Мулоқотдаги энг катта хато

A A A
Мулоқотдаги энг катта хато

Яқинда интернетдаги сайтлардан бирида Гарвард психологи Стивен Пинкернинг инсонлар ўртасидаги мулоқотда йўл қўйиладиган энг катта хато ҳақида айтган фикрларига кўзим тушди. Бу хатони бартараф қилиш учун Пинкер 4 та тавсияни келтиради. Бу тавсиялар гарчи психологияга кўпроқ тааллуқли бўлса-да, ундан таржима жараёнида ҳам унумли фойдаланиш мумкин. Қуйида сайтдаги мақоланинг қисқа ва эркин таржимасини келтираман.

Гарвард профессори Стивен Пинкернинг айтишича, билим феномени инсонлар ўртасидаги аниқ мулоқотга тўсқинлик қиладиган катта сабаблардан бири экан. Олим бу феноменни қуйидагича изоҳлайди: сиз ниманидир билсангиз, бошқалар буни билмаслиги мумкинлигини англаш жуда оғир кечади, яъни сизнинг шахсий билимларингиз шу қадар одатий бўлиб кўринадики, сиз онг остида бошқаларни ҳам улардан хабардор деб ўйлайсиз. Бундай феномен таъсирида инсонлар аниқ сўзларни ишлатиш ўрнига, мазмунни тушунтиришдан қочиш ва мавҳум атамаларга суянган ҳолда кўпчилик тушунмайдиган махсус сленг ёки терминлардан фойдаланадилар. Натижада эса мулоқот кутилган натижани бермайди ва одамларни орасида тушунмовчилик жарлигини яратади.

Пинкер сўзлашиш ёки ёзиш пайтида бу феноменни енгиш учун қуйидаги 4 та стратегияни тавсия қилади:

Асосий фикрга эътибор беринг
Сиз нутқ сўзлаяпсизми ёки бирор матн ёзяпсизми аҳамияти йўқ, фақат асосий фикрга эътибор қаратинг ва бошқалардан у қанчалик тушунарли эканлигига холис баҳо беришни сўранг.

Сиз учун ҳақиқат бўлиб туюлган нарсалар бошқалар учун ҳақиқат эмаслигини билгач ҳайрон қоласиз , дейди Пинкер. Ва бу бошқа соҳадаги инсон бўлиши шарт эмас, сизга яқин дунёқарашдаги инсонлар билан ҳам шундай ҳолат юз беради .

Сўзларни диққат билан танланг
Пинкернинг таъкидлашича, сўзлар мулоқотдаги сўнгги нуқта эмас, улар шунчаки дунёга ойнадир . Вазиятни хаёлда чизиш, ғояни улашиш ва воқеаларни баён қилиш учун сўзларни ишлатамиз. Шунинг учун чалғитувчи ёки адаштирадиган сўзларни эмас, балки фикрни аниқ етказадиган сўзлардан фойдаланиш керак. Фикр моҳиятини англатиш учун идиома, сленг ёки тушунарсиз ўхшатишларни қисқа, ҳамма тушунадиган, тўғри сўзлар билан алмаштириш зарур.

Агар мураккаб сўзлар тингловчи ёки ўқувчига фикрни теран етказмаса, улар мулоқот воситаси сифатида самарали бўлмайди , дейди психолог.

Танаффус oлинг
Ёзган матнингизни четга суриб, бироз муддатдан кейин унга қайтинг ва қайтадан ўқиб кўринг. Бир неча соат ёки бир неча кун кутсангиз нарсаларга янги нигоҳ билан қарайсиз ва орадаги фарқни сезасиз.

Аямай таҳрирланг
Матн мазмунини аниқ етказишда таҳрирнинг ўрни беқиёс.

Матнни янада тушунарли қилиш учун уни бир неча марта қайта ёзиб таҳрирланг , деб тавсия қилади Пинкер. Ҳар бир гапда мен айтмоқчи бўлган фикрни бошқа одам тушунадими, мен уни яна ҳам қисқа, лўнда ва аниқ тушунтира оламанми деган саволни ўзингизга беринг .

