Сталиннинг “шамчироғи” тўғри йўлга бошлаганмиди?
Яқингача ҳар қандай китоб, нашр (айниқса, кириш қисми) “айтганларидек“, “таъкидлаганларидек“ деган иборалар билан бошланар эди. Ўша вақтда буни ҳеч ким эътиборга олмаган, худди асли шундай бўлиши керакдек қабул қиларди. Тадқиқот қайси йўналишда олиб борилган бўлса, албатта битта “доно фикр” билан бошланиши керак ва иш гўё ўша фикрни исботлашга қаратилгандек кўринарди.
Тўғри, Шарқ мамлакатларида саройга яқин мулозимлар ҳукмдорни мақтовларга кўмиб, “яхшисини ошириб ёмонини яшириб” китоблар битган. Лекин бу ҳар бир ҳукмдор ёки сулола учун кўпи билан бир-икки тарихчидан ошмаган.
Биз эса кейинги 80 йил давомида оммавий равишда гоҳ у сиёсатчини, гоҳ бунисини алқаб, доно фикрларини келтириб илмий адабиётлар нашр этдик, мақолалар ёздик, диссертациялар ҳимоя қилдик. Оқибатда одамлар онгида тарих ўзгарувчан, ҳамма ўзига мослаб талқин қилса бўладиган фандек кўрина бошлади, ҳатто қоида каби одамлар онгида ўрнашди. Аслида фан чексиз ва у ҳар қандай доно фикрни инкор этиши мумкин.
“Хўш бунинг нимаси ёмон?“ дегувчилар ҳам топилади.
Гап шундаки 1937 йилда И.Сталиннинг “ВКП(б) нинг қисқача сиёсий тарихи” рисоласи нашр этилди. Бу “қисқача” брошюрача совет давлати яшаган бутун даврда тарихий тафаккурни йўналтириб борувчи “шамчироқ“ вазифасини ўтади. Яъни тарихга синфий нуқтаи назардан ёндашиш, ҳар қандай тадқиқот охир-оқибат коммунистик мафкуранинг нақадар “ҳаққоний” эканлигини исботлашга қаратилиши лозимлиги уқтирилди.
Тўғри, Шарқ мамлакатларида саройга яқин мулозимлар ҳукмдорни мақтовларга кўмиб, “яхшисини ошириб ёмонини яшириб” китоблар битган. Лекин бу ҳар бир ҳукмдор ёки сулола учун кўпи билан бир-икки тарихчидан ошмаган.
Биз эса кейинги 80 йил давомида оммавий равишда гоҳ у сиёсатчини, гоҳ бунисини алқаб, доно фикрларини келтириб илмий адабиётлар нашр этдик, мақолалар ёздик, диссертациялар ҳимоя қилдик. Оқибатда одамлар онгида тарих ўзгарувчан, ҳамма ўзига мослаб талқин қилса бўладиган фандек кўрина бошлади, ҳатто қоида каби одамлар онгида ўрнашди. Аслида фан чексиз ва у ҳар қандай доно фикрни инкор этиши мумкин.
“Хўш бунинг нимаси ёмон?“ дегувчилар ҳам топилади.
Гап шундаки 1937 йилда И.Сталиннинг “ВКП(б) нинг қисқача сиёсий тарихи” рисоласи нашр этилди. Бу “қисқача” брошюрача совет давлати яшаган бутун даврда тарихий тафаккурни йўналтириб борувчи “шамчироқ“ вазифасини ўтади. Яъни тарихга синфий нуқтаи назардан ёндашиш, ҳар қандай тадқиқот охир-оқибат коммунистик мафкуранинг нақадар “ҳаққоний” эканлигини исботлашга қаратилиши лозимлиги уқтирилди.
Шундан бошлаб барча нашрларда улуғ доҳий В.И.Ленин ва бири иккинчисини инкор қилувчи партия съездларидан иқтибос келтирила бошланди. Хуллас “брошюрача“ ўзининг миссиясини ортиғи билан ўтадики, тадқиқотчилар тугул, оддий ўқувчи ҳам тарихий адабиётнинг шу жойини ўқимай ташлаб кетадиган ёки ижирғаниб отиб юборадиган бўлди.
