Инсоният тарихининг буюк саркардалари

A A A
Инсоният тарихининг буюк саркардалари

Уруш ва тинчлик – “ҳаёт” деб номланувчи танганинг ўзаро алмашиб турадиган икки томонидир. Агар тинчлик вақтида доно ва адолатли ҳукмрон зарур бўлса, уруш вақтида эса – жангларни бой бермайдиган шафқатсиз саркарда керак бўлади. Тарих кўплаб буюк саркардаларни билади, бироқ уларни ҳаммасини таъкидлаш мушкул. Биз сизнинг эътиборингизга дунё миқёсида ҳақиқатдан ҳам буюкларини ҳавола этамиз:

Искандар Зулқайнар (Александр Македонский)

Искандар болалигидан дунёни эгаллашни орзу қиларди, у алпқомат бўлмасада, бироқ жангларда ўзи иштирок этишни маъқул кўрарди. Саркардалик хусусиятига эга бўлгани учун, у ўз даврининг энг буюк саркардаси даражасига етди. Искандар Зулқайнар армиясининг ғалабалари, қадимги Юнонистон жанг санъатини энг юқори нуқтаси эди. Искандар Зулқайнар армияси сон жиҳатдан устун эмасди, бироқ деярли барча тўқнашувларда ғолиб бўлишга муваффақ бўлган. Искандарнинг улкан империяси Юнонистондан Ҳиндистонгача бўлган ҳудудни эгаллаган. У ўз аскарларига ишонарди, улар ҳам ўз навбатида унга панд беришмасди ва унинг ортидан эргашарди.

Чингизхон (Темучин)

1206 йилда, Онон дарёси қирғоғида кўчманчи қабилалар сардорлари, қудратли жангчига буюк хон мақомини беришди. Ва уни Чингизхон (чўнг – катта, гиз – денгиз сўзини иккинчи қисми) дея аташди. Шаманлар Чингизхонга дунёга ҳукмронлик қилишини башорат этишди ва у панд бермади. Буюк император даражасига етиб, буюк империялардан бирига асос солди. У Хитойни, Ўрта Осиёни, Кавказни ва Шарқий Европани, Боғдодни, Хоразмшохлар давлатини ва Рус князликларини босиб олди.

Амир Темур (Соҳибқирон)

Буюк аждодимиз Амир Темур ҳақида ортиқча таърифни ҳожати бўлмаса керак. Шундай бўлсада айрим маълумотларни келтириб ўтамиз. Амир Темур Ўрта, Жанубий ва Ғарбий Осиё, шунингдек, Кавказ, Поволожья, Рус ва Европа тарихида муҳим ўрин тутган Ўрта Осиёлик туркий ҳукмдор ва саркарда. Пойтахти Самарқанд бўлган Темурийлар салтанати (1370 йил) асосчиси. Қиличда жанг қилиш ва камондан ўқ узиш борасида унга тенг келадиган жангчи йўқ эди. Амир Темур ҳукмронлиги 35 йил давом этди (1370 – 1405). У Инд ва Гангдан Сирдарё ва Зарафшонгача, Тянь Шаньдан Босфоргача бўлган катта империяга асос солди. У Тўхтамиш устидан қозонган ғалабасидан сўнг, Рус князларида кучсизланиб қолган Олтин Ўрда ҳукмронлигидан озод бўлиш имконияти пайдо бўлди. Усмонли турклар ҳукмдори Боязид Йилдирим устидан қозонган ғалабаси эса Европа давлатларини, Усмонли Турклар таҳдидидан  халос этди.

 Ганнибал Барка (“стратегия Отаси”)

Ганнибал қадимий дунёнинг буюк ҳарбий стратеги, карфаген саркардаси. У “Стратегия отаси”. Римдан ва Рим билан боғлиқ ҳамма нарсадан нафратланган, Рим республикасининг ашаддий душмани бўлган. Римликлар билан у барчага маълум Пуник жангларини олиб борган. Душман қўшинларини қанотлардан қуршаб олиш усулини муваффақиятли қўллаган. Таркибида 37 жангари фил бўлган 46 минг кишилик қўшинга бошчилик қилиб, Пиреней ва қорли Альп тоғларини ошиб ўтган.

Атилла (Буюк Хун)

Бу инсон Хунлар империясига бошчилик қилган. У Ўрта Осиёдан тортиб ҳозирги Германияча бўлган улкан ҳудудни забт этишга муваффақ бўлган. Атилла ғарбий ва шарқий Рим империясининг душмани бўлган. У ўзининг шафқатсизлиги ва жангни олиб бориш маҳорати билан машҳур бўлган. Бу қадар улкан ҳудудни жуда тез орада бўйсундириш билан ҳар қайси император, қирол, етакчи мақтана олишолмайдилар. У Рим империяси билан етти кечаю, етти кундуз тинмай жанг олиб борган ва Римни мағлуб этган.

