Туркий давлатлар ташкилоти доирасидаги кўп томонлама муносабатлар сифат жиҳатдан янги даражага кўтарилди

Туркий давлатлар ташкилоти доирасидаги кўп томонлама муносабатлар сифат жиҳатдан янги даражага кўтарилди

Жорий йилнинг 6 ноябрида Бишкек шаҳрида ТДТ Давлат раҳбарлари кенгашининг 11 саммити бўлиб ўтди. Унда ташкилотга аъзо мамлакатлар етакчилари, жумладан Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев ҳам иштирок этди ва нутқ сўзлади.

Давлат Раҳбари ТДТ мамлакатлари ўртасида савдо-иқтисодий, инвестицион ва транспорт соҳаларидаги ҳамкорликни янада жадаллаштириш борасида бир қанча амалий таклиф ва ташаббусларни илгари сурди.

Биринчидан, тариф ва нотариф тўсиқларни бартараф этиш, савдо-божхона тартиб-қоидаларини енгиллаштириш, электрон тижорат платформаларини ривожлантириш бўйича аниқ битим ва келишувлар ишлаб чиқиш лозимлиги қайд этилди.

Бу соҳадаги умумий салоҳиятимизни янада юксалтиришга қаратилган тадқиқотлар олиб бориш учун яқин истиқболда Тошкентда ТДТ мамлакатларининг етакчи миллий таҳлил марказларимизнинг анжуманини ўтказиш таклифи илгари сурилди.

Шунингдек, Ўзбекистон етакчиси томонидан савдо-иқтисодий шерикчилигимизни янада ривожлантириш учун келгуси йил учун иқтисодий форум, савдо ва саноат кўргазмалари, минтақа ва вилоятларимизнинг ўзаро ташриф режаларини, давлат харидларида иштирок этиш, кооперация ва локализация қўшма дастурини қабул қилиш зарурлиги эътироф этилди.

Шу билан бирга, бугунги кунда ТДТ мамлакатлари ўртасидаги ўзаро савдо кўлами мавжуд салоҳиятимизга нисбатан етарли даражада эмас. Ҳозирда туркий мамлакатлар ўртасидаги савдо ҳажми 40 миллиард долларга етган ва ушбу кўрсаткич туркий давлатлар умумий ташқи савдо айланмасида атиги 6%ни ташкил этади. Шу билан бирга, ташқи савдонинг катта қисми учинчи мамлакатлардан қилинадиган импортга тўғри келади.

Шу нуқтаи назардан, Ўзбекистон Раҳбарининг ташаббуслари ўзаро савдони ошириш борасида юзага келадиган муаммоларни бартараф этиш, экспорт ва импорт ҳажмларини оширишнинг янги механизмларини кенг жорий этиш ва бу жараёнларга илғор технологик платформаларни кенгроқ жалб қилиш имконини беради. Шу ўринда, экспертларнинг фикрича, мавжуд салоҳият ва имкониятлар ишга солинганда ташкилот аъзолари ўртасида ички савдони яқин истиқболда 100 миллиард долларга кўтариш мумкин бўлади.

Иккинчидан, Ўзбекистон етакчиси жаҳон молия бозорида капиталга бўлган талаб ва унинг нархи тобора ошиб бораётгани, шунингдек ривожланаётган давлатлар учун узоқ муддатли ва «яшил» кредитлар ажратиш шартлари қийинлашуви шароитида ТДТ доирасида молиявий инструментларни жорий этишга жиддий эътибор қаратиш кераклигига алоҳида урғу берди.

Юртбошимиз томонидан Туркий инвестиция жамғармаси ишини фаоллаштириш, шунингдек Туркий ривожланиш банкини ташкил этиш масалаларини кўриб чиқиш зарурлиги таъкидланди. Бу йўналишдаги алоқаларни янада чуқурлаштириш борасида Туркий инвестиция форумини ташкил этиш ва унинг илк тадбирини Ўзбекистонда ўтказиш ташаббуси билан чиқди.

Таъкидлаш жоизки, Туркий инвестиция жамғармаси яқинда ташкил этилди ва унинг фаолиятини ТДТ аъзолари билан биргаликда қўллаб-қувватлаш ўта долзарбдир. Бу ўринда Жамғарма фонди маблағлари ҳисобидан ТДТ мамлакатларида лойиҳаларни мақсадли ва тизимли аниқлаш механизмини ишлаб чиқиш муҳим аҳамият касб этмоқда.

