Ўлчамлар ҳалигача сир: Галактикалар қанчалик улкан?

Янги тадқиқот шуни кўрсатадики, галактикалар биз ўйлагандан ҳам анча катта.

«Сиз бу дорихонага борадиган узоқ йўл деб ўйлашингиз мумкин,» деб ёзади Дуглас Адамс ўзининг қўлланмасида, «лекин бу коинот учун фақат ерёнғоқ».

Само катта. Биз галактиканинг олис чеккаларида жойлашган юлдуз атрофида айланиб юрадиган кичик бир сайёрада яшаймиз - маълум коинотда тахминан 2 триллион галактиканинг биттасида. Космос ҳақиқатан ҳам катта.

Ер сайёраси Сомон йўлининг спираль қўлларидан бирида жойлашган бўлиб, у галактика марказидан чиқиш йўлининг учдан икки қисмида жойлашган.

Биз Ернинг қанчалик катта эканлигини биламиз - диаметри 12 756 километр (7 926 миля). Ва биз қуёшимизнинг қанчалик катта эканлигини биламиз - тахминан 1,391,000 километр (864,400 миля).

Аммо Сомон йўли қанчалик катта? Ҳозиргача галактикаларнинг ҳақиқий ўлчамлари сирлигича қолмоқда.

Галактикалар биз ўйлагандан анча катта

Натуре Астрономй журналида чоп этилган янги тадқиқот галактикалар дастлаб ўйланганидан анча катта, балки бир неча баробар катта эканлигини аниқлади.

Биз билган галактиканинг спираль тузилиши фақат галактиканинг кичикроқ ядросидир. Сомон йўли учун бу тахминан 100 000 ёруғлик йилига тенг.

Спираль қўлларда жойлашган юлдузларнинг нури тахминан 7800 ёруғлик йилигача бўлган чуқур фазога тарқалади, бу ерда галактика тугайди ва чуқур фазо бошланади.

Газ «ҳало» лари фақат янги тасвирлаш усуллари билан астрономларга кўринадиган бўлди. Усуллар астрономларга 100 000 ёруғлик йилидан ортиқ чуқурликда жойлашган галактика газ ҳалоларини аниқлаш имконини берди ва бу галактикалар қанчалик катта эканлиги ҳақидаги тахминларимизни сезиларли даражада оширди.

Топилмалар бизнинг Сомон йўлимиз энг яқин қўшнимиз Андромеда билан ўзаро алоқада бўлиши мумкинлигини кўрсатади - тахминан 2,5 миллион ёруғлик йили.