Кейинги вақтларда тарихий адабиётлар, илмий тадқиқот ишлари бундай ҳолатлардан холи тарзда нашр этилаётгани қувонарли, албатта. Тўғри-да, агар юқоридаги ҳолат давом этадиган бўлса, тарих сиёсатга хизмат қиладиган бўлса, бизнинг жамият собиқ яккапартияли тузум сарқитларидан бутунлай халос бўла олмайди.
Кейинги вақтларда тарихий адабиётлар, илмий тадқиқот ишлари бундай ҳолатлардан холи тарзда нашр этилаётгани қувонарли, албатта. Тўғри-да, агар юқоридаги ҳолат давом этадиган бўлса, тарих сиёсатга хизмат қиладиган бўлса, бизнинг жамият собиқ яккапартияли тузум сарқитларидан бутунлай халос бўла олмайди.
Махмудхон ЮНУСОВ,
Самарқанд давлат музей-қўриқхонаси бош муҳофизи
Манба: ЎзА
Матнда хатолик топсангиз, ўша хатони белгилаб, бизга жўнатинг (Ctrl + Enter).
Фикр билдириш учун қайдномадан ўтишингиз сўралади ва телефон ракамни тасдиклаш керак булади!
Тошкентда андижонлик "доставкачи" йигитни зўрлаган 2 нафар аёл қамалди
31 ёшли С.А. пиццани олиб қўлига доставкачига пул тутқақазади ва уйга таклиф қилади.
Қирғизистонда фавқулодда ҳолат эълон қилинди
Офат оқибатларини бартараф этишга жами 76 киши ва 12 техника жалб этилган.
"Манчестер Сити" раҳбарияти: Бу икки ҳимоячи клубда қолади
"Манчестер Сити" раҳбарияти жамоада икки ҳимоячини олиб қолиш ниятида.
Элдор Шомуродовнинг янги жамоаси маълум. У Италиядан кетмоқда
"Рома" ҳужумчиси Элдор Шомуродов Италиянинг "Кремонезе" клубига ўтиши ҳақида хабар тарқалганди.
Ламин Ямал: "Бутун дунё тайёрлансин"
«Барселона» ҳужумчиси Ламин Ямал футболдаги келажаги ҳақида гапирди. Испаниялик футболчи 5 йил ичида бутун дунёни тайёрланишга чақирди.
Жаҳонгир Ортиқхўжаев Анталяда 550 млн долларлик лойиҳа бошлагани маълум қилинмоқда
Ўзбек тадбиркори Жаҳонгир Ортиқхўжаев Туркияда 550 млн долларлик йирик инвестиция лойиҳасини амалга оширмоқда. Бу лойиҳа икки давлат ўртасидаги иқтисодий ва маданий алоқаларни янада мустаҳкамлашга хизмат қилмоқда. Ортиқхўжаевнинг фикрича, Ўзбекистон ва Туркия тадбиркорлари ўртасида ишонч ва дўстлик алоқалари юқори.
Миллий терма жамоамиз дарвозабони Ўткир Юсуповнинг Эрон клубидаги келажаги нима бўлади?
Бу ҳақда Uzbekistan Legionaries хабар берди.
Эрон зарбаларини қайтаришда Исроилга ёрдам берган Иорданияда ароқдан заҳарланиб 9 киши ўлди
Бу ҳақда Жамоат хавфсизлиги бошқармаси маълум қилди.
Маҳмуд Мурадов чехиялик моделнинг қўлини сўради
Ўзбекистонлик собиқ UFC жангчиси иккинчи маротаба уйланиш арафасида.
Сречко Катанец: "Жаҳон чемпионатида терма жамоадан ҳеч нима кутманглар"
Ўзбекистон миллий терма жамоаси собиқ бош мураббийи Сречко Катанец Жаҳон чемпионати-2026'да мухлислар терма жамоадан ҳеч нарса кутмаслиги кераклигини айтди.
