Париж Олимпиадасида Ситора Турдибековани мағлуб қилган Лин Ю Тин, аслида, ким?
Олимпия боксчиси Лин Ю Тин 2023 йилги Жаҳон чемпионатида гендер мувофиқлиги бўйича иккита тестдан ўта олмади, лекин шу йил Париж Олимпиадасида қатнашди ва ғалаба қозонди .
28 ёшли тайванлик Лин икки карра жаҳон чемпиони. Лин ва жазоирлик боксчи Имане Хелиф 2023 йилда Халқаро бокс ассоциацияси томонидан ўтказиладиган жаҳон чемпионатида гендер тестларидан ўта олмагани учун дисквалификация қилингани учун бу йилги Олимпиадада иштирок этишга рухсат олди. Лин ҳам, Хелиф ҳам трансгендер деб ҳисобланмайди.
ХБА чоршанба куни икки боксчининг «тестостерон текширувидан ўтмагани», аммо махфийлигича қоладиган «алоҳида ва тан олинган» тестлардан ўтгани ҳақида баёнот берди.
ХБА президенти Умар Кремлев ўтган йили Россия ахборот агентлиги Тассга берган интервьюсида Хелиф ва Лин жаҳон чемпионатларидан дисквалификация қилинганини, чунки «уларда XY хромосомалари борлиги исботлангани»ни айтди.
Кремлев ўз даъволарини исботлагани йўқ. Associated Press агентлигининг хабар беришича, Хелиф паспортида аёл сифатида қайд этилган.
Пайшанба куни эълон қилинган баёнотда, ХБА Лин ва Хелифни чемпионатдан четлатиш қарорида турди.
«ХБА ҳеч қачон жинслар ўртасидаги бокс бўйича жангларни қўллаб-қувватламайди, чунки ташкилот спортчиларимизнинг хавфсизлиги ва фаровонлигини биринчи ўринга қўяди», деб ёзади у. “Биз аёлларимизни ва уларнинг тенг рақибларга қарши рингга чиқиш ҳуқуқларини ҳимоя қиламиз ва биз уларни ҳар қандай ҳолатда ҳимоя қиламиз ҳамда қўллаб-қувватлаймиз; уларнинг умидлари ва орзулари ҳеч қачон қийин шароитларда тўғри иш қилишни истамайдиган ташкилотлар томонидан олиб кетилмаслиги керак. "
Нью-Деҳлида 2018 йилда енгил вазнда олтин медални қўлга киритди ва 2022 йилда Истанбулда енгил вазнда олтин медални қўлга киритди.
Чемпион боксчи 2021 йилги Токио Олимпиадасида ХБАнинг 2022 йилги жаҳон чемпионатида кумуш медални қўлга киритган Хелиф билан бирга иштирок этган.
2023 йилда Лин ассоциациянинг гендер талабларини бажара олмагани учун ХБА томонидан бронза медалидан маҳрум қилинди.
«ХБА барча тадбирларимизда рақобат адолатлилигини таъминлашга содиқ қолади, биз 2024 йилги Париж Олимпиада ўйинларида бўлиб ўтадиган бокс мусобақасида қатнашиш ҳуқуқидаги номувофиқликни мутлақо қоралаймиз», дейилади бокс ташкилотининг пайшанба кунги баёнотда.
«Яна такрор айтаманки, Имане Хелиф ҳам, Лин Ю Тин ҳам бизнинг тегишли тадбирларимизнинг аёллар тоифасида иштирок этиш учун талаб қилинадиган талабларга жавоб бермади», деди ХБА.
Шу билан бирга, ХОҚ Лин ва Хелифнинг якунланишига рухсат бериш ҳақидаги қарорини ҳимоя қилиб, пайшанба куни «Ҳар бир инсон камситмасдан спорт билан шуғулланиш ҳуқуқига эга» деб ёзди.
«Бу икки спортчи ХБАнинг тўсатдан ва ўзбошимчалик билан қабул қилган қарори қурбони бўлди. 2023 йилги ИБА Жаҳон чемпионати якунланиши арафасида улар тўсатдан ҳеч қандай қонуний жараёнсиз дисквалификация қилинди. Ўз веб-сайтида мавжуд бўлган ХБА баённомаларига кўра, бу қарор дастлаб фақат ХБА Бош котиби ва бош директори томонидан қабул қилинган”, — дейилади ташкилот хабарида.
ХОҚ давом этди: "Бу икки спортчига нисбатан ҳозирги тажовуз бутунлай бу ўзбошимчалик билан қабул қилинган қарорга асосланади, бу ҳеч қандай тартибсиз қабул қилинган - айниқса, бу спортчилар кўп йиллар давомида юқори даражадаги мусобақаларда қатнашганини ҳисобга олсак."
«ХОҚ икки спортчи ҳозирда қўлланилаётган ҳақоратлардан қайғуда», — дея қўшимча қилди.
Пайшанба куни Хелиф ярим ўрта вазн тоифасида италиялик боксчи Анжела Каринига қарши 46 сонияда ғалаба қозонди . Хелифнинг зарбалари Каринининг бурнига кучли зарба бериш билан якунланганидан кейин Карини жангни тарк этди.
Лин жума куни эрталаб ўзбекистонлик Ситора Турдибековага қарши рингга чиқди ва аёллар ўртасида 57 килограмм вазн тоифасида 5:0 ҳисобида зафар қучди.
