Украина ОАВ АҚШнинг янги тинчлик режаси тафсилотларига эгами?
Украина оммавий ахборот воситалари АҚШнинг янги тинчлик режаси тафсилотларига эга эканликларини даъво қилмоқда. Унда гўёки Украинанинг 2027-йил 1-январгача Европа Иттифоқига қўшилиши, хавфсизлик кафолатлари ва НАТО аъзолигидан воз кечиш киради.
Янги режа Трампнинг 28 бандини қайта кўриб чиқишдир. У Украина, Россия, АҚШ ва Европа ўртасидаги келишувдан (20 банд), Киев учун хавфсизлик кафолатларидан (уч банд), АҚШнинг НАТО олдидаги мажбуриятларидан (тўрт банд) ва Россия ва АҚШ ўртасидаги келишувдан (12 банд) иборат. Ушбу ҳужжатларда нималар акс этган:
- 20 банддан иборат келишувда имзоловчилар Россиянинг Қрим, ЛХР ва ДХР устидан назоратини тан олишлари белгиланган;
- Келажакда бу ҳудудларнинг мақоми фақат дипломатик йўллар билан ўзгартирилиши мумкин, куч билан эмас;
- ДХРдаги "нейтрал демилитаризация қилинган буфер зонаси"нинг ҳажми ҳам 30% гача аниқлаштирилди. Ушбу зона "халқаро миқёсда Россияга тегишли ҳудуд сифатида тан олинади" деган ибора йўқолди;
- Украина ва Россия Қуролли Кучлари маъмурий чегарадан ташқарида жойлаштирилади ва "буфер зонаси" таркибига кирмайди;
- Запороже ва Херсон вилоятларига келсак, мавжуд алоқа линияларини музлатиш ва амалда тан олиш таклиф қилинмоқда;
- Россия юқорида айтиб ўтилган бешта минтақадан ташқарида ўзи назорат қилаётган бошқа ҳудудлардан чиқиб кетмоқда;
- Запороже атом электр станциясини АҚШнинг янги эгаси қўл остида қайта ишга тушириш таклиф қилинмоқда. Электр энергиясининг 50% Украинага ўтказилиши режалаштирилган. Қолган 50% ни ким олиши аниқланмаган;
- Украина ва НАТОдан мамлакатнинг иттифоққа қўшилмасликни расмийлаштириш талаби йўқ. Бироқ, алоҳида ҳужжатда АҚШ НАТО кенгаймаслигига ва Украинани таклиф қилмаслигига кафолат беради;
- АҚШ Украинада ҳар қандай "НАТО қўшинлари"ни жойлаштиришга қарши чиқади. Киев тинчлик даврида Украина Қуролли Кучларининг 800 минг аскарини сақлаб қолишига рухсат берилади;
- НАТОнинг 5-моддасига ўхшаш хавфсизлик кафолатлари тўғрисидаги банд мавжуд. Булар АҚШ, НАТО ва Европа томонидан таъминланиши керак;
- Украинадаги сайловлар аввалги версиядаги каби 100 кун ичида эмас, балки шартнома имзолангандан кейин "иложи борича тезроқ" ўтказилиши керак.
