Ажал нима?
Арабчада «белгиланган вақт, муҳлат, шошилиш» деган маъноларни англатади. Шаръий истилоҳда инсон умрининг Аллоҳ томонидан белгилаб қўйилган муҳлатининг ниҳояси, тугаши «ажал» дейилади. Ажалнинг Аллоҳ томонидан бериладиган азоб-уқубат муддати маъноси ҳам бор. Қуръони каримнинг Аъроф сурасида шундай оят бор: «Ҳар бир қавм-жамоат учун ажал бордир, Бас, қачон уларга ажаллари келса, уни бирор соатга кетга ҳам, илгарига ҳам сура олмайдилар»(Аъроф сурасида, 34-оят).
Жонни берган Зот уни қачон қайтиб олишини – ажалини ҳам белгилаб қўйган. Ажалнинг қачон келишини Ундан ўзга ҳеч ким билмайди. Бу дунё ажалидан сўнг бир куни у дунё учун белгиланган қиёмат вақтини ҳам тайин этган. Мана шу аломатлар ақл-инсофи бор кишиларни ягона Аллоҳга иймон келтириш, Унга бошқани тенглаштирмаслик учун далил ва омил бўлиши керак.
Аллоҳ таоло Қуръони каримда шундай марҳамат қилади: «Ҳар бир умматнинг ўз ажали бор. Ажаллари келган вақтда бир соат орқага ҳам, олдинга ҳам сура олмаслар» деган (Юнус сураси, 49-оят).
Аллоҳ таолодан бошқа бирон зот ҳеч кимга ҳаёт бера олмаганидек, ҳаётдан ҳам маҳрум қила олмайди. Агар Аллоҳ таоло бирор кимсанинг тириклигини хоҳласа, у душман ичида қирқ йил жанг қилган тақдирда ҳам ҳеч бир зиён етказилмай тирик ва соғ-саломат қолаверади.
Ҳеч бир жон қаерда ўлишини билмайди, ажали етган одам қаерда бўлса ҳам ўлади. «Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Аллоҳ бандага бирор ерда ўлишни тақдир қилган бўлса, унга ўша ерда бир ҳожатни рўпара қилиб қўяди», деганлар».
Киши қай турли ўлим билан вафот қилса ҳам, ўз ажали билан ўлган бўлади. Дунёдаги барча жонзотларни (шу жумладан инсонларни) яратган, уларга жон ато этган Зот – Аллоҳ таолодир, ҳеч бир жон Аллоҳ таолонинг изнисиз ўлмайди, уларнинг ажалини яккаю ягона Аллоҳ билади. Инсон ожиз, белгиланган ажал муддатидан бир лаҳза ҳам ортиқ яшай олмайди. Аҳли сунна ва жамоа мазҳабига кўра, Аллоҳ таоло махлуқотларга боғлиқ нарсаларнинг ҳаммасини, шу жумладан ўлимни ҳам олдиндан билишига иймон келтириш мукаллаф учун вожибдир.
Аҳмад Муҳаммад
Матнда хатолик топсангиз, ўша хатони белгилаб, бизга жўнатинг (Ctrl + Enter).
Фикр билдириш учун қайдномадан ўтишингиз сўралади ва телефон ракамни тасдиклаш керак булади!
Мактабларда 1 сентябрдан смартфондан фойдаланиш тақиқланади
Ўқитувчига топширилган гаджетларни фақат дарс тугаганидан кейин қайтариб оладилар.
Терма жамоамиздан кетиши кутилаётган Тимур Кападзега янги иш тайёр!
Ўз тарихида илк марта жаҳон чемпионатида иштирок этадиган Ўзбекистон миллий жамоасининг айни пайтдаги вақтинчалик бош мураббийи Тимур Кападзе истеъфога чиқарилиб, унинг ўрнига Пауло Бентуни бош мураббий этиб тайинланиши мумкинлиги ҳақидаги хабар Хитой матбуотида умид учқунларини уйғотди.