Агар ёзишма ёки жонли мулоқотда одамлар кўпроқ аниқлик ва лўндаликка эътибор беришганда эди, бизнес, таълим ва бошқарувдаги маҳсулдорликни оширган ва кундалик турмушдаги норозиликлар даражасини туширган бўлардилар, деб таъкидлайди Пинкер.
Manba: zamin.uz


Матнда хатолик топсангиз, ўша хатони белгилаб, бизга жўнатинг (Ctrl + Enter).

Фикр билдириш учун қайдномадан ўтишингиз сўралади ва телефон ракамни тасдиклаш керак булади!

Боғча болангиз борми? Ҳар ой 618 минг сўм ёрдам пули олишингиз мумкин!

Ҳукуматнинг 2025 йил 31 июлдаги қарорига кўра, давлат томонидан камбағал оилаларга махсус моддий ёрдам пули тўлаб берилади.

АҚШ "тарвузи қўлтиғидан тушиб кетди": Туркиянинг рухсатисиз Қора денгизга ядровий сув ости кемаларини жойлаштира олмайди

Бу ҳақда Türkiye нашри Туркия нашри халқаро ҳуқуқ бўйича экспертларга таяниб ёзди.

Бола ўғрилари ушланди

2023-йилдан бери камида 25 нафар чақалоқни сотиб улгурган.

Илон Маск барча мамлакатларни Европа Иттифоқини тарк этишга чақирди

Унинг фикрича, Европа Иттифоқи Европада демократияни йўқ қилмоқда.

Ер томон учаётган юлдузлараро объект ўзга сайёралик кема бўлиши мумкин

Бу ҳақда The Daily Mail хабар бермоқда.

Тошкент бозорларида арзонлаштирилган нархларда гўшт сотилиши бошланди

Тошкентда аҳолини сифатли ва ҳамёнбоп озиқ-овқат маҳсулотлари билан таъминлаш бўйича тизимли ишлар олиб борилмоқда.

Боксчиларимиз Осиё чемпионатини "портлатиб ташлади"

Хабарингиз бор, 30 июлдан 12 августга қадар Таиланднинг Бангкок шаҳри 22 ёшгача бўлган боксчилар ва ёшлар ўртасида Осиё чемпионатига мезбонлик қилади.

Биз дунёдаги учинчи йирик иқтисодиётга айланаётган давлатмиз

Ҳиндистон етакчиси Моди ўзининг сўнгги нутқида Трамп ва АҚШ маъмурияти расмийларининг танқидларига жавоб берди.

Ҳиндистон АҚШ ва ЕИнинг Россия нефть импортига қарши ҳужумларига жавоб қайтарди

Бу ҳақда Ҳиндистон ташқи ишлар вазирлиги расмий вакили Рандҳир Жайсвал баёнотида маълум қилди.

"Агар Ҳиндистон Россия нефтидан воз кечса, бунинг молиявий оқибатлари жуда катта бўлади"

Ҳиндистон ҳукумати ўз нефтни қайта ишлаш заводларига Россиядан нефт харид қилишни тўхтатиш бўйича ҳеч қандай кўрсатма бермаган,

“UzAuto Motors” янги тўлов шартларини эълон қилди

“UzAuto Motors” 2025 йил 21 июлдан бошлаб мижозларга Chevrolet Onix, Tracker ва Damas моделдаги автомобилларни янги шартларда харид қилиш имконини тақдим этмоқда.

Машҳур блогер Абдурозиқ Дубай аэропортида ҳибсга олинди

Расмий идоралар ҳозирча бу ҳодисага изоҳ бермаган ва иш тафсилотларини ошкор қилмаган.

Абдуқодир Ҳусановнинг "Манчестер Сити"даги келажаги ойдинлашди

Тармоқда Абдуқодир Ҳусанов Манчестернинг бошқа бир жамоасига ўтиши ҳақида хабарлар тарқалганди.

