Марсда вақт қандай ўтиши ҳисобланди
АҚШ Миллий стандартлар ва технологиялар институти (NIST) физиклари Марсдаги вақт Ердагидан қандай фарқ қилишини аниқладилар, деб хабар берди The Astronomical Journal.
Маълум бўлишича, «Қизил сайёра»да вақт тезлиги йил давомида ўзгариб туради.
Марсда кун Ердагидан 40 дақиқа узунроқ, йил эса деярли икки баравар узун. Булар аввалдан фанга маълум эди, шу боис олимларни «қўшни» сайёрадаги сониялар (секундлар) тезлиги кўпроқ қизиқтирди.
Ҳисоб-китобларга кўра, Марсда соат Ердагидан кунига 477 микросекунд тезроқ юради. Аммо сайёранинг эллиптик орбитаси ва Қуёшнинг гравитацион таъсири туфайли улар йилига 226 микросекундга ўзгариши мумкин.
Физик Бижунат Патланинг айтишича, Марсда вақт қандай кечишини тушуниш келгуси тадқиқот миссияларида навигация ва алоқани синхронлаш учун муҳим. Қолаверса, бу ҳисоб-китоблар келгусида шу каби GPS-тизимларни Қуёш тизимидаги бошқа сайёралар учун ҳам ишлаб чиқариш имконини беради.
Ҳозирда Ер ва Марс ўртасидаги алоқа ушланиши 4–24 дақиқани ташкил этади. Вақтнинг аниқ синхронланиши келгусида сайёралар ўртасида маълумотларни йўқотмасдан деярли реал вақт тартибида «мулоқот» қилишда ёрдам беради.
Матнда хатолик топсангиз, ўша хатони белгилаб, бизга жўнатинг (Ctrl + Enter).
Бўлимга тегишли қизиқарли хабарлар
Фикр билдириш учун қайдномадан ўтишингиз сўралади ва телефон ракамни тасдиклаш керак булади!
Гулистон шаҳридаги овқатланиш шохобчасида портлаш рўй берди (видео)
Бу ҳақда вилоят соғлиқни сақлаш бошқармаси матбуот хизмати хабар бермоқда.
Россияда хизмат кўрсатган мураббий: «Ўзбекистон терма жамоаси ЖЧда ҳеч нарсага даъво қила олмайди»
Россияда хизмат кўрсатган мураббийи Игорь Коливанов Ўзбекистон терма жамоасига Жаҳон чемпионати–2026да ишонмаслигини айтиб ўтди.
Келаётган ҳафта Ўзбекистонда совуқ ҳаво кутилмоқда
"Ўзгидромет" ҳаво ҳарорати тушиши ва кучли шамоллар ҳақида огоҳлантирди.
Жаҳон чемпионати-2026 мезбони Ўзбекистонга 50 минг доллар таклиф қилди
Ўзбекистон терма жамоаси Жаҳон чемпионатига тайёргарлик жараёнида бир қатор жамоалар билан ўртоқлик учрашувлари ўтказишни режалаштирмоқда.
Сирдарёдаги портлашда қанча одам ҳалок бўлди?
Аввал хабар қилинганидек, шу йил 2 декабрь куни соат 10:49 да Гулистон шаҳрининг "Тараққиёт" МФЙ ҳудудида жойлашган овқатланиш шохобчасида содир бўлган ёнғин ҳақида тез тиббий ёрдам "Сall-маркази"га соат 11:13 да хабар келиб тушган.
Россия Сибир дарёлари сувини Марказий Осиё билан бўлишмайди — олимлар фикри
Иқтисодий сабаблар: профессор Михаил Болговга кўра, лойиҳа жуда қиммат ва инвесторлар йўқ. Экологик ва иқтисодий оқибатлар ҳам аниқ эмас.
Юрген Клопп "Реал"га қандай талаблар қўйгани маълум бўлди
Хаби Алонсо Ла Лигада кетма-кет учта дурангдан кейин босим остида қолмоқда. Миш-мишлар олами дарҳол фаоллашди - "Реал" билан гоҳ Зинедин Зидан, гоҳ Юрген Клоппни боғлашмоқда.
Пенсионерлар ер ва мол-мулк солиғидан озод этилдими?
Солиқ кодексининг 421-моддасига кўра, пенсионерлар мол-мулк солиғидан имтиёзга эга.
Москва суди фақат Ўзбекистон ва Қирғизистон фуқаролари ишга олиниши кўрсатилган эълонларни тақиқлади
Шу билан бирга, суд прокуратуранинг фақат "славян миллатига мансуб шахсларни" ёллашга қарши даъвосини қўллаб-қувватлади.
Opta суперкомпьютери Жаҳон чемпионати фаворитини тахмин қилди
Opta суперкомпьютери Испания терма жамоасини 2026 йилги жаҳон чемпионатининг асосий фаворити деб атади.