Кейинги йилларда Ўзбекистон Марказий Осиё мамлакатлари билан қўшма инвестицион лойиҳаларни рўёбга чиқариш борасида яхши натижаларга эришди. Мисол учун Ўзбекистон, Қирғизистон ва Қозоғистон билан биргаликда Қамбарота ГЭС қурилиши ва эксплуатацияси лойиҳасини амалга оширмоқдалар, шунингдек ушбу мамлакатлар билан ҳамкорликда қўшма автомобиль заводлари ишга тушди. Ушбу амалий тажрибани ТДТ доирасида қўллаш хорижий инвестиция хажмини оширишга имкон яратади.

Ўзбекистон Раҳбарининг бу йўналишдаги ташаббусларининг амалий ижроси Ташкилотнинг барқарор инвестицион макон сифатидаги нуфузининг юксалтиради, ўзаро сармоявий ҳамкорликнинг реал механизмларини яратади, шунингдек бугунги глобал инвестицион занжирларнинг узилиши фонида қўшма инвестицион лойиҳаларни амалга ошириш борасидаги салоҳиятни кенгайтиради.

Учинчидан, Президент Шавкат Мирзиёев ТДТ маконида транспорт-транзит салоҳиятидан унумли фойдаланиш борасида ҳам қатор таклифларни билдириб ўтди. Жумладан, Ўрта коридор бўйлаб транзит тарифларини мақбуллаштириш, чегаралардан ўтиш жараёнларини соддалаштириш, замонавий логистика тизимлари ва қўшма операторларни яратиш лозимлиги таъкидлаб ўтилди.

ТДТ доирасидаги ташувларда электрон ҳужжатлар айланмасига ўтиш ва уларни ўзаро тан олиш бўйича кўп томонлама битимни имзолаш зарурлиги айтиб ўтилди. Бундай долзарб масалаларни муҳокама қилиш учун Туркий давлатлар логистика марказлари ва юк ташувчилари альянси билан ҳамкорликда Халқаро логистика конференциясини ўтказиш таклиф қилинди.

Қайд этиш керакки, бугунги кунда Ўрта коридор бўйлаб ташилаётган юк ҳажми 3 миллион тоннага яқин бўлиб, келажакда бу кўрсаткични 10 миллион тоннагача ошириш кутилмоқда.

Бироқ инфратузилманинг ҳали тўлиқ ривожланмаганлиги сабабли Ўрта коридорни минтақавий йўналишдан қитъалараро транзит артериясига айлантириш жараёни бироз суст кечмоқда. Жумладан, ҳозиргача мазкур лойиҳада иштирок этувчи давлатлар ҳудудидан ўтувчи юк ташишнинг атиги 4-5% қитъалараро савдога тўғри келади.

Бу ўринда Ўзбекистоннинг ташаббуслари Осиё ва Европа ўртасида стратегик кўприк сифатида эътибор қозонаётган ушбу муҳим транспорт йўлагини ривожлантиришга қаратилган. Ушбу транспорт йўлагининг самарадорлигини ошириш орқали ТДТ мамлакатлари нафақат халқаро транзит, балки минтақавий иқтисодий интеграциянинг муҳим иштирокчилари сифатида ҳам ўз мавқеларини мустаҳкамлашлари мумкин бўлади.

Хулоса қилиб айтганда, Ўзбекистон Раҳбари томонидан Бишкек саммитида билдирилган таклиф ва ташаббусларнинг амалий ижроси ТДТ мамлакатлари ўртасидаги кўп томонлама муносабатларни сифат жиҳатдан янги даражага кўтаради, Ташкилот доирасида устувор йўналишларда самарали ҳамкорликни янада жадаллаштиришга ва мустаҳкамлашга хизмат қилади.

Сарвар Камолов,

Ўзбекистон Республикаси Президенти
ҳузуридаги СМТИ бош илмий ходими


Матнда хатолик топсангиз, ўша хатони белгилаб, бизга жўнатинг (Ctrl + Enter).

Бўлимга тегишли қизиқарли хабарлар

Фикр билдириш учун қайдномадан ўтишингиз сўралади ва телефон ракамни тасдиклаш керак булади!

Саудия Арабистони хазина топди, нефть конларида «оқ олтин» аниқланди

Бу қиролликнинг нефтга бой иқтисодиёти учун нимани англатади?

Россия олти давлат элчихоналарига ҳужум қилди

Киевда Россиянинг ракета ҳужуми натижасида олтита хорижий элчихона зарар кўрди, деди Украина Ташқи ишлар вазирлиги матбуот котиби Георгий Тихи.

Долларнинг сўмга нисбатан янги қиймати маълум бўлди

Марказий банк хорижий валюталарнинг ўзбек сўмига нисбатан 23 декабрда амалда бўладиган қийматини эълон қилди.

«Энди жуда қийин бўлади»: Килиан Мбаппе Лионел Месси тажрибасидан сўнг Криштиану Роналду билан ўйнай олмаганидан афсусдалигини айтди

Килиан Мбаппе «Реал Мадрид» афсонаси Криштиану Роналду билан кийиниш хонасини баҳам кўра олмаслигидан афсусда.

