефть нархининг бундай ўсиши амалдаги вице-президент ва президентликка номзод Камала Харрисга жиддий зарар этказиши мумкин, чунки турмуш даражаси сайловларда Трамп билан қарама-қаршиликдаги асосий масалалардан биридир. Энергия нархларининг узоқ давом этиши бензин нархининг ошиши ва газ ва электр энергияси тарифларининг ошиши эҳтимолини оширади.
