АҚШ Канада ва Мексика билан савдо урушини бошлайди

1 февралдан бошлаб АҚШ Канада ва Мексикадан импорт қилинадиган маҳсулотларга 25% бож солишни бошлайди, деб эълон қилди АҚШ президенти Дональд Трамп. Унга кўра, бу қарор савдо танқислигини қисқартириш, ноқонуний миграция ва фентанил оқимига қарши кураш мақсадида қабул қилинган. Трампнинг айтишича, фентанил Канада ва Мексика чегаралари орқали АҚШга кириб келмоқда.

Трамп нефть импортига бож солиш масаласида ҳали якуний қарор қабул қилинмаганини таъкидлади. Бу масала айниқса муҳим, чунки бугунги кунда АҚШда қайта ишланаётган нефтнинг 40% чет элдан келади, энг катта етказиб берувчи эса Канада ҳисобланади.

Агар энергия ресурсларига ҳам бож солинса, бу ёқилғи ва кундалик маҳсулотлар нархининг ошишига олиб келиши мумкин. Натижада, Трампнинг америкаликлар учун яшаш харажатларини пасайтириш бўйича ваъдаларига путур етиши эҳтимоли бор.

Канада ва Мексика агар божхона тўловлари жорий этилса, жавоб чораларини кўришларини аллақачон эълон қилишди. Бироқ, ҳар иккала давлат ҳам АҚШни бу қарорни қайта кўриб чиқишга кўндиришга ҳаракат қилмоқда, чунки бу уч давлат ўртасидаги иқтисодий алоқаларга жиддий зарар етказиши мумкин.

АҚШ – Канада ва Мексиканинг энг йирик савдо ҳамкори.

Канада эса АҚШ маҳсулотлари учун энг катта бозор бўлиб қолмоқда.

Ҳар куни АҚШ ва Канада бир-бирига $3,6 миллиардлик маҳсулот ва хизматлар етказиб беради.

Оқ уйда сўзга чиққан Трамп божларнинг жорий этилишини фентанил таҳдиди билан оқлади. Унинг фикрича, Хитой ҳам бу муаммога жавобгар, чунки айнан Хитойдан келаётган фентанил юз минглаб америкаликларнинг ҳаётига зомин бўлмоқда. Шу сабабли, Трамп Хитой маҳсулотларига нисбатан қўшимча тарифлар жорий этмоқчи, лекин уларнинг аниқ қачон кучга киришини маълум қилмади.

Трамп президентлик кампанияси давомида Хитой маҳсулотларига 60% гача бож солиш билан таҳдид қилган эди. Бироқ, Оқ уйга қайтгач, бу масалани батафсил ўрганишни ҳукуматга топширди.

Бу орада, Хитой АҚШнинг агрессив савдо сиёсатидан хавотир билдирган. Давос иқтисодий форумида сўзга чиққан Хитой вице-премери Дин Сюехсян Пекиннинг ўзаро манфаатли савдо алоқаларини йўлга қўйиш ва импортни ошириш ниятида эканлигини билдирди. Бироқ, АҚШ муросага тайёр эмас.

Ҳозирги вақтда АҚШнинг Хитойдан импорти 2018 йил даражасида қолмоқда. Иқтисодчиларнинг фикрича, бунга Трампнинг биринчи президентлик муддати давомида жорий этилган божлар сабаб бўлган.

Савдо уруши қандай давом этиши ҳали ноаниқ, аммо Трампнинг янги иқтисодий стратегияси Канада, Мексика ва Хитой билан кескинликни кучайтириши аниқ.