Британия рекорд миқдордаги аскарини йўқотди

Буюк Британия қуролли кучларининг сони оммавий ихтиёрий ишдан бўшатишлар фонида - иш ҳақи рекорд даражада ошганига қарамай, қисқаришда давом этмоқда.

Россияликлар "Ҳумо арена" бўйича шикоят қилишди

22 декабрь куни Тошкент шаҳридаги "Ҳумо арена" мажмуасида хоккей бўйича КХЛ доирасидаги "Динамо" Минск ва "Спартак" Москва жамоалари ўртасидаги ўйин ўтказилганди.

Ҳаво ҳарорати аста-секин кўтарилиши кутилмоқда

Бу ҳақда "Ўзгидромет" хабар берди.

Ўзбекистон терма жамоаси аъзоси фаолиятини юртимизда давом эттиради

Ўзбекистон терма жамоаси футболчиси Умар Эшмуродов фаолиятини яна юртимизда давом эттириши мумкин.

Эртага, 22 декабрь куни юртимиз бўйлаб кутилаётган об-ҳаво маълумоти билан танишинг

Бу ҳақда Ўзбекистон Республикаси Гидрометеорология хизмати агентлиги хабар берди.

АҚШ Украинанинг Россия ҳужумини тўхтата олмаслигини эълон қилди

Украина Россиянинг олға силжишини тўхтатишга қодир эмас, бу ҳақиқат. Бу ҳақда америкалик разведканинг собиқ ходими Скотт Риттер YouTube'даги i Judging Freedom каналида айтиб ўтди.

Қаттиқ совуқ қачон чекиниши маълум қилинди

Ёғиб ўтган қордан сўнг Ўзбекистон ҳудудининг катта қисмида қор қоплами ҳосил бўлди. Бугун эрталаб ҳаво ҳарорати 8-13 даража совуққача, айрим жойларда 15 даража совуққача, энг чекка жанубда 4-6 даража совуққача пасайди.

Ўзбекистонга яна қорли совуқ ҳаво кириб келмоқда

20-22 декабрь кунлари Ўзбекистон ҳудудига нам ва совуқ ҳаво массалари кириб келиши кутилмоқда. Баъзи жойларда ёғингарчилик (ёмғир, қор) кузатилади, тоғ олди ва тоғли ҳудудларда кучли бўлиши мумкин.

Эркинжон Турдимовнинг янги иш жойи маълум бўлди

Самарқанд вилояти ҳокими лавозимидан озод этилган Эркинжон Турдимов Президент Администрациясига ишга ўтказилади.

Юртимизга қачон қор ёғади?

Бу ҳақда Ўзгидромет хабар берди.

Ҳаво ҳарорати -8 даражагача тушиши кутилмоқда

Бу ҳақда Ўзгидромет хабар берди.

НАТОнинг учта давлати Россияга қарши туришни истамаслигини тан олди

Бу ҳақда сиёсатчилар Индепендент нашрига берган интервюсида гапирди .

Файзуллаев нега ота-онасини Москвага олиб кетмаслигини тушунтирди

Москванинг ЦСКА ва Ўзбекистон миллий терма жамоаси футболчиси Аббосбек Файзуллаев нега ҳалигача ота-онасини Россия пойтахтига кўчирмагани ҳақида гапириб берди.

Москва Кишинёвга таҳдид қилди

Кишинев томонидан Днестрбўйи электр стансиясини зўрлик билан босиб олиниши Европада оғир оқибатларга ва беқарорликка олиб келади.

Ғарб Зеленскийни иттифоқчилардан миллионлаб доллар ўғирлаганликда айблади

Ирландиялик журналист Чей Боузнинг айтишича, Украина етакчиси Владимир Зеленский Ғарб ҳамкорларидан молиявий ва ҳарбий ёрдам сўрамоқда. Бу ҳақда у Х ижтимоий тармоғида ёзган.

Озарбoйжон ҳукуматидаги манбалар Azerbaijan Airlines самолёти Россия ракетаси билан уриб туширилганини тасдиқлади — Euronews

Актаудаги самолёт ҳалокатига Россиянинг “ер-ҳаво” таснифидаги ракетаси сабаб бўлган.

Хитойнинг олтинчи авлод янги қирувчи самолёти

Хитой ўзининг олтинчи авлод янги қирувчи самолётини илк бор синовдан ўтказди.

Бугун Камол Адван касалхонасига қилинган ҳужумларнинг 5-куни

Ғарбий Соҳилда босқинчилар фаластинликларни оммавий ҳибсга олишмоқда. Ой бошидан буён 495 киши ҳибсга олинган. Ал-Халилдаги назорат-ўтказиш пунктига ҳужум уюштирилди, бир аскар оғир яраланди.