Абдуқодир Ҳусанов «Барса»га ўтиши мумкин — Деку уни «келажак ҳимоячиси» деб билади
Англиядаги «Манчестер Сити» сафида тўлиқ мослаша олмаган Абдуқодир Ҳусанов «Барселона»га йўл олиши мумкин. Бу ҳақда Carpetas Blaugranas портали инсайдери Хуан Арриен хабар берди. У Гундўған ва Витор Рокенинг ҳам «Барселона»га ўтишини энг биринчи айтиб чиққан.
Ўқитувчи аёл Ислом Каримов номидан хат ёзиб, ҳокимдан 700 минг доллар сўрагани маълум бўлди
Тошкент шаҳридаги мактаблардан бирида ўқитувчилик қилиб келган аёл 2016 йили Ўзбекистоннинг биринчи президенти Ислом Каримов номидан Самарқанд вилоятининг ўша пайтдаги ҳокими Зоир Мирзаевга сохта хат ёзиб, 700 минг доллар ундиришга уринган. Бу ҳақда “Миллий” телеканалидаги “Ўткир тергов” кўрсатувида маълум қилинди.
Светофорнинг қизил чироғига қарамасдан юрган опанинг турмуш ўртоғи ишдан кетди (видео)
Бу ҳақда Йўл ҳаракати хавфсизлиги хизмати матбуот котиби Зойир Йўлдошев маълум қилди.
Украина мудофаа вазирининг АҚШдаги уйининг тасвири АҚШлик журналистни ғазаблантирди
Журналист Чей Боуз ижтимоий тармоқларда Украина мудофаа вазири Рустем Умеровни қариндошларининг АҚШдаги кўчмас мулки ва қароргоҳи учун кескин танқид қилди.
Москва ва Санкт-Петербург ўртасидаги ҳаво қатнови фалаж ҳолатга келди
Бу ҳақда Россия туроператорлари уюшмаси маълум қилди.
АҚШ армияси подполковниги: "Зеленский ақлдан озган, у ўзини худди урушда ютаётгандек тутмоқда"
Бу ҳақда АҚШ армияси подполковниги Даниэль Дэвис маълум қилди.
Таиландда пушти темиратки касаллиги тарқалмоқда
Қайд этилишича, ушбу касаллик кўпинча болалар ва ёшларда кузатилади — бу танада «она» деб аталадиган катта доғнинг пайдо бўлиши билан бошланади
Масжид қурилиши баҳонасида одамлардан пул олганлар ушланди
Кўрилган чора-тадбирлар натижасида ушбу фуқароларнинг шахси аниқланган
Покистонда кўп қаватли бино қулаб тушди, қурбонлар бор
Маҳаллий ОАВ хабарларига кўра, саккизга яқин фуқаро вайроналар остида қолган бўлиши мумкин.
Бўстонлиқдаги адирликда ёнғин 2 соатда қуршаб олинди
Ёнғин ҳудуди кенгайишига йўл қўймаслик учун «Бурчмулла» ўрмон хўжалигидан ҳам ёнғин ўчириш ишларига ходимлар жалб қилинган.
Суриянинг Латакия ҳудудида кучли ўрмон ёнғинлари авж олмоқда — ОАВ
Олов тез тарқалаётгани сабабли 20 дан ортиқ шаҳар ва қишлоқлар аҳолиси эвакуация қилинди.
Британияда COVIDнинг янги штамми Stratus тарқалмоқда
The Independent нашри ёзишича, Буюк Британияда COVID-19'нинг янги штамми — Stratus кенг тарқалмоқда.
Дрон ҳужумлари туфайли Пулково ва Шереметево аэропортларида 200 дан ортиқ рейс кечиктирилди
Пулково аэропортида эса 100 дан ортиқ рейс кечиктирилган ва 30 дан ортиқ рейс бекор қилинган. Бунинг оқибатида аэропортларда йўловчилар тўпланиб қолган.