Ўзбекистон бўйлаб совуқ антициклон ва инверсия узоқроқ давом этади
Мамлакат ҳудудида кузатилаётган совуқ антициклон таъсири 5 декабрга қадар сақланиб туриши кутилмоқда. Демак, 5 декабрь кунига қадар ёмғирдан дарак йўқ.
2026 йилда ойлик, стипендия, пенсия ва нафақалар оширилади
Пенсия тўловларига 86,1 трлн сўм, нафақаларга 14 трлн сўмдан ортиқ маблағ ажратилиши кутилмоқда.
Темур Кападзе Индонезия терма жамоасида қанча маош олади?
Ўзбекистон миллий терма жамоаси собиқ бош мураббийи Темур Кападзе Индонезия термасида иш бошлашга яқин турибди.
Фабио Каннаваро Италия U-17 - Ўзбекистон U-17 ўйинига муносабат билдирди
Ўзбекистон миллий терма жамоаси бош мураббийи Фабио Каннаваро бугунги Ўзбекистон U-17 - Италия U-17 ўйини олдидан ўз Instagram саҳифасига пост жойлади.
Сибирдан Орол денгизига сув йўналтирилиши мумкин
Бу ташаббус “Қуруқлик сув ресурслари” бўйича илмий кенгашининг октябрь ойидаги йиғилишида кўриб чиқилган.
Муҳаммад Салоҳ жазоланадиган бўлди
Яқинда "Ливерпуль" ҳужумчиси Муҳаммад Салоҳ клуб ва бош мураббий Арне Слотдан норозилигини очиқчасига билдирган эди.
Зеленский Трампни хафа қилди (видео)
Бу ҳақда Америка етакчиси Жон Кеннеди номидаги саҳна санъати марказида журналистларга маълум қилди.
Бомба ўрнатилган автомобилнинг портлаши оқибатида беш киши ҳалок бўлди
Бу ҳақда бош прокуратура маълум қилди.
Маск Европа Иттифоқи ҳақида кескин фикр билдирди
Америкалик миллиардер Илон Маск Европа Иттифоқини (ЕИ) тарқатиб юбормасликка чақирди. Бу ҳақда у ўзининг ижтимоий тармоқдаги саҳифасида маълум қилган.
Бугундан Ўзбекистон ҳудудига нам ва совуқ ҳаво массалари кириб келади
8-9 декабрда Ўзбекистоннингбўйича баъзи жойларида ёмғир ёғади
Франция Евросиёдан Россия активларини яшириб, €18 млрд "репарацион кредит" учун сақламоқда
Манбаларнинг айтишича, Франция расмийлари репарацион кредит ғоясини қўллаб-қувватласа ҳам, тижорат банкларидаги активлардан фойдаланишга қарши чиқмоқда, чунки кредиторлар Euroclear билан бошқа шартномавий мажбуриятларга эга.
Украинага “репарация” кредити берилган тақдирда Германия унинг энг йирик кафили бўлади
Бельгия Россиянинг музлатилган маблағларидан фойдаланишга қарши, Москва эса буни “ўғирлик” деб атамоқда.
Бенинда давлат тўнтаришига уринишнинг олди олинди
Бенин президенти Патрис Талон мамлакатдаги давлат тўнтаришига уриниш барбод бўлганини расман эълон қилди.
Эквадор қамоқхонасидаги тўқнашувда 9 киши ҳалок бўлди
Эквадорнинг Эль-Оро вилояти, Мачала шаҳридаги қамоқхонада маҳбуслар орасидаги тўқнашувда дастлабки маълумотларга кўра, 9 киши ҳалок бўлди.
Умеров Зеленскийга АҚШ расмийлари билан Флоридадаги музокаралар бўйича “батафсил ҳисобот” беришини айтди
"Бир неча кун давомида Қўшма Штатларда Украина Бош штаби раҳбари Андрей Гнатов билан биргаликда президент Доналд Трампнинг вакиллари Стив Уиткофф ва Жаред Кушнер билан музокаралар ўтказдик. Конструктив ҳамкорлик учун улардан миннатдорман", — деди Украина Миллий хавфсизлик ва мудофаа кенгаши котиби Рустем Умеров музокаралардан сўнг.
ҲАМАС қатор шартлар бажарилса, қурол ташлашга тайёрлигини билдирди
Фаластиннинг ҲАМАС ҳаракати, жумладан, Исроил аскарларини Ғазо сектори ҳудудидан тўлиқ чиқариш шарти билан қурол ташлашга рози эканини маълум қилди, деб хабар берди ҳаракат етакчиси эксклавда.
АҚШ Украинага ёрдам учун 800 миллион доллар ажратади
Маълумотларга кўра, АҚШ Конгрессида ушбу ҳужжат бўйича овоз бериш жараёнлари шу ҳафта бошланиши кутилмоқда.
