Исломофобия: масжидларга қилинаётган ҳужум ортида кимлар турибди?

Германия – дунёнинг энг тараққий этган мамлакатларидан бири. Тараққиёт эса фақатгина иқтисодий ривожланганлик, технологиялар, қулайликлар, шарт-шароитлар билан ўлчанмайди. Тараққиёт – энг аввало тинчлик, эркинлик, ҳур фикрлилик, бағрикенглик, хилма-хиллик дегани. Инсонлар табиий равишда тинчлик ва эркинлик таъминланган жамиятлар, давлатларга талпиниб яшайди. Германия шу боис ҳам бугун минглаб, миллионлаб мусулмонлар яшашни орзу қилаётган ва бу орзу сари ҳатто ўз ҳаётини таҳликага қўйиб бўлса ҳам боришга интилаётган давлатлардан бири.

Бироқ сўнгги вақтларда ўзларининг бағрикенглиги, толерантлиги ва умуминсоний қадриятларни ҳар нарсадан устун қўйиши билан ажралиб турувчи немислар орасида мусулмонларга нисбатан тоқатсиз, ҳатто душман кайфиятидаги шахслар пайдо бўлмоқда, жамиятда исломофобик қарашлар авж олмоқда. Бунга нима сабаб бўлмоқда? Исломофик қарашлар, тажовузкороно хатти-ҳаракатлар, мусулмонлар ва ислом объектларига ҳужумлар ортида кимлар турибди?

Германияда ислом

Германияга 1970-йилларда мусулмонлар илк бор оммавий равишда кела бошлади. Улар асосан туркиялик меҳнат муҳожирларидан иборат эди. Бугунги кунга келиб ислом насронийликдан кейинги иккинчи энг йирик динга айланди. Мусулмонлар сони тахминан 4,8 миллион нафарни ёки мамлакат аҳолисининг 5,7 фоизини ташкил этмоқда. Уларнинг 75 фоизи сунний мазҳабига мансуб.

Мамлакатдаги 60 фоиз мусулмонлар тўлиқ, 20 фоизи эса қисман банд ҳолатда меҳнат қилмоқда. Меркел янги келган мусулмонларнинг немис жамиятига мослашишлари учун икки шартни илгари сурди. Биринчиси – немис тилини билиш, иккинчиси – қонунларни ҳурмат қилиш. Германияда туғилган мусулмон болаларнинг 73 фоизи учун она тили – немис тили.

Ислом динини қабул қилаётган немислар сони йил сайин ошмоқда

АҚШнинг Pew Research Center ноҳукумат тадқиқот ташкилоти ҳисоб-китобларига кўра, 2050 йилга бориб Германиянинг ҳар бешинчи фуқароси ёки 20 фоизга яқин аҳоли мусулмонлардан иборат бўлиши мумкин. Бу рақамлар мусулмон ўлкалардан келаётган муҳожирлар оқими ва ислом динига мансуб аҳолининг табиий кўпайиши билан боғлиқ. Шунингдек, немис миллатига мансуб фуқароларнинг ислом динини қабул қилиш суръатлари ҳам ортиб бормоқда.

Сест шаҳридаги Марказий ислом институти архиви Самим Абдулланинг маълум қилишича, ўтган йили мусулмонликни қабул қилган немислар сони минг нафардан ошган. Одатда ҳар йили 350 киши атрофида исломни янги қабул қилар эди. Янги мусулмонларнинг 62 фоизини аёллар ташкил этади. «Албатта, ушбу мусулмонларнинг катта қисми эри мусулмон бўлгани учун исломни қабул қилмоқда. Бироқ статистика ушбу аёллар аҳолининг ўзига тўқ қатламиданлиги, барча олий маълумотли ва молиявий ҳолати ёмон эмаслигини кўрсатмоқда», - дея қўшимча қилади Самим Абдулла. Унинг фикрича, немислар исломда Худо тушунчаси насронийликка қараганда тушунарлироқ экани, баъзилари эса 2001 йил 11 сентябрь воқеаларидан кейин ғарбнинг асосий душманига айланган мусулмон озчиликка хайрихоҳлик учун ҳам ислом динини қабул қилмоқда.

Деярли ҳар куни мусулмонларга ҳужумлар қайд этилади

Немислар орасида ислом динини қабул қилаётганлар сони қанчалик ортаётган бўлса, исломофобия ҳам шунчалик кучаймоқда. Мамлакатда деярли ҳар куни мусулмонларга нисбатан ҳужумлар содир этилмоқда. Германия ИИВнинг Бундестаг аъзолари сўровига жавоб берар экан, 2019 йилнинг январь-март ойларининг ўзида мусулмонларга нисбатан нафрат асосидаги 132 та жиноят содир этилганини очиқлади.