Тошкент вилоятида 7 ёшли бола ўгай отаси ва онаси томонидан калтакланди
Ҳолат юзасидан боланинг онаси маъмурий жавобгарликка тортилган.
Агробанк Андижон филиалида йирик кредит талон-тарожлиги фош этилди — собиқ раҳбар 8,5 йилга қамалди
Қизиғи шундаки, ушбу филиал раҳбари 2024 йилнинг ўзида 3 марта, 2025 йилда эса 1 марта жиноий жавобгарликка тортилган.
Римдаги портлашда жароҳатланганлар сони 45 кишига етди (видео)
Бу ҳақда Rainews24 телеканали хабар берди.
Москвада Транснефт топ-менежери Андрей Бадалов ўлик ҳолда топилди
Давлат нефть корпорацияси Бадаловнинг “тўсатдан ўлими”га бағишланган пресс-релизда унинг раҳбарлигида “қисқа вақт ичида кенг кўламли илм-фанни талаб қилувчи лойиҳалар амалга оширилганини” таъкидлади
Жанубий Кореяда жазирама оқибатида 5 киши ҳалок бўлди
Ҳукумат статистика юрита бошлаган 15 июндан буён иссиқ уришдан азият чекканлар сони 633 нафарга етди.
Исроил аскарлари Эль-Халилда ҳалок бўлган фаластинлик билан видолашув маросимини тўхтатиб қўйди
Исроил армияси Ғарб соҳилидаги Эль-Халил шаҳрида жойлашган хонадонга рейд уюштириб, ҳалок бўлган фаластинлик билан видолашув маросимига халал берди. Марҳум аввалроқ Исроил қамоқхонасидан озод этилган ва кейинроқ Ғаза секторидаги Исроил бомбардимони оқибатида ҳалок бўлган эди.
Тошкент вилоятида хотинини калтаклаб ўлдирган эркакка суд ҳукми ўқилди
Тошкент вилоятининг Оққурғон туманида турмуш ўртоғининг ўлимига сабаб бўлган эркак суд ҳукми билан узоқ муддатга қамалди.
Шавкат Мирзиёев Исроил — Фаластин зиддияти ҳақида гапирди
Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев 4 июль куни Хонкенди шаҳрида Иқтисодий ҳамкорлик ташкилотининг 17-саммитида иштирок этди.
Сурхондарёда кекса аёл ўз уйида ўлдириб кетилди
Мазкур ҳолат юзасидан Жиноят кодексининг 97-моддаси 1-қисми билан жиноят иши қўзғатилиб, уни фош этиш чоралари кўрилмоқда.
Чехияда ўқ-дорилар сақланадиган жой иссиқдан портлаб кетди
Ёнғинни ўчириш учун самолётлардан фойдаланган ҳолда 12 та ўт ўчириш бўлими сафарбар этилган.
Россия ҳарбий-денгиз флоти бош қўмондони ўринбосари Курскда ҳалок бўлди
Вазирликка алоқадор “Звезда” телеканалида берилган хабарда айтилишича, Гудков 2 июл куни Курск областининг чегара ҳудудларидан бирида жанговар вазифаларни бажариш чоғида ҳалок бўлган.
Икки ўзбекистонлик АҚШга ноқонуний муҳожирларни олиб киришда айбланяпти
Икки Ўзбекистон фуқароси молиявий даромад олиш мақсадида АҚШга ноқонуний муҳожирларни олиб киришда айбланмоқда.
БМТ махсус маърузачиcи: Исроил замонавий тарихдаги энг шафқатсиз геноцидлардан бирининг масъулидир
Бу ҳақда БМТнинг оккупация қилинган фаластин ҳудудларида инсон ҳуқуқлари ҳолати бўйича махсус маърузачиcи Франческа Альбанезе билдирди.
Элдор Шомуродовнинг янги жамоаси маълум. У Италиядан кетмоқда
"Рома" ҳужумчиси Элдор Шомуродов Италиянинг "Кремонезе" клубига ўтиши ҳақида хабар тарқалганди.
