Германия меҳнат бозори инқирозда: 6 миллион ишчи касбий таълимга эга эмас

Бўлажак Германия ҳукумати меҳнат бозорида жуда катта муаммога дуч келмоқда: касбий маълумотсиз ишлайдиганлар сони тахминан олти миллионга этди.

Шу пайтгача 20 ёшдан 35 ёшгача бўлган атиги 2,9 миллион малакасиз ишчи маълум эди, бунинг ўзи юқори кўрсаткичдир.

Ушбу маълумотни биринчи бўлиб Handelsblatt газетаси эълон қилди. Нашрга кўра, ҳар йили 250 минг мактаб битирувчиси ўтиш тизими деб аталадиган тизимга киради, бунда улар ўз билимларидаги камчиликларни тузатиши ёки мактабни битирганлик тўғрисидаги гувоҳнома олиши керак. Ҳеч бўлмаганда назарий жиҳатдан шундай кўринади.

Бироқ, амалда, DGB таъкидлаганидек, бу босқич кўпинча «узоқ муддатли кутиш зонасига» айланади, унинг охирида одамлар ҳали ҳам касбий таълим олмаган. Ўрта мактаб битирувчиларининг ярмидан камроғи тўғридан-тўғри касб-ҳунар мактаби ёки университетга боради. Ҳар йили 100 000 га яқин одам ўрта мактаб аттестатисиз қолади. Буларнинг барчаси малакали кадрларнинг кескин этишмаслигини кучайтиради.

Бошқа жиддий муаммолар ҳам бор: Ҳисоботга кўра, Германияда «функционал саводсизлар» деб аталадиган 6,2 миллионга яқин одамлар - ўқиш ёки ёзишни зўрға биладиган одамлар бор. Бироқ, ушбу муаммога қарши кураш дастурларини молиялаштириш 2026 йилда тугайди.

Ишчиларнинг малакасини ошириш учун DGB бўлажак Германия ҳукуматидан «таълим ва касбий таълим масалаларига кўпроқ эътибор беришни» талаб қилади ва кенг кўламли ҳаракатлар дастури зарурлигини таъкидлайди.

Хусусан, касаба уюшмалари мактабдан касбга ўтишга эътибор қаратишни таклиф қилмоқдалар: «Бу босқичда ҳеч ким йўқолмаслиги керак». Ҳудудлардаги 366 та ёшлар бандлиги агентлиги марказий қўллаб-қувватлаш пунктига айланиши керак. DGB маълумотларига кўра, ёшларнинг учдан икки қисми кўпроқ қўллаб-қувватланса, дарҳол касбий таълимни бошлашлари мумкин эди.

Тизимда одамларнинг адашиб қолишининг олдини олиш учун касаба уюшмалари таълим гувоҳномасини жорий этишни таклиф қилмоқдалар – ҳар бир шахсга мактабга кирган пайтдан бошлаб касб-ҳунар таълимига қадар бериладиган индивидуал рақам.

Агар вазиятни ўзгартириб бўлмаса, мамлакат «жиддий хавф-хатарларга дуч келади», деб огоҳлантиради DGB раиси ўринбосари Элке Ханнак.

«Агар кўпроқ одамлар иқтисодий ҳаётдан четлаштирилса, бизнинг жамиятимиз бўлинади», деди у.

Сабаби, бундай одамлар нафақат кам даромад олишади, балки давлат ёрдамига кўпроқ қарам бўлишади. Қолаверса, уларнинг фойдаланилмаган салоҳияти малакали ишчилар етишмовчилигини янада кучайтиради.