Кападзе: "Агар терма жамоамизни Бенту бошқарадиган бўлса, хайрли бўлсин дейман"
Ўзбекистон терма жамоаси бош мураббийи вазифасини вақтинчалик бажарувчи Темур Кападзе миллий жамоамизга Пабло Бентунинг тайинланиши мумкинлиги ҳақидаги хабарга ўз муносабатини билдирди.
Кейинги 5 йил ичида бошланиши мумкин бўлган 5 та уруш
Хитой-Тайван. Бу XXI асрда дунё тартибини ким бошқаришини кўрсатади: АҚШми ёки Хитойми?
АҚШ Конгрессига номзод Валентина Гомес Қуръонни ёқиб юборди
Роликда у Техас штатида ислом “бутунлай тугатилиши керак”лигини айтган.
Чайқовчилар Иноуэ-Аҳмадалиев жанги чипталарини 13 баробар қимматга сотишяпти
Хабарингиз бор, 14 сентябрь куни Япониянинг Нагоя шаҳрида жаҳон бокси учун аҳамиятли ҳисобланган профессионал бокс турнири бўлиб ўтади.
Тошкентдаги жанжал юзасидан расмий баёнот берилди
Мазкур ҳолат юзасидан Тошкент шаҳар Ички Ишлар Бошқармаси қуйидагиларни маълум қилди.
Парaцетамолнинг кутилмаган ножўя таъсири аниқланди
Бутун дунёда ҳомиладор аёлларнинг ярмидан кўпи оғриқ ва иситмани даволаш учун қабул қиладиган парацетамол (ацетаминофен) болаларда асаб тизими ривожланишининг бузилиши хавфи билан боғлиқ бўлиши мумкин.
Россия Қуролли Кучлари "Азов" техникаларини йўқ қилди (видео)
ТАСС агентлиги хабар беришича, аҳоли пункти яқинидаги ўрмонларда 8 та хорижий зирҳли техника ва 50 ҳарбий хизматчи йўқ қилинган.
Россия Эрон билан 12 кунлик уруш пайтида Исроилга разведка маълумотларини тақдим этган
Шу билан бирга, Садр Эрон ва Россия ўртасидаги муносабатлар сақланиб қолиши кераклигини, аммо Москвага ишониб бўлмаслигини таъкидлади.
Самолёт Тошкент шаҳрига етмай авиафалокатга учради. Қурбонлар ва жароҳатланганлар бор.
Йўловчи самолёти қўнишга яқинлашганда ҳаво диспетчери ва экипаж ўртасидаги алоқа узилиб қолди
Қаршида 150 нафар йўловчили самолёт ғойиб бўлди
Самолёт сигнал беришни тўхтатган ва аэродромдан 12 км радиусда радарлардан ғойиб бўлган.
Женнифер Лопес концертидан сўнг "Бунёдкор" стадионининг аҳволини кўрдингизми? (Фото)
Кеча "Бунёдкор" стадионида жаҳон машҳур қўшиқчи Женнифер Лопеснинг концерт дастури бўлиб ўтди.
Қишлоқ хўжалиги вазири қўлга олинди
Бу ҳақда мамлакат Миллий хавфсизлик давлат қўмитаси маълум қилди.
Боғча болангиз борми? Ҳар ой 618 минг сўм ёрдам пули олишингиз мумкин!
Ҳукуматнинг 2025 йил 31 июлдаги қарорига кўра, давлат томонидан камбағал оилаларга махсус моддий ёрдам пули тўлаб берилади.
Эксперт: «Ҳусанов бугун «Манчестер Сити»нинг энг яхши ҳимоячиси бўлди»
"Манчестер Сити" клуби ўйинлари ҳақида таҳлилий фикрлар ёзиб борадиган Жеронимо Морганс "Брайтон" - "Манчестер Сити" ўйинида иштирок этган Абдуқодир Ҳусанов ҳақида илиқ фикрлар билдирди.
