Болтиқ денгизидаги кескинлик кундан-кунга ошиб бормоқда
Стокголм НАТО Низомининг 4-моддаси фаоллашишини истисно этмайди, деди Швеция ташқи ишлар вазири Мария Малмер Стенергаард. Бу эълон Финляндия ва Эстония ўртасидаги яқинда содир бўлган денгиз ости кабеллари билан боғлиқ ҳодисадан сўнг, мухолифатнинг Болтиқ денгизида хавфсизлик чораларини кучайтириш чақириғидан кейин қилинган.
НАТОнинг 4-моддасида аъзо давлатлар ҳудудий яхлитлиги ёки хавфсизлигига таҳдид бўлган тақдирда ўртасида маслаҳатлашувлар ўтказилиши назарда тутилган, бироқ уларни чора кўришга мажбурламайди.
НАТО ташкил топганидан бери бу банд этти марта фаоллаштирилган, асосан Россия ҳаракатлари ёки Яқин Шарқдаги беқарорлик туфайли.
Пайшанба куни эрталаб Эстония Бош вазири Кристен Михал НАТО Низомининг 4-моддаси расман кучга кирмаган бўлса-да, аслида маслаҳатлашувлар бошланганини айтди.
“Мен НАТО Бош котиби билан телефон орқали суҳбатлашдим. НАТО доирасида, Скандинавия мамлакатларидаги иттифоқчилар, Болтиқбўйи мамлакатлари ва Европа Иттифоқи раҳбарлари билан маслаҳатлашувлар ҳозирданоқ давом этмоқда. Агар керак бўлса, биз ушбу тинч маслаҳатлашувлар доирасини тарк этиб, 4-моддага мурожаат қилишимиз мумкин. Ҳозир биз консултация босқичидамиз ва биз албатта финлар билан маслаҳатлашамиз», - дея Эстония раҳбарининг сўзларини келтиради Delfi.
Айни пайтда НАТО бош котиби Марк Рютте Болтиқ денгизида патруллар кенгайтирилганини маълум қилди.
Финляндия Россиянинг Eagle S танкерининг сув ости кабеллари - бир нечта оптик толали ва битта электр кабелларини шикастлашда иштирок этиши мумкинлигини текширмоқда. Кемага Финляндия расмийлари ўтирдилар.
Эслатиб ўтамиз, Швеция 2024-йилнинг март ойида НАТОга қўшилган ва икки асрлик бетарафлик сиёсатига якун ясаган. Қўшилиш қарори 2022-йилда Россиянинг Украинага бостириб киришидан кейин қабул қилинган. Россия билан узоқ чегарага эга Финляндия ҳам бетарафликдан воз кечган ҳолда 2023 йилда НАТОга қўшилди.
Октябр ойида НАТО минтақада ҳаво ва денгиз назоратини кучайтириб, патрул самолётлари, дрон ва мина қўриқлаш кемаларини юборди.