Вазирлар учрашуви Марказий Осиё мамлакатлари ва Кўрфаз араб давлатлари салоҳиятини уйғунлаштиришда муҳим босқич бўлди
Кеча Тошкентда "Марказий Осиё – Кўрфаз араб давлатлари ҳамкорлик кенгаши" Стратегик мулоқоти ташқи ишлар вазирларининг иккинчи учрашуви бўлиб ўтди, деб хабар қилмоқда "Дунё" АА мухбири.
Ўзбекистон ташқи ишлар вазири раислигида ўтган Стратегик мулоқотда иштирокчи мамлакатлар ҳукуматларининг юқори даражадаги вакиллари бошчилигидаги делегациялари қатнашди.
Очиқ, конструктив ва дўстона муҳитда ўтган йиғилишда томонлар 2023 йил 19 июль куни Жидда шаҳрида бўлиб ўтган Марказий Осиё ва Кўрфаз араб давлатлари ҳамкорлик кенгаши етакчиларининг биринчи саммитида эришилган келишувларни амалга оширилишини кўриб чиқдилар.
Сиёсат, хавфсизлик, савдо-иқтисодий, инвестиция, транспорт-коммуникация, маданий-гуманитар ва атроф-муҳитни ҳимоя қилиш йўналишларида ҳамкорликни ривожлантириш масалалари муҳокама қилинди.
Шунингдек, 2025 йилда Самарқандда ўтказилиши режалаштирилган "Марказий Осиё – Кўрфаз араб давлатлари ҳамкорлик кенгаши" форматидаги навбатдаги олий даражадаги учрашувга тайёргарлик кўриш бўйича фикр алмашилди.
Ўзбекистон ташқи ишлар вазири Бахтиёр Саидов йиғилишнинг очилиш қисмидаги нутқида, учрашув тароватли баҳор кунларида нишонланган Рамазон ойи ва муборак Рамазон ҳайитидан сўнг ўтказилаётганида рамзий маъно борлигини таъкидлади.
"Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев Жаноби Олийлари 2023 йил июль ойида Жидда шаҳрида бўлиб ўтган Стратегик мулоқотнинг биринчи саммитида Марказий Осиё ва Кўрфаз минтақаси халқларини қадимдан яқин савдо алоқалари, муштарак қадриятлар ва урф-одатлар, муқаддас ислом динимиз боғлаб турганлигига алоҳида урғу бергани бежиз эмас", деди у.
Учрашувда сўзга чиққан Кўрфаз араб давлатлари ҳамкорлик ташкилотига аъзо мамлакатларнинг юқори мартабали вакиллари Марказий Осиё мамлакатлари уларнинг энг муҳим савдо шерикларидан бири эканини таъкидлаб, икки минтақа ўртасидаги муносабатларни ҳар томонлама мустаҳкамлашга тайёр эканликларини билдирдилар.
Хусусан, Кўрфаз араб давлатлари ҳамкорлик кенгаши бош котиби Жасим Муҳаммад Ал-Будайвий Ўзбекистон томонига стратегик мулоқотни ривожлантиришдаги муҳим ўрни учун миннатдорлик билдирди. Шунингдек, у Тошкент учрашуви стратегик мулоқот доирасида ҳамкорлик асосларини мустаҳкамлаш, ўзаро маслаҳатлашув ва шериклик механизмларини ишлаб чиқишга хизмат қилишига ишонч билдирди.
Бирлашган Араб Амирликлари Президентининг Марказий Осиё бўйича махсус вакили, БАА энергетика ва инфратузилма вазири Суҳайл ал-Мазруий ўз навбатида, Марказий Осиё мамлакатлари билан иқтисодий шериклик чуқурлашаётганини қайд этди. Унинг айтишича, 2023 йилда икки томон ўртасида нефтдан ташқари савдо ҳажми 9,6 миллиард долларга, БААнинг Марказий Осиё мамлакатларига инвестициялари ҳажми эса 2019 - 2023 йилларда 13 миллиард долларга етган.
Бирлашган Араб Амирликлари энергетика ва инфратузилма вазири, шунингдек, БАА ва Ўзбекистон ўртасида қиймати 10 миллиард доллардан зиёд инвестициявий ҳамкорлик тўғрисида Англашув меморандуми имзоланганига эътибор қаратиб, сармоялар қайта тикланадиган энергия манбалари, инфратузилма, логистика, рақамли трансформация каби устувор соҳаларни қамраб олишини таъкидлади.
Кувайт ташқи ишлар вазири Абдулла ал-Яҳё ўз маърузасида, унинг мамлакати Марказий Осиё ва Кўрфаз араб давлатлари ўртасидаги шерикликни қўллаб-қувватлайди ва уни ривожлантиришдан манфаатдор. Вазирнинг айтишича, бу каби тадбирлар замонавий таҳдидларга қарши кураш ҳамда ҳар икки минтақада тинчлик ва барқарорликни мустаҳкамлашга бўлган умумий эътиборни намоён этади.
Марказий Осиё мамлакатлари ташқи сиёсат идоралари раҳбарлари ҳам Кўрфаз араб давлатлари билан ўзаро ҳамкорлик фаоллашганини қайд этдилар. Хусусан, савдо-иқтисодий, энергетика, транспорт ва бошқа соҳалардаги ўзаро ҳамкорликнинг юксак натижалари алоҳида урғуланди. Шунингдек, туризм, қишлоқ хўжалиги, экология, қурилиш, сувни тежаш, сунъий интеллект ва бошқа кўплаб соҳаларда ҳамкорликни кенгайтириш зарурлиги таъкидланди.
Туркманистон Вазирлар Маҳкамаси Раиси ўринбосари, ташқи ишлар вазири Рашид Мередов Тошкент учрашуви икки минтақа мамлакатлари салоҳиятини уйғунлаштиришда муҳим босқич эканини таъкидлади. Унинг фикрича, минтақалараро ҳамкорлик комплекс ёндашувни талаб қилиб, уни мувофиқлаштиришда ташқи ишлар вазирликлари муҳим ўрин тутади.
Тожикистон ташқи ишлар вазири Сирожиддин Муҳриддин ва Қирғизистон ташқи ишлар вазири Жээнбек Кулубаев 2023-2027 йилларга мўлжалланган "Қўшма ҳаракатлар дастури"ни амалга оширишда масъул идоралар ишини жадаллаштириш зарурлигини таъкидладилар.
Тадбирда фахрий меҳмон сифатида иштирок этган Озарбайжон ташқи ишлар вазири Жайхун Байрамов ўз нутқида, унинг мамлакати Марказий Осиё ва Кўрфаз араб давлатлари ўртасидаги ҳамкорликни янада ривожлантиришда конструктив роль ўйнашга қатъий содиқ қолишини таъкидлаб, бу борада ўз тажрибаси ва ресурсларини баҳам кўришга тайёрлигини билдирди.
Учрашув якунида томонлар умумий қадриятлар ва ўзаро манфаатларга асосланган барқарор ва истиқболли ҳамкорликни мустаҳкамлашда собитқадам ва бирдам эканликларини тасдиқладилар.
Йиғилиш якуни бўйича Қўшма баёнот қабул қилинди.
"Марказий Осиё – Кўрфаз араб давлатлари ҳамкорлик кенгаши" Стратегик мулоқоти ташқи ишлар вазирларининг навбатдаги йиғилишини 2026 йилда Кувайтда ўтказиш тўғрисида келишилди.