Москва марказида ичида ФСБ ходимлари бўлган машина портлаб кетди
Маълумотларга кўра, аёл фавқулодда хизмат ходимлари етиб келгунга қадар олов эгаллаб олган машина ичида отасини чиқариб олишга муваффақ бўлган.
"Қамчиқ" довонида юк машинаси ёнғин чиқди
Ҳозирда ёнғин сабаби ва моддий зарар миқдори аниқланмоқда.
Японияда бир ярим ҳафта ичида деярли 900 та зилзила содир бўлди
Ҳудуд қарийб икки ҳафтадан бери кучли силкинишлардан азият чекмоқда.
Инсон ҳуқуқлари ҳимоячилари яна бонг урди
Исроил Ғазо сектори аҳолиси, хусусан, болаларни атайин оч қолдирмоқда, яъни очликдан қурол сифатида фойдаланмоқда. Defence for Children International ва Doctors Against Genocide ташкилотлари томонидан эълон қилинган “Бутун авлодларнинг оч қолдирилиши” ҳисоботида шундай хулоса илгари сурилган.
Аввал ўзи ҳибсга олинди, энди компанияси мусодара қилинмоқда...
Арманистон суди уни “ҳокимиятни эгаллаб олишга чақиришда” айблаб ДХХ қамоқхонасига жойлаштирди. Шу вақтнинг ўзида унга тегишли бўлган "Арманистон электр тармоқлари" (АЭТ) компаниясини миллийлаштириш бошланди.
Туркияда эркак кана туфайли ўрмонга ўт қўйди
Туркияда кана туфайли 12 гектар ўрмонга ўт қўйган эркак ҳибсга олинди.
Сурхондарёда йирик ҳажмли қувур ёрилиб кетди
Дарҳол 3 та насос агрегати фаолияти тўхтатилган ва таҳлил бригадаси тезкор тадбирлар кўрган.
“Sputnik Озарбойжон” бош муҳаррири ва унинг ўринбосари тўрт ойга ҳибсга олинди
Маълумотларга кўра, Картавих ва Белоусовдан ташқари яна беш киши жиноий жавобгарликка тортилган, лекин уларнинг исми ошкор этилмаган.
Трампнинг "Катта ва гўзал" қонуни қабул қилинди. Маск ютқазди. Энди нима бўлади?
Бу ҳақда CNN телеканали хабар берди.
Зеленский Россия билан можарода Озарбайжон президентини қўллаб-қувватлади
Сиёсатчи бу хабарни ўзининг Telegram-каналида эълон қилди.
Кескинлик ортди: Маск Трампни қўллаб-қувватлаётганларга таҳдид қилди
У агар вазият у хоҳлаганидек бўлмаса, янги партия тузишини ҳам айтиб ўтди.
Исроил ОАВ: АҚШ Ғазода ўт очишни тўхтатиш учун Тел Авивга босим ўтказиши мумкин
Исроил оммавий ахборот воситаларининг хабар беришича, АҚШ расмийлари Ғазо секторида отишмаларни тўхтатиш ва асирларни алмашиш бўйича келишувга эришиш мақсадида Исроилга босим ўтказишга тайёрланмоқда.
Тескари таъсир: АҚШ ва Исроилнинг ҳужуми Эронни ядро қуроли яратишга мажбур қилиши мумкин
Бу ҳақда "The Wall Street Journal" газетаси ёзмоқда.
Дональд Трамп 14 миллиондан ортиқ инсоннинг ўлимига сабаб бўлиши мумкин
Тадқиқотга кўра, муддатидан олдин ўлиш хавфи бўлганларнинг учдан бир қисми болалардир.
Индонезияда Қозоғистон фуқаролари ўлим жазосига ҳукм қилинди
Индонезияда наркотик контрабандасида гумонланган икки Қозоғистон фуқароси ҳибсда сақланмоқда.
Ҳиндистондаги кимёвий завод портлаши оқибатида ҳалок бўлганлар сони 34 кишига етди
Бу ҳақда ANI НИ агентлиги полицияга таяниб хабар бермоқда.
