Цемент заводи табиий газдан кўмир ёқилғисига ўтмоқда

Давлатимиз раҳбарининг шу йил 16 февралдаги “Қайта тикланувчи энергия манбаларини ва энергия тежовчи технологияларни жорий этишни жадаллаштириш чора тадбирлари тўғрисида” ги қарорида ижтимоий ва уй-жой коммунал хизмат кўрсатиш соҳаларида ҳамда иқтисодиёт тармоқларида қайта тикланувчи энергия манбаларини кенг жорий этиш, энергия самарадорлигини ошириш орқали республика ҳудудларида энергия тақчиллиги қопланишини таъминлаш вазифаси қўйилган.
Мазкур қарор ижроси юзасидан юртимизда корхона ва ташкилотлар, аҳоли хонадонларида қуёш панеллари ўрнатиш оммалашди. Ижтимоий соҳа объектлари ва иқтисодиёт тармоқларида табиий газ ўрнида кўмир ва бошқа ёқилғи турларидан кенг фойдаланиш йўлга қўйилмоқда. Шунингдек, қайта тикланувчи энергия манбалари орқали электр энергияси ишлаб чиқаришга ҳам алоҳида эътибор қаратилмоқда. Бу ишга хориждаги йирик компания ва инвесторлар жалб қилиниши билан бирга, давлат-хусусий шериклик асосида қуёш ва шамол электр станцияларини қуриш йўлга қўйилди. Биргина жорий йилда 27 та йирик қувватли шундай станцияларни қуриш белгиланган. Энг муҳими, қайта тикланувчи энергия манбаларидан фойдалангани учун юридик ва жисмоний шахсларга солиқ ва бошқа тўловлардан имтиёзлар берилмоқда.
Президент қарори билан 2023 йилда 1147 та иссиқхона ва 250 та қурилиш материаллари ишлаб чиқарувчи корхоналарни кўмир ёқилғисига ўтказиш режаси тасдиқланган эди. Самарқанд шаҳар Фарҳод қўрғонида фаолият олиб бораётган “Жомбой яшил чироқлари” масъулияти чекланган жамияти ана шундай корхоналардан бири. Бир кеча кундузда 700 тонна цемент ишлаб чиқариш қувватига эга корхона шу пайтгача табиий газдан фойдаланиб, маҳсулот тайёрлаётган эди. Эндиликда заводда ишлаб чиқариш жараёни босқичма-босқич табиий газдан кўмир ёқилғисига ўтказилмоқда.
– 2020 йилдан буён ушбу фаолият билан шуғулланиб келяпмиз, – дейди “Жомбой яшил чироқлари” МЧЖ директори Фахриддин Жўраев. – Тўлиқ табиий газдан фойдаланар эдик. Давлатимиз раҳбарининг қарори асосида бизнинг корхонамиз ҳам кўмир ёқилғисига ўтиши белгилангач, Хитойдан замонавий технологиялар келтириб ўрнатдик.
Йилнинг иккинчи чорагидан кўмир ёқилғисидан фойдаланган ҳолда цемент ишлаб чиқаришни бошладик. Натижада жорий йилнинг 8 ойида 9 миллион куб табиий газдан фойдаландик ва ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 6 миллион куб газ тежалишига эришдик. Ҳозирда 60-70 фоиз ишлаб чиқариш жараёнлари кўмирга мослашди. Йил якунигача тўлиқ ушбу ёқилғига ўтамиз.
Мазкур корхонанинг кўмир ёқилғисига ўтказилиши натижасида бир йилда 20 миллион метр куб табиий газ тежалади. Бу каби ўнлаб корхоналар ҳисобидан тежаладиган табиий газ эса ушбу ноёб хом ашёдан бир неча хил маҳсулот ишлаб чиқариш, шунингдек, аҳолини табиий газ билан узлуксиз таъминлаш имкониятини яратади.