Нетаньяху: Исроил армияси Суриянинг жанубидаги оккупация қилинган ҳудудларни тарк этмайди
Исроил Бош вазири Биньямин Нетаньяхуга кўра, Башар Асад режими ағдарилганидан кейин Исроил армияси томонидан назоратга олинган Сурия жанубидаги ҳудудлардан чиқиш режалаштирилмаган.
Луврдаги сув сизиши натижасида юзлаб китобларга зарар етказди
Париждаги Лувр музейининг Миср бўлимида содир бўлган сув сизиши натижасида юзлаб китоб ва архив материаллари зарарлангани маълум қилинди.
Оммавий иммиграция “Америка орзуси”ни ўғирламоқда — АҚШ вице-президенти
АҚШ вице-президенти Жей Ди Вэнс оммавий миграция мамлакат иқтисодий адолати ва ўрта табақа имкониятларига “сериоз таҳдид” солаётганини таъкидлади.
Актўбеда содир бўлган йўл-транспорт ҳодисасида 5 киши ҳалок бўлди, уларнинг 2 нафари ўзбекистонлик
Вафот этганлар ва жабрланганларни Ўзбекистонга олиб келиш бўйича зарур чора-тадбирлар кўрилмоқда.
Қозоғистонда Ўзбекистон фуқаролари ҳалок бўлди
Бугун, 7 декабр куни соат 08:57 да Қозоғистоннинг Актобе вилояти Айтекеби туманидан ўтган "Пермь-Тошкент" йўналишида ҳаракатланган “Yutong” йўловчи автобуси ён томонга ариққа ағдарилиб, йўл-транспорт ҳодисаси содир бўлган.
Қарийб 1 млрд сўмлик ҳорижий валютанинг чет элга чиқиб кетиши тўхтатиб қолинди
Ҳозирда ушбу шахсга нисбатан ЖКнинг 25,182-моддаси 2-қисми “а” банди билан жиноят иши қўзғатилиб, “қамоқ” эҳтиёт чораси қўлланилди. Тергов ҳаракатлари олиб борилмоқда.
ЖССТ: Дунёда безгакдан ўлим ҳолатлари ортмоқда
Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилотининг янги ҳисоботига кўра, ўтган йили дунё бўйича безгакка чалинганлар сони 282 миллион нафарни ташкил этган. Бу – 2023 йилга нисбатан 9 миллион нафар юқори кўрсаткич.
Индонезияда сув тошқини ва кўчкилар туфайли ҳалок бўлганлар сони 753 нафарга етди
Индонезияда кечги кунларда кузатилган кучли ёмғирлар оқибатида юз берган сув тошқини ва кўчкилар қурбонлари сони 753 нафарга етгани маълум қилинди.
BBC: Покистон ва Афғонистон чегарасида яна қуролли тўқнашувлар бўлиб ўтди, ҳалок бўлганлар ва яраланганлар бор
"Тун давомида Спин-Болдакдан қочқинлар оқими келган. Қўшни аҳоли пунктларининг аҳолиси ҳам ҳудудни тарк этмоқда", — дейди нашр манбаларидан бири.
Халқаро ёрдам қисқариши сабаб 2025 йилда беш ёшгача бўлган 4,8 миллион бола вафот этди
2025 йил давомида беш ёшгача бўлган 4,8 миллион боланинг вафот этгани қайд этилди. Бу кўрсаткич 2024-йилга нисбатан 200 минг нафарга кўп.
ҲАМАС Ғазо секторидаги бошқарувни топширади – Al Arabiya
Al Arabiya телеканалига жума куни берган интервьюсида ҲАМАСнинг юқори мартабали расмийси ҳаракат Ғазо секторидаги бошқарувни эндиликда давом эттириш нияти йўқлигини маълум қилди. Унинг айтишича, ҲАМАС аллақачон Ғазони келгуси босқичда бошқариш учун технократлардан иборат махсус қўмитани тузишга розилик билдирган.
Афғонистонда 13 ёшли бола оиласининг қотилини 80 минг киши олдида қатл қилди
Бу “Толибон” муваққат ҳукумати томонидан рухсат берилган қатл бўлиб, уни тахминан 80 минг киши томоша қилган. Болага қотилни кечириш ёки стадионни тўлдирган оломон кўз ўнгида ўлим жазосини ижро этиш ўртасида танлов берилган.
NATO Шимолий Европа мудофасини бошқариш штабини Нидерландиядан АҚШга кўчирмоқда
5 декабрдан бошлаб Дания, Швеция ва Финландия мудофасини режалаштириш учун Нидерландиянинг Брюнсюм шаҳридаги оператив штаб ўрнига Қўшма Штатларнинг Норфолк шаҳридаги қўмондонлик жавобгар бўлади, дея хабар бермоқда нашр NATO'нинг расмий баёнотига таяниб.