Суворов Александр Васильевич

Суворовни бемалол Россиянинг миллий қаҳрамони, русни буюк саркардаси, деб атаса бўлади, чунки у 60 дан ортиқ жангни ўз ичига оладиган ҳарбий хизмати давомида бирон марта ҳам мағлубиятга учрамаган. У рус жанг санъатининг асосчиси, тенги йўқ ҳарбий мутафаккир. Рус – турк жангини, итальян, швейцария юришларининг иштирокчиси.

Наполеон Бонапарт

Наполеон Бонапарт 1804–1815 йилларда француз императори, буюк саркарда ва давлат арбоби. Айнан Наполеон ҳозирги Франция давлатининг асосини қурди. Ҳарбий хизматининг бошиданоқ у ўзини қўрқмас ва иқтидоли командир сифатида намоён қила олди. Император тахтини эгаллагач эса, у Наполеон урушларини бошлади, бироқ бутун дунёни забт этиш унга насиб этмади. Ватерло остидаги жангда мағлубиятга учради ва умрининг қолган қисмини Муқаддас Елена оролида ўтказди.

Салбчиларни тор – мор қилган Салоҳиддин (Салоҳ ид – дин)

Иқтидорли мусулмон оламининг Буюк саркардаси ва тенги йўқ ташкилотчи, Миср ва Сурия Султони. Арабчадан таржима қилинганда Салоҳ ид – дин “Дин ҳимоячиси” маъносини беради. Бу фахрли номни у салбчиларга қарши жанги учун олди. Салбчиларга қарши жангда бошчилик қилди. Салоҳиддин қўшини Байрут, Акр, Кесария, Аскалон ва Қуддусни қўлга киритди. Салоҳиддин туфайли мусулмонлар ерлари, бегоналардан ва  бошқа дин вакиллари измидан озод этилди.

Гай Юлий Цезарь

Қадимги дунё ҳукмдорлари ичида қадимги рим давлат ва сиёсат арбоби, диктатор, саркарда, ёзувчи Гай Юлий Цезарь алоҳида ўринда туради. Галлия, Германия, Британия ғолиби. Ҳарбий тактика ва стратегиянинг ажойиб қобилиятлари эгаси, шунингдек ҳалққа таъсир эта олган, унга гладиатор ўйинларини ваъда қилган, буюк даъватчи. Ўз даврининг буюк арбоби. Бироқ  бир тўда фитначиларга, буюк қўмондонни ўлдиришга бу тўсқинлик қилмади. Бу ҳолат Рим империясининг нурашига сабаб бўлган фуқаролик урушларига олиб келди.


Матнда хатолик топсангиз, ўша хатони белгилаб, бизга жўнатинг (Ctrl + Enter).

Фикр билдириш учун қайдномадан ўтишингиз сўралади ва телефон ракамни тасдиклаш керак булади!

Исроил Россияни Эронга ҳаво ҳужумидан мудофаа тизимларини етказиб беришдан тийилишга чақирди

Исроил молия вазири Элькин Россиядан Эронга ҳаво ҳужумидан мудофаа тизимларини етказиб бермасликни сўради.

Маданият вазири коррупцияда айбланиб судга тортилади

Маданият вазири коррупция ва мансаб ваколатини суиистеъмол қилишда айбланиб судланади.

Маҳмуд Мурадов: "Тахминан 700 минг АҚШ доллари минусга кирдим"

Muradov Professional League ММА ташкилоти нима учун мусобақалар ташкил қилмаётганининг сабаби ҳам айтилди.

Юраги уриб турган бемор ўлганга чиқарилди ва унинг ички аъзоларидан фойдаланишди

Органларни харид қилиш ташкилотлари шифокорларни беморларга ўлимни тезлаштирадиган дориларни юборишга ундамоқда.

Айрим мактабларда қизларга юбка кийиш тақиқланди. Ота-оналар норози!

Таълим вазирлиги ота-оналарнинг шикоятларига жавоб берди.

Ҳиндистон ўз талабаларига Ўзбекистондаги университетда ўқишни тақиқлади

Душанба куни Ҳиндистон Тиббиёт Кенгаши (NMC) тиббиёт йўналишидаги абитуриентларга Марказий Америкадаги учта ва Ўзбекистоннинг бир тиббиёт университетига бакалавриат даражасида тиббий таълим олишдан қатъий тийилишни қатъий тавсия қилди.

Яқин ойларда Украина янги президентга эга бўлади

Зеленский ўз лавозимидан "зўрлик билан" четлаштирилиши мумкинлигини айтди

Фарғонада шифокор адашиб беморнинг соғлом оёғини кесиб ташлади

Сўнгра беморнинг ҳаёти ва соғлиғини хавф остига қўйиб, бирор-бир тиббий кўрсатма бўлмагани ҳолда унинг “чап оёқ сон соҳасини ампутация қилиш” режасини ишлаб чиққан.