Озарбайжон ҳаво йўллари самолёти Россия ракетаси билан уриб туширилгани исботландими?

Озарбайжон ҳаво йўллари самолётининг Ақтауда қулашига Россиянинг “ер-ҳаво” тоифали ракетаси сабаб бўлган. Бу ҳақда Euronews, Reuters ва бошқа ОАВ Озарбайжон ҳукуматидаги манбаларга таяниб хабар берди.

Учинчи жаҳон уруши айнан қаерда бошланиши айтилди

Кремл бир неча бор рус диаспорасини ҳимоя қилиш баҳонасида ҳарбий ҳаракатларни бошлаган. Грузия, Молдова ва Украинада шундай бўлган.

Маҳмуд Аббос режими Ғарбий Соҳилда Ал-Жазира каналини тақиқлади

Бу ҳаракат Аббос режимининг Женинга ҳужуми пайтида Ал-Жазира "нифоқ уруғини сепмоқда ва ички низоларни қўзғатмоқда" деган айбловлар фонида амалга оширилди.

Ғазо Соғлиқни сақлаш вазирлиги: 24 соат ичида 20 дан ортиқ фаластинлик ҳалок бўлди

Бу ҳақда Фаластин анклавининг Соғлиқни сақлаш вазирлиги баёнот берди.

Қозоғистондаги авиаҳалокатда қанча одам қурбон бўлгани айтилди

Қозоғистоннинг Ақтау шаҳри яқинида Embraer 190 ҳалокати 38 кишининг ҳаётига зомин бўлди.

АҚШ Ғазодаги сулҳ, ёрдам ҳақида гапиради, аммо Исроилнинг очлик сиёсатини эътиборсиз қолдиради

Байден Нетаняхуга Ғазода хоҳлаган ишини қилиши учун "бўш чек" берганга ўхшайди.

Судандаги вабо эпидемияси

Суданда вабо эпидемияси қурбонлари сони 1258 кишига етди.

Украина урушнинг яна бир қишини ўтказмоқда

Россиянинг Украина энергетика инфратузилмасига ҳужумлари шу йилнинг баҳоридан бошлаб кучайди.

Шавкат Мирзиёев Илҳом Алиев ва Путинга ҳамдардлик билдирди

Давлатимиз раҳбари барча жароҳат олганлар тез фурсатда соғайиб кетишларини тилади.

Парагвайда 57 тонна марихуана мусодара қилинди

Бу ҳақда мамлакат президенти Сантьяго Пенья ижтимоий тармоғидаги саҳифасида маълум қилган.

Исроил армияси Ямандан отилган ракетани тутиб олгани ҳақида хабар берди

Бу ҳақда Исроил мудофаа кучлари матбуот хизмати маълум қилди.

Мюнхенда қариялар уйи ёниб кетди

Бу ҳақда Билд хабар бермоқда .

БМТ: Дунёда оч одамлар сони ортиб бормоқда

Бой давлатлар халқаро ташкилотларни молиялаштиришни қисқартирар экан, дунёда оч одамлар сони ортиб бормоқда.

Ўзбекистонда автомобиль давлат рақами салкам 1 миллиард сўмга сотилди

Авторақамлар онлайн аукционида сотувга қўйилган 01 888 BBB авторақами 965 миллион 250 минг сўмга сотилди.

Жаҳондаги энг йирик автомобил етказиб берувчиси маълум қилинди

Европа Иттифоқи томонидан электромобилларга бож жорий этилишига қарамай, Хитой 2025 йилда жаҳон бозорида энг йирик автомобил етказиб берувчиси бўлиб қолади.

Украина Россиянинг биринчи 1 млрд долларини олди

Бу АҚШ G7 ташаббуси доирасида Россия активларидан фойдаланиш орқали ажратишга тайёр бўлган режалаштирилган 20 миллиард долларнинг биринчи траншидир.

Россия ва Хитой мудофаа харажатларини 50 фоизга оширди – биз эса чангда қолиб кетибмиз — Daily Express

Нашрнинг ёзишича, янги тадқиқотлар шуни кўрсатдики, Буюк Британиянинг душманлари ҳарбий харажатларни кўпайтирмоқда, аммо Буюк Британия мудофаа учун ЯИМнинг 2,5 фоизини таъминлай олмаяпти.

Россияда 5 нафар Ўзбекистон фуқароси ёниб кетди

Россия Федерациясининг Татаристон бўйича Фавқулодда вазиятлар вазирлиги маълумотлаига кўра, жорий йил 24 декабрь эрталаб соат 3:00 ларда Татаристон Республикасида Елабуга муниципал туманида жойлашган «МИР» чорвачилик фермасининг иншоотида ёнғин содир бўлган.