Пеп Гвардиола: «Ҳусанов майдонни тарк этмаганида, иккинчи голни ўтказиб юбормаган бўлардик»
"Манчестер Сити" бош мураббийи Пеп Гвардиола "Брайтон"дан ўтказиб юборилган гол борасида ўз фикрини билдириб ўтди.
Маҳмуд Мурадов ўзига янги қимматбахо автомобиль харид қилди (ФОТО)
Бу ҳақда спортчининг ўзи Instagram тармоғида хабар берди.
Россияда мигрантлар учун янги давлат божлари пайдо бўлди
Россия Федерациясининг Солиқ кодексига тегишли ўзгартиришлар киритилиб, 1 сентябрдан кучга кирди.
Ғазода яна 9 фаластинлик очликдан ҳалок бўлди
Исроил армияси томонидан қамал қилинган Ғазо секторида сўнгги 24 соат ичида 9 фаластинлик, жумладан 3 бола очлик ва тўйиб овқатланмасликдан ҳаётдан кўз юмди.
Германияда гиёҳвандлик сабаб ҳар куни 6 киши вафот этмоқда
30 ёшгача бўлганлар орасида гиёҳвандлик туфайли ўлим 14 фоизга ошган.
Ғазода 660 минг бола учинчи йил мактабга бора олмаяпти
БМТнинг Фаластинлик қочқинларга ёрдам кўрсатиш агентлиги (UNRWA) маълум қилишича, Исроилнинг Ғазога қарши 23 ойлик уруши 660 минг болани кетма-кет учинчи йил ҳам мактабдан маҳрум қилмоқда.
Венесуэла ҳукумати АҚШни оғохлантирмоқда: «Бизнинг қирғоқларимиздан узоқроқ туринг»
Венесуэла вице-президенти ва нефть вазири Делси Родригес АҚШга қарши кескин баёнот билан чиқиб, Вашингтонни мамлакат ички ишларига аралашмасликка ва Венесуэла ҳудудидан узоқроқ туришга чақирди.
Индонезияда оммавий тартибсизликлар: метро бекатларига ўт қўйилди, транспорт ҳаракатлари фалаж бўлди
Ишчилар 28 августдан бошлаб меҳнат шарт-шароитларини яхшилаш ва иш ҳақларини ошириш талаблари билан намойиш қилмоқда.
Дональд Трамп ростдан ўлганми? "The Journal" нашри айрим фактларни эълон қилди
Трамп чоршанба кунидан бери кўчага чиқмади, қўлида кўкарган ҳолда суратга тушди ва Оқ уй байроғи ярим туширилган.
ChatGPT ўсмирга ўз жонига қасд қилишда ёрдам берган
16 ёшли Адам Рейн ўз жонига қасд қилди. Ота-онаси унинг телефонини текшириб, ChatGPT билан бир неча кунлик ёзишмаларни топишди.
Туркманистонда йил охиригача сигарет чекиш бутунлай тақиқланади
Шифокорлар бу ташаббусни қўллаб-қувватламоқда.
Исроилнинг Ғазога ҳужумида 21 нафар фаластинлик ҳалок бўлди
Фаластиннинг WAFA агентлиги маълумотича, ҳужумлар оқибатида камида 21 фаластинлик ҳалок бўлган.
Исроил аскарлари Наблусда 3 нафар фаластинликни яралади ва тез ёрдамни тўсди
Исроил армияси ва кўчманчилар Ғарбий соҳилдаги рейдларини давом эттирмоқда. Наблус шаҳрида уларнинг ҳужуми оқибатида камида уч фаластинлик яраланди.
Исроил Ғазо шаҳридаги сулҳга амал қилмаслигини маълум қилди
Бу ҳақда Исроил армияси матбуот котиби маълум қилди.
Жиззахда фарзандларига зўравонлик қилган отага нисбатан жиноят иши очилди
Омбудсман ахборотига кўра, оилавий низо оқибатида ота 2 нафар фарзандига: 14 ёшли қизи ва 12 ёшли ўғлига жисмоний зўравонлик қилган.