Европа нега Россияга қўллаётган санкцияларни Исроилга ҳам жорий этмаяпти?

Мерц Европа нега Россияга қўллаётган санкцияларни Исроилга ҳам жорий этмаётганини тушунтирди.

Бугундан мижозларга кредит ажратишда янги тартиб кучга киради

Агар сиз охирги 6 ойда банкдан ҳеч қандай кредит олмаган бўлсангиз ёки илк марта кредитга мурожаат қилаётган бўлсангиз, банк қарз юкини ҳисобламаслиги мумкин.

Кеча Ўзбекистонда энг иссиқ ҳарорат рекорди янгиланди!

Бу хақда Ўзгидромет хабар бермоқда.

Тошкентда андижонлик "доставкачи" йигитни зўрлаган 2 нафар аёл қамалди

31 ёшли С.А. пиццани олиб қўлига доставкачига пул тутқақазади ва уйга таклиф қилади.

“UzAuto Motors” янги тўлов шартларини эълон қилди

“UzAuto Motors” 2025 йил 21 июлдан бошлаб мижозларга Chevrolet Onix, Tracker ва Damas моделдаги автомобилларни янги шартларда харид қилиш имконини тақдим этмоқда.

Аёлларнинг пенсия ёши яна 6 ойга оширилди

Низом 1 июлдан кучга кирди

Машҳур блогер Абдурозиқ Дубай аэропортида ҳибсга олинди

Расмий идоралар ҳозирча бу ҳодисага изоҳ бермаган ва иш тафсилотларини ошкор қилмаган.

Шавкат Мирзиёевни ҳақорат қилган шахс Озарбайжонда қўлга олинди

Бу ҳақда Озарбайжон Бош прокуратураси хабар берди.

ZOOM`да "ҳунар" кўрсатган давлат хизматчиси ишдан ҳайдалди

Видеоселектор пайти тиззасига аёлни ўтқазиб олган мансабдор юзасидан Бандлик вазирлиги муносабат билдирди.

Яҳудийлар бош вазири Макроннинг қароридан кейин жириллашни бошлади

Бу ҳақда яҳудий давлати бош вазири Беньямин Нетаньяху Х ижтимоий тармоғидаги саҳифасида ёзди.

Дунёда гўзал бир халқ борки, унинг маданияти бутун дунё эътиборини тортмоқда

Дунёда 100дан ортиқ давлат борки, уларнинг ҳар бирига хос тарих, маданият ва миллийлик бор ва булар инсонни ўзига жалб қилади. Дунёда гўзал бир халқ борки, унинг маданияти бугун бутун дунё эътиборини тортмоқда. Сиз Қорақалпоғистон ҳақида билармидингиз?!

Рамзан Қодиров Бодрумда дам олаётган пайтда чўкиб кетишига оз қолди

Рамзан Қодировнинг ўзи ҳозирча ушбу воқеа бўйича ҳеч қандай расмий изоҳ бергани йўқ.

Қашқадарёда болаларга ноқонуний диний таълим берган шахс қўлга олинди

У ушбу таълим учун ҳар бир ўқувчидан 100 АҚШ доллари миқдорида тўлов олган.

Филиппиндаги тошқинлар оқибатида камида 19 киши ҳалок бўлди

Яна 11 киши бедарак йўқолди хабар бермоқда маҳаллий оммавий ахборот воситалари.

Шавкат Мирзиёев Россия президентига ҳамдардлик билдирди

Россиянинг «Ангара» авиакомпаниясига тегишли Ан-24 самолёти 24 июл куни Амур вилоятида ҳалокатга учради.

Грецияда йирик ўрмон ёнғини: бир нечта қишлоқ аҳолиси мажбуран эвакуация қилинди

Грециядаги қаттиқ иссиқлик фонида яна бир йирик ўрмон ёнғини келиб чиқди — бу сафар Коринф шаҳри яқинида, жанубий муниципалитетдаги тоғли ҳудудда. Ҳокимият маълумотларига кўра, ёнғин тез суратда тарқалган ва маҳаллий аҳоли ўз уйларини шошилинч тарк этишга мажбур бўлган.

АҚШ Гарвард университетининг чет эллик талабалар учун визага ҳомийлик қилиш ваколати устидан тергов бошлади

Бу ҳақда АҚШ давлат котиби Марко Рубио ижтимоий тармоқда ёзди.

