Трамп Гренландия устидан назоратни қўлга киритиш ниятини эълон қилди. Дания ғазабда

Дональд Трампнинг сўзларига кўра, Гренландияга эгалик қилиш ва назорат қилиш Қўшма Штатлар учун "мутлақ зарурат" ҳисобланади. Журналистларнинг ҳарбий ёки иқтисодий босимдан фойдаланишни истисно қилиши мумкинлиги ҳақидаги саволига Трамп: “Йўқ, мен бунга кафолат бера олмайман”, деб жавоб берди.

Трамп, шунингдек, Даниянинг Гренландияга қонуний ҳуқуқи бор-йўқлигига ишончи комил эмаслигини қўшимча қилди: “Агар шундай бўлса, улар ундан воз кечишлари керак, чунки бизга миллий хавфсизлик учун Гренландия керак”.

Даниянинг автоном қисми бўлган дунёдаги энг катта орол ҳудуди (2,16 миллион квадрат километр) Трамп учун жуда муҳим, эҳтимол у Гренландия Қўшма Штатлар учун Хитой ва Россия билан курашда муҳим савдо воситасига айланиши мумкинлигига ишонади. Шимолий манбалар. Соҳилда олтин, платина, мис, шунингдек ёқут ва олмоснинг муҳим конлари мавжуд. Бундан ташқари, бу ерда электромобиллар, шамол турбиналари, ҳарбий технологиялар ишлаб чиқариш учун зарур бўлган нефть, газ ва ноёб тупроқ элементлари топилган.

Буни Лондондаги геосиёсат профессори Клаус Доддс CNN телеканалига берган интервьюсида таъкидлади: "Шубҳасиз, Трамп ва унинг маслаҳатчилари Хитойнинг таъсиридан жуда хавотирда", - деди Доддс. Гренландия ушбу муҳим минералларнинг потентсиал бой манбасини таклиф этади. Ҳозирги вақтда Хитой ноёб тупроқ қазиб олишда этакчи ўринни эгаллайди ва бундай муҳим манбалар ва тегишли технологиялар экспортини чеклаш билан таҳдид қилмоқда. Бу саволни айниқса долзарб қилади.

Wall Street Journal нашрига кўра, Трампнинг баъзи маслаҳатчилари Гренландия сотилмаслигини аллақачон англаб етган. Бироқ, улар Америка таъсирини кучайтириш ва Хитой ва Россиянинг кучайиб бораётган таъсирига қарши туриш учун иқтисодий сармоя ва ҳарбий иштирокини ошириш орқали оролда АҚШ мавжудлигини кенгайтиришни кўриб чиқмоқдалар.

Кўп йиллик келишув Пентагонга аэродроми, шунингдек, радар ва ракета учирилишини аниқлаш учун фойдаланиладиган бошқа қурилмалари билан Гренландия жанубидаги Арктика базасига кириш имконини беради.

Данияда Трампнинг бу баёнотлари, албатта, жуда салбий қабул қилинди. Қирол Фредерик Гренландия гербини ўзгартириб, учта тожли элементни олиб ташлади ва Гренландия рамзи бўлган оқ айиқ тасвирини катталаштирди.

Бошқа Скандинавия мамлакатларида ҳам Трампнинг режалари катта норозиликларга сабаб бўлди. Норвегиянинг Aftenposten газетасининг ёзишича, Трампнинг нутқи Владимир Путиннинг риторикасини ёқимсиз тарзда эслатади.