Тошкент ва Қашқадарёда наркотик моддалар савдосига чек қўйилди
Давлат хавфсизлик хизмати ва ички ишлар ходимлари ҳамкорлигида ўтказилган тезкор тадбирда мазкур ер майдонидан жами 247 туп каннабис ўсимлиги ва 27 кг 708 гр марихуана ашёвий далил сифатида олинди.
Жанубий Кореяда эркак қарз сабаб оила аъзоларини ўлдирди
У бунинг учун уларга ухлатувчи дори бериб, кейин бўғган.
Россиянинг Киевга уюштирган ҳужумини кўрдингизми? (видео)
28 августга ўтар кечаси Россия Федерацияси Қуролли кучлари Киевга дрон аппаратлари ва турли турдаги ракеталар, жумладан, баллистик ракеталар ёрдамида кенг кўламли ҳужум уюштирди.
Тайландлик шифокорлар 8 килограммлик кистани олиб ташлашди. Операция 6 соат давом этди
Маълум бўлишича, киста бир неча йил давомида секин-аста ўсиб келган.
Сирдарёда Cobalt ҳайдовчиси билан бирга ёниб кетди
Ўт ўчирувчилар ҳодиса жойига соат 15:03 да етиб бориб, ёнғин 3 дақиқада тўлиқ ўчирилган.
Олмалиқда эр хотинини тош билан уриб ўлдирди
Айбланувчи суд мажлисида онлайн тарзда қатнашиб, қилган жиноятини тан олди, пушаймонлигини билдириб, марҳумнинг яқинларидан кечирим сўради.
АҚШнинг Миннеаполис шаҳридаги католик мактабида отишма юз берди
Телеканал манбаларига кўра, тахминан 20 киши яраланган. Уларнинг мактаб ходимлари ёки ўқувчилар эканига аниқлик киритилмаган.
АҚШнинг Миннеаполис шаҳридаги католик мактабида отишма юз берди
Телеканал манбаларига кўра, тахминан 20 киши яраланган. Уларнинг мактаб ходимлари ёки ўқувчилар эканига аниқлик киритилмаган.
Тадқиқот: Сўнгги 20 йилда ўрмонларни кесиш 500 мингдан ортиқ одамнинг ўлимига сабаб бўлган
Янги тадқиқотга кўра, тропик ҳудудларда ўрмонларни кесиш натижасида ҳосил бўлган иссиқлик билан боғлиқ касалликлар сўнгги 20 йилда ярим миллиондан ортиқ инсоннинг ҳаётига зомин бўлган.
Исроил армияси Наблус шаҳрида рейд ўтказди
AFP агентлиги хабарига кўра, 27 август куни тонг соат 03:00 ларда бошланган операцияда ўнлаб аскар ва зирҳли техника иштирок этган.
Наманганда ИИБ ходимлари фуқарони қийнаб, оғир аҳволга солгани айтилмоқда
Бу ҳақда "Эзгулик" инсон ҳуқуқлари жамияти раҳбари Абдураҳмон Ташанов маълум қилди.
Тошкентдаги хусусий клиникада 9 ёшли боланинг операция вақтида вафот этгани юзасидан жиноий иш очилди
Маълумотларга кўра, бола амалиётдан бир ҳафта олдин тиббий кўрикдан ўтган.
Парaцетамолнинг кутилмаган ножўя таъсири аниқланди
Бутун дунёда ҳомиладор аёлларнинг ярмидан кўпи оғриқ ва иситмани даволаш учун қабул қиладиган парацетамол (ацетаминофен) болаларда асаб тизими ривожланишининг бузилиши хавфи билан боғлиқ бўлиши мумкин.