Ғазода очлик хавфи: 100 дан ортиқ инсонпарварлик ташкилоти огоҳлантирди

Ғазо секторидаги очлик хавфи борасида “Save the Children”, “Chegarasiz шифокорлар” каби йирик ташкилотлар ҳам иштирок этган 100 дан ортиқ инсонпарварлик гуруҳи қўшма баёнот билан чиқди.

Украинада коррупцияга қарши органлар ваколатлари чекланишига қарши норозилик намойишлари ўтказилди

Украина пойтахти Киев ва мамлакатнинг бир қатор шаҳарларида "Миллий коррупцияга қарши кураш бюроси" (НАБУ) ҳамда "Махсуслаштирилган коррупцияга қарши прокуратура" (САП) ваколатларини чекловчи қонунга қарши оммавий норозилик намойишлари бўлиб ўтди.

Россия ва Украина учрашувларининг учинчи раундида тинчлик шартлари муҳокама қилинади

Истанбул Россия ва Украина ўртасида 2022 йил 24 февралда бошланган урушни тугатиш мақсадидаги тўғридан-тўғри музокаралар майдони бўлиб қолмоқда. Томонлар учинчи раундни ўтказишга ўзаро розилик берган.

Ғазода Исроил ҳужуми оқибатида 8 нафар фаластинлик ҳалок бўлди

Бу ҳақда WAFA ахборот агентлиги хабар берди.

Ер тезроқ айлана бошлади – тадқиқот

Сайёра тезроқ айланмоқда, 10 июль йилнинг энг қисқа куни бўлди, у стандарт 24 соатдан 1,36 миллисонияга камроқ давом этди. Бу ҳақда DW халқаро Ер айланиш хизмати ва АҚШ ҳарбий-денгиз обсерваториясига таяниб хабар бермоқда.

Ангренда 14 ёшли қиз 4 нафар йигит томонидан зўрланди

Мазкур ҳолат Болалар омбудсмани ва Ижтимоий ҳимоя миллий агентлиги томонидан алоҳида назоратга олинган.

Ўзбекистонликлар 1 миллиарддан ошиқ пулини Лабубуга ишлатиб юборишди

Жаҳон маркетплейсларида мазкур ўйинчоқ 22 доллардан 900 долларгача сотилмоқда. Миллий маркетплейсда эса мазкур ўйинчоқларни 45 минг сўмдан топиш мумкин.

Тошкент вилоятида ЙПХ машинаси иштирокида ЙТҲ юз берди

ЙҲХБ хабарига кўра, ҳар иккала ҳолатда ҳам ҳаракат иштирокчиларининг соғлиғига зиён етмаган.

Украинада Mirage 2000 қирувчи самолёти қулаб тушди

Украина ҳарбийларининг маълумотига кўра, парвоз вақтида авиация техникасида носозлик юзага келган.

Тошкентда самолёт бортида йўловчи аёлга шаҳвоний шилқимлик қилган эркак қамалди

Аёл эса эркакка бу ҳаракатларини тўхтатишини ва ўзини тўғри тутиши кераклигини айтишига қарамасдан, у ўз ҳаракатларини давом эттирган.

Қибрайда қурилиш моллари дўконида ёнғин чиқди

Хабарга асосан, ёнғинни ўчириш учун 5 та ёнғин-қутқарув экипажлари соат 10:57 да воқеа жойига бориб, 11:17 да ўраб олинган ва ёнғин соат 11:50 да тўлиқ ўчирилган.

Россия радикал каналларга обуна бўлган хорижлик фуқароларини мамлакатга киритмаяпти

Россия чегарачилари сўннги пайтларда Ўзбекистон ва Тожикистон фуқароларини радикал диний каналларга обуна бўлгани учун мамлакатга киритишдан бош тортмоқда. Бу ҳолат ТАСС агентлиги ўрганган 20 дан зиёд суд материалларида қайд этилган.

Эрондаги жазирама сув ва электр танқислигига олиб келди

Эронда кузатилаётган ғайритабиий иссиқ об-ҳаво туфайли сув омборларидаги сув сатҳи сўнгги бир асрдаги энг паст даражага тушди. Бу эса мамлакат бўйлаб сув ва электр таъминотида жиддий узилишларга сабаб бўлмоқда.

Исроил мудофаа кучлари сўнгги 24 соат ичида Ғазода ҲАМАСга тегишли ўнлаб манзилларни йўқ қилди

Бу ҳақда “Report” нашри IDF матбуот хизматига таяниб хабар қилди.

Эрдўған: Ғазодаги геноцидга сукут қилиш – жиноятга шерикликдир

Туркия Президенти Ражаб Тоййиб Эрдўған Истанбулда бўлиб ўтаётган IDEF-2025 мудофаа кўргазмасида нутқ сўзлар экан, Ғазода рўй бераётган воқеаларга нисбатан жаҳон ҳамжамиятининг сукутини қаттиқ танқид қилди.