Исроил уруш бошланганидан бери Ғазодаги 256 та эвакуация марказини нишонга олди
Бу ҳақда Ғазо секторидаги ҳукуматнинг медиа-офиси расмий баёнот берди.
Ғазо секторида ҳалок бўлган фаластинликлар сони 56 531 нафарга етди
Бу ҳақда Ғазодаги Фаластин соғлиқни сақлаш вазирлиги ўзининг сўнгги баёнотида маълум қилди.
Германияда украиналик аёл ва унинг чақалоғини ўлдирган 16 ёшли йигит ҳибсга олинди
Германиянинг Эссен шаҳри прокуратураси хабарига кўра, 16 ёшли украиналик йигит ҳамюрти — 32 ёшли аёл ва унинг бир ярим ёшли қизини ўлдирганини тан олди ва ҳибсга олинди.
Исроилнинг Ғазодаги ҳаво ҳужумлари юзлаб оилаларни кўчиришга мажбур қилди
Исроил ҳаво ҳужумлари Ғазо секторида юзлаб фаластинлик оилаларни ўз уйларини тарк этишга мажбур қилди. Ҳужумлар натижасида беш киши ҳалок бўлди, кўплаб аҳоли жароҳатланди.
"Қулай шартларда автомобиль": 9 фуқаро 843 нафар фуқарони умумий 50,1 млд. сўмга чув туширди
Улар ташкил қилган жамиятларга тегишли 339 дона транспорт воситалари хатланган.
Исроил армияси Ливан жанубини ўққа тутди
Исроил томони сулҳни 3000 га яқин бузган, натижада камида 213 киши ҳалок бўлган ва 508 киши жароҳат олган.
Покистондаги муссон ёмғирлари 45 кишининг ҳаётига зомин бўлди
Шу билан бирга, NDMA келгуси 12 дан 24 соатгача мамлакатнинг катта қисмларига таъсир қилиши кутилаётган кучли ёмғир ва момақалдироқ ҳақида огоҳлантирди.
АҚШда атрофи тимсоҳлар билан тўла мигрантлар маркази қурилмоқда
Бу ҳудуд ботқоқлар билан ўралган бўлиб, тимсоҳлар, питонлар ва бошқа ёввойи ҳайвонлар билан тўла.
Эрон нефтни қайта ишлаш заводида портлаш юз берди
Маълумотларга кўра, авария натижасида завод яқинида қуюқ тутун пайдо бўлган.
Қирғизистонда фавқулодда ҳолат эълон қилинди
Офат оқибатларини бартараф этишга жами 76 киши ва 12 техника жалб этилган.
Танзанияда 2та автобус ёниб кетди
Танга вилоятига кетаётган йўловчи автобус қарама-қарши йўналишда, яъни Самедан Мошига кетаётган микроавтобус билан тўқнашган.
Британияда оғирлиги 2,4 тонна кокаин партияси мусодара қилинди
Гиёҳванд моддаларнинг қиймати қарийб 100 миллион фунт стерлингга баҳоланмоқда
“Крокус”даги теракт ижрочилари уларнинг ташкилотчиси Украина бўлганини тан олди
Чегарани кесиб ўтишда ёрдам бериши керак бўлган гуруҳ Брянск вилоятида уларни кутиб турган.
"Киев тобора хавфли жойга айланмоқда"
Россия томонидан Киевга уюштирилаётган ҳужумлар кучайгани сари, Украина пойтахтидан қочаётган фуқаролар сони ҳам ормоқда, деб ёзади Германиянинг NTV нашри.
Исроил ҳужумлари натижасида Эронда тўққиз нафар журналист ҳалок бўлди
Эрон расмийлари ушбу ҳужумларни халқаро ҳуқуқ ва журналистлар хавфсизлигига қарши жиноят сифатида баҳоламоқда. Ҳодисалар халқаро ҳамжамият томонидан кескин қораланиши мумкин.