Хавфсизлик бўйича экспертнинг таъкидлашича, Германияда мусулмонлар ҳуқуқларининг поймол қилиниши бўйича ҳолатлар ИИВ расман қайд этаётганга қараганда кенгроқ. Мусулмон нодавлат-нотижорат ташкилоти эса апрель-июнь ойларида мамлакатда масжидлар ва мусулмон жамоат ташкилотларига энг камида 15 марта ҳужум уюштирилганини маълум қилди.

2018 йилда Германияда исломофобия ортидан 824 марта (2017 йилда – 950) жиноят содир этилган бўлиб, 60 та масжидга уюштирилган ҳужумларда 33 киши жароҳат олган. Бунда Германиядаги исломофобия янада тажовузкор кўринишга эга бўлмоқда. Авваллари радикаллар масжидлар деворларига ҳақоратли сўзларни ёзиб кетган бўлса, сўнгги вақтларда мусулмонларга нисбатан қурол қўлламоқда.

Германияда тез-тез масжидларга вандаллик ҳужумлари кузатилмоқда. Ультра ўнгчилар бу ерда полициядан хавфсирамаган ҳолда янада очиқроқ ҳаракат қилаётгани Европа мусулмонлари хавотирларини келтириб чиқармоқда.

Исломофобия ортида кимлар турибди?

Германияда Европанинг қолган аксарият давлатларида бўлгани каби, радикал ўнгчи кучлар ва сиёсий партиялар нуфузи ортмоқда. Масалан, ўта-ўнгчи Германия учун Муқобил (AfD) партияси 2017 йилда илк бор федерал парламентдан ўрин эгаллади. Ҳукуматни иммиграцияга нисбатан қатъий чекловлар жорий этишга ундагани ва Исломнинг ошиб бораётган таъсиридан хавотирда экани, қолаверса ҳукуматнинг миллионлаб ноқонуний муҳожирларнинг мамлакатга киришига рухсат бергани ушбу партиянинг обрўсини ошириб юборди.

Сўнгги вақтларда Европада ислом танқидчилари ўз ғояларини кўп сонли блогларда, ижтимоий тармоқлар, учрашув ва норозилик намойишлари, телеканаллар ва машҳур газеталарда янада тажовузкорона тарғиб қилмоқдалар. Жумладан, германиялик публицист ва ислом танқидчиси Ҳенрик Бродер (Henryk Broder) Оммабоп Der Spiegel ҳафталик нашри муаллифларидан бири бўлиб, Германияда энг таниқли исломофоблардан бири ҳисобланади. 2011 йилнинг 22 июль куни Норвегияда бир неча терактлар содир этиб, 77 кишини ўлдириб, 151 кишини жароҳатлаган Андерс Беринг Брейвик ўзининг 1500 бетли манифестида бир неча марта Ҳенри Бродер номини тилга олади. Бродер нафақат Европа, балки бутун дунёда исломофобларни мусулмонларга қарши ҳужумлар, қонли терактларни содир этишга илҳомлантирмоқда. У ўз мақолаларида ислом Европани босиб олиши ва Европа жамиятининг мазмун-моҳиятини ўзгартириб юбориши ҳақида ёзади.

Ўта сўлчилар орасида ҳам Европада исломнинг тарқалишига қаршилар кўплаб топилади. Айниқса 80-йилларда пайдо бўлган «аксилнемислар» - аксилфашист гуруҳлар ўртасида. Уларнинг исломга нисбатан душманона кайфиятини Исроилни сўзсиз қўллаб-қувватлашлари билан изоҳлашади. Улар ХХ асрнинг 30-40-йилларида миллий социалистлар томонидан яхудийларнинг оммавий равишда қирғин қилинишида ўзларини айбдор дея ҳисоблашади ва шу сабабли фаластинликларга, умуман олганда ислом дунёсига нисбатан душманлик муносабатида бўлади.

Ислом танқидчиларининг асосий талаблари – мусулмон давлатларидан муҳожирлар оқимини тўхтатиш, Германияда чет элликлар ҳисобига аҳоли сонининг ортишига йўл қўймасликдан иборат. Ультра ўнгчи кайфиятдаги немисларнинг мусулмонларга нисбатан душманона муносабатда бўлиши ўзига хос бирлаштирувчи омилга айланмоқда.

Санжар Саид

Manba: azon.uz