Ғазода 300 нафар фаластинлик очлик қурбонига айланди
Ғазо секторидаги тиббий манбалар душанба, 25 август куни хабар беришича, сўнгги 24 соат ичида Ғазо секторидаги шифохоналарда очлик ва камоқатдан 11 нафар фуқаро, шу жумладан икки нафар бола ҳалок бўлган.
Бурдур: тарих, маданият ва табиат гавҳари
Кўллар ҳудудининг дурдонаси бўлмиш Бурдур вилояти Туркиянинг Ўрта ер денгизи минтақасида жойлашган. У кўплаб тарихий ва маданий бойликлар, жумладан, қадимий шаҳарлар, тепаликлар, карвонсаройлар, қаср ва масжидлар, шунингдек, табиий гўзалликлари, жумладан, кўллар, ғорлар, қўриқхоналар, боғлар ва платолар билан машҳурдир. Вилоят тарихда Фригия, Рим, Пергамон қироллиги ва Византия даврларини бошдан кечирган.
Британияда ҳам вертолёт қулаб тушди
Вертолётда жами тўрт киши бўлган, улардан бири ҳозирда оғир аҳволда шифохонада даволанмоқда
Фаластинлик болалар ҳам табассум қилишга ҳақли — Эмине Эрдоған
Туркия Республикасининг Биринчи хоними Эмине Эрдоған Фаластин болалари шодликка, эркинликка ва муносиб келажакка лойиқ эканлигини таъкидлади.
Меҳнат муҳофазасининг долзарб масалалари
Меҳнат муҳофазаси – бу ходимларнинг меҳнат фаолияти жараёнида ҳаёти ва саломатлигини сақлашга қаратилган ижтимоий-ҳуқуқий, ташкилкий, техник ва гигиеник чоралар мажмуасидир.
Исроил Ғазодаги Нассер шифохонасини бомбардимон қилди
25 август, душанба куни Исроил ҳаво кучлари Жанубий Ғазода жойлашган Нассер шифохонасига икки йирик ҳужумни амалга оширди. Хабарларга кўра, ҳужумлар оқибатида камида 15 киши ҳалок бўлди, улар орасида тўрт нафар журналист бор.
Хитойда қурилаётган темирйўл кўприги қулаб тушди
Ҳозирда қидирув-қутқарув ишлари давом этмоқда, ҳодиса жойида 800 нафар қутқарувчи, 71 та техника жалб қилинган
25 август куни Тошкентнинг 4 та тумани газ таъминотидан узилади
Таъмирлаш ишлари тугатилгандан сўнг, табиий газ таъминоти қайта тикланиши маълум қилинди.
Фарғонада ўгай ака мерос туфайли укасини пичоқлади
Воқеа содир бўлган куни эса мактабга кетиш учун ҳозирлик кўраётган укасини ака ҳовли четидаги қўшимча бинога судраб кириб, унинг бош, бўйин, кўкрак қафаси, ияк соҳаси каби аъзоларига пичоқ билан тан жароҳати етказади.
Тошкент вилоятида аварияга учраган юк машинаси ёниб кетди
Ҳодиса вақтида Cobalt ичида бўлган бир нафар йўловчи тан жароҳати олиб, шифохонага ётқизилган.
Тошкентда яна бир эркак яланғоч ҳолда "шаҳар айланди"
Воқеа жойига Тошкент шаҳар ИИББ патрул-пост хизмати ходимлари етиб келиб, фуқаро қўлга олинди.
Ниагара шаршараси яқинида автобус ҳалокатга учради
Нью-Йорк штати полицияси қурбонлар сони янада ошиши мумкинлигини билдирди.
Покистондаги даҳшатли тошқинлар натижасида 750 дан ортиқ киши ҳалок бўлди
Фавқулодда вазиятлар бошқармаси миллий марказининг аниқлик киритишича, келгуси сутка давомида 100 мм атрофида ёғингарчилик кутилмоқда.
Фарғонада гиёҳванд моддани сотишга уринган шахс 10 йилга қамалди
26 ёшли эркак 105 миллион сўмлик гашиш савдоси чоғида ушланди.
