Охирги бир ой ичида Украина ҳудудининг 645 квадрат километри Москва назоратига ўтди. Ҳозирда вазият қандай?

Донбасс устидаги кузги туман тозаланиб, Украина учун ёқимсиз ҳақиқатни очиб берди: рус қўшинлари аҳоли пунктларини бирин-кетин эгаллаб, тартибли равишда олдинга силжимоқда. Охирги бир ой ичида Украина ҳудудининг 645 квадрат километри Москва назоратига ўтди. Украина ҳарбийлари қуршовга тушмаслик учун ташлаб кетишга мажбур бўлган Угледарнинг қулаши можаронинг ўзгарувчан динамикасининг рамзи бўлди.

«Аскарларнинг ҳаёти ҳар қандай бинолардан муҳимроқ», деди президент Зеленский Вугледардан чекинганидан кейин. Аммо бу нафақат биноларда - ҳар бир ташландиқ шаҳар Украина армиясининг маневрлари учун майдонни торайтиради.

Украинанинг DeepState мониторинг лойиҳасининг сўнгги маълумотларига кўра, рус қўшинлари бир вақтнинг ўзида бир нечта йўналишларда олдинга силжишган: шаҳарнинг шарқий қисми учун жанглар кетаётган Кураховода, Раздолний, Новодонетск ва Далний ҳудудларида. Украина қўшинлари катта йўқотишларга учрагани хабар қилинган Олговский ўрмонидаги вазият алоҳида ташвиш уйғотади.

The New York Times'нинг таъкидлашича, Украина армияси Россия ҳужумини ушлаб туриш учун пиёда ва артиллерияга жуда камлик қилади. Шу билан бирга, Россия томони, нашрга кўра, ўз мақсадларига эришиш учун «ажойиб йўқотишларга» тайёр.

Уруш чарчоқларининг кучайиши фонида Украина раҳбариятининг риторикаси ўзгармоқда. Яқинда Fox News телеканалига берган интервьюсида президент Зеленский биринчи марта Қрим масаласини дипломатик йўл билан ҳал қилиш имкониятига рухсат берди ва Украина ярим оролни куч билан озод қилиш учун ўн минглаб одамларнинг ҳаётини йўқотишга қодир эмаслигини тан олди.

Шу билан бирга, у Киевнинг принципиал позициясини таъкидлади. “Биз Украинанинг босиб олинган бирорта ҳудудини қонуний равишда Россия деб тан олмаймиз. Гап [шу жумладан] Путин томонидан 2014 йилдан бери кенг кўламли босқиндан олдин босиб олинган ҳудудлар ҳақида бормоқда. Қонуний жиҳатдан биз буни тан олмаймиз, қабул қилмаймиз.« Бироқ, у дарҳол муҳим огоҳлантиришни қўшиб қўйди: "Бошқа томондан, биз Путинни 1991 йил чизиғига қўл билан қайтариш учун ҳали кучимиз йўқлигини тушунамиз".

Украина раҳбари позициясининг сезиларли даражада юмшаши социологлар маълумотларига мос келади: Gallup сўровидан маълум бўлишича, Украина жамиятидаги кайфият ҳам ўзгармоқда. Сўровларга кўра, украиналикларнинг 52 фоизи музокаралар йўли билан урушни эрта тугатиш тарафдори – бир йил олдинги 27 фоиздан кескин ошган. »Ғалаба учун" курашмоқчи бўлганлар улуши 63 фоиздан 38 фоизга тушди.

Ҳарбий қаршиликни қўллаб-қувватлашнинг камайиши, айниқса, фронт чизиғига яқин бўлган шарқий ҳудудларда яққол сезилади: респондентларнинг атиги 27 фоизи курашни давом эттириш тарафдори, 63 фоизи эса уруш тугашини хоҳлайди. Эътиборлиси, 2014 йилдан бери Россия Украина ҳудудининг 19 фоизини эгаллаб олганига қарамай, музокаралар тарафдорларининг қарийб ярми ҳудудий имтиёзларни кўриб чиқишга тайёр.

Можаро давомида президент Зеленский доимий равишда Ғарб иттифоқчиларидан Украинага Россия ичидаги нишонларга зарба бериш имкониятини беришни сўраган. «Бизга нафақат Украинанинг бўлинган ҳудудида, балки Россия ҳудудида ҳам узоқ масофага мўлжалланган бу имкониятлар керак, токи Россия тинчликка эришишга ундайди», деди у Рамштейндаги учрашувда.

Ва энди, Киевнинг ғалабаси эҳтимоли тобора кучайиб бораётган бир пайтда, Байден маъмурияти кутилмаганда Россиядаги нишонларга қарши АТАCМSдан фойдаланиш учун яшил чироқ ёқмоқда.

Шимолий Корея қўшинларининг можарода иштирок этиши мумкинлиги ҳақидаги миш-мишлар биринчи марта октябрь ойида пайдо бўлганида, кўплаб экспертлар тажрибаси йўқлиги сабабли уларнинг жанговар аҳамиятига шубҳа қилишган. Бироқ, ҳозир АҚШ ва Украина Шимолий Корея қўшинларининг жанговар ҳаракатларда иштирок этишини тасдиқлаганидан сўнг, баҳолар ўзгармоқда. Bloomberg маълумотларига кўра, Пхенян Россия ҳужумини қўллаб-қувватлаш учун 100 минггача аскар юбориши мумкин.

Politico маъмуриятдаги манбаларга таяниб хабар беришича, айнан Шимолий Корея қўшинларининг Украина фронтида пайдо бўлиши Вашингтонни узоқ масофага мўлжалланган қуроллардан фойдаланишга қўйилган чекловларни бекор қилишга ундаган омил бўлган. Бу қарор Шимолий Корея қўшинларининг киритилишига жавобан қабул қилинган ва КХДРдан ҳарбий хизматчиларнинг кейинги сафарбар этилишининг олдини олишга қаратилган.

Москва ҳар ой 20 000 га яқин янги аскарни йўқотишлардан қатъий назар ўз сафига жалб қилар экан, савол туғилади: узоқ масофали қуроллар бўйича қарор жуда кеч келдими? Ғарбнинг ҳаддан ташқари эҳтиёткорлиги эса Россия раҳбариятини илҳомлантирган омил эмасмиди?

Ғарбнинг Украинани қўллаб-қувватлаш стратегияси асосан ядровий кучайиш ва можаронинг учинчи жаҳон урушига айланишидан қўрқиш билан белгиланди. Бироқ, амалиёт шуни кўрсатадики, Россияга ҳужумда муваффақиятга эришишга имкон берадиган ҳаддан ташқари эҳтиёткор профилактика чоралари унга можаронинг кучайишини олдини олишга имкон бермади.

Узоқ масофадан зарба беришга рухсат беришнинг кечикиши Украинага ҳал қилувчи ғалабани қўлга киритиш ёки Путиннинг кучайишига йўл қўймаслик учун жуда кеч бўлди. Афтидан, зарба беришга кечиккан рухсат айнан шу мақсадга хизмат қилади - Украинага ғалаба қозонишга имкон бермасдан, мағлубиятдан қочиш имкониятини бериш.