"Бу пасткаш ким?" — Трамп CNN нашрининг Эронга алоқадор мақоласидан ғазабланди
CNN нашрининг ёзишича,Трамп маъмурияти Теҳрон билан Эроннинг фуқаролик ядровий дастурини ривожлантириш учун 30 миллиард доллар ажратиш масаласини муҳокама қилган.
Теҳронда Исроил томонидан ўлдирилган генераллар ва ядро олимлари оммавий дафн этилди
Минглаб эронликлар мамлакат пойтахти марказига чиқиб, Ислом инқилоби қўриқчилари корпуси офицерлари ва олимлар билан видолашди.
Колумбияда юз берган кўчки оқибатида 16 киши ҳалок бўлди
Дастлабки маълумотларга кўра, табиий офат оқибатида 50 га яқин уй зарар кўрган. Қутқарув ишлари узлуксиз давом этмоқда.
Кореяда руҳий носоғлом эркак ҳаракатланаётган метрони ёқиб юборди
Натижада 22 нафар йўловчи ёнғиндан заҳарланиб, шифохонага ётқизилишига тўғри келган.
%20%E2%80%9C%D0%B0%D0%B9%D1%82%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%BB%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BA%E2%80%9C%2C%20%E2%80%9C%D1%82%D0%B0%D1%8A%D0%BA%D0%B8%D0%B4%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%BB%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BA%E2%80%9C%20%D0%B4%D0%B5%D0%B3%D0%B0%D0%BD%20%D0%B8%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80%20%D0%B1%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%BD%20%D0%B1%D0%BE%D1%88%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%80%20%D1%8D%D0%B4%D0%B8.%20%D0%8E%D1%88%D0%B0%20%D0%B2%D0%B0%D2%9B%D1%82%D0%B4%D0%B0%20%D0%B1%D1%83%D0%BD%D0%B8%20%D2%B3%D0%B5%D1%87%20%D0%BA%D0%B8%D0%BC%20%D1%8D%D1%8A%D1%82%D0%B8%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%B3%D0%B0%20%D0%BE%D0%BB%D0%BC%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%BD%2C%20%D1%85%D1%83%D0%B4%D0%B4%D0%B8%20%D0%B0%D1%81%D0%BB%D0%B8%20%D1%88%D1%83%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D0%B9%20%D0%B1%D1%9E%D0%BB%D0%B8%D1%88%D0%B8%20%D0%BA%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BA%D0%B4%D0%B5%D0%BA%20%D2%9B%D0%B0%D0%B1%D1%83%D0%BB%20%D2%9B%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B8.%20%D0%A2%D0%B0%D0%B4%D2%9B%D0%B8%D2%9B%D0%BE%D1%82%20%D2%9B%D0%B0%D0%B9%D1%81%D0%B8%20%D0%B9%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%88%D0%B4%D0%B0%20%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D0%B1%20%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D0%BD%20%D0%B1%D1%9E%D0%BB%D1%81%D0%B0%2C%20%D0%B0%D0%BB%D0%B1%D0%B0%D1%82%D1%82%D0%B0%20%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%82%D0%B0%20%E2%80%9C%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%BE%20%D1%84%D0%B8%D0%BA%D1%80%E2%80%9D%20%D0%B1%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%BD%20%D0%B1%D0%BE%D1%88%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%88%D0%B8%20%D0%BA%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BA%20%D0%B2%D0%B0%20%D0%B8%D1%88%20%D0%B3%D1%9E%D1%91%20%D1%9E%D1%88%D0%B0%20%D1%84%D0%B8%D0%BA%D1%80%D0%BD%D0%B8%20%D0%B8%D1%81%D0%B1%D0%BE%D1%82%D0%BB%D0%B0%D1%88%D0%B3%D0%B0%20%D2%9B%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BA%20%D0%BA%D1%9E%D1%80%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B8.&image=https%3A%2F%2Faniq.uz%2Fphotos%2Fnews%2FOI5MThxbBfsqULz.jpeg&noparse=true){kind=link}