ЖЧ-2026 «тарихдаги энг ифлос мусобақа» бўлиши мумкин

Экологларга кўра, бу чемпионат атмосферага 9 млн тонна СО2 чиқариши мумкин.

Дилшод Тўрахўжаев иши: Россия Ўзбекистонга нота йўллади

Россиянинг Ўзбекистондаги элчихонаси мазкур иш юзасидан расмий нота берди.

Баҳодир Жалоловнинг Усик билан жанги қачон бўлиши мумкинлиги айтилди

Баҳодир Жалоловнинг менежери Алик Фролов мутлақ жаҳон чемпиони Александр Усикка қарши эҳтимолий жанг ҳақида гапирди.

"Биздан Арманистон жанубини тортиб олишяпти, лекин буни ҳеч ким гапирмаяпти"

Унга кўра, Зангезур йўлаги яратилиши Арманистонни "суриялашув"га олиб келиши мумкин.

Алишер Қодиров: "Женнифер Лопеснинг яланғоч чиққанига индамадик, рўмол ўраганларга ҳам тегмайлик"

"Миллий тикланиш" демократик партияси раиси Алишер Қодиров Женнифер Лопеснинг яланғоч концертига муносабат билдирди.

Женнифер Лопеснинг концертидан кейин "Бунёдкор" стадионига жиддий зарар етгани маълум бўлди

Айтишларича, концерт учун ўрнатилган конструкция, яъни Женнифер Лопес учун тайёрланган махсус саҳна стадионнинг ўша қисмини чўктирган

Тошкентда 19 ёшли йигит кўчада кийимсиз юргани бўйича маълумот берилди

Ҳолат юзасидан ўтказилган хизмат текшуви натижаларига кўра, 2006 йилда туғилган А.А. исмли шахс Чилонзор тумани 19-мавзе ҳудудида яланғоч ҳолда жамоат жойида ҳаракатланган.

2023 йилдан буён Исроил томонидан Ғазога 100 минг тонна бомба ташланди

Сўнгги 24 соат ичида Ғазода Исроил томонидан 100 нафар киши ўлдирилди

Хитойда хавфли вирус тарқалди. Карантин чекловлари жорий қилинди

Хитойнинг Жанубий Фошан провинциясида чикунгуня вируси катта тезликда тарқалмоқда.

Хитойда кўчки остида 14 киши қолиб кетди

Қолган беш кишини қидириш ишлари давом этмоқда.

Ғазода қашшоқлик қурбонлари сони 197 нафарга етди

Бу ҳақда Ғазо Соғлиқни сақлаш вазирлиги бош директори Мунир ал-Бурш ижтимоий тармоқдаги саҳифасида хабар берди.

АҚШнинг Жоржия штатидаги Форт-Стюарт ҳарбий базасига қуролланган шахс бостириб кирди

Дастлабки маълумотларга кўра, жароҳатланганлар бор, бироқ уларнинг сони ҳозирча номаълум.

Испанияда жазирамадан 1060 киши вафот этди

Испанияда ёзнинг иккинчи иссиқ тўлқини хавфи остида, бу камида кейинги якшанбага қадар давом этиши кутилмоқда.

Кўкдаладаги газ портлаши оқибатида 10 синф қиз ҳам вафот етди

Масъуллар воқеадан сўнг, портлаш ва ундан келиб чиққан ёнғин 4 кишининг умрига зомин бўлганини очиқлаганди.

Инсоният тарихида биринчи марта ядро қуроли қўлланилган кун: Ҳиросимага атом бомбаси ташланганига 80 йил тўлди

Оқибатда Қўшма Штатлар Б-29 Энола Гай бомбардимончи самолёти ҳеч қандай қаршиликка учрамай, шаҳар марказидан учиб ўтган ва “Кичкинтой” деб номланган ядро бомбасини шаҳарга ташлаган.

Сирдарёда машина олиб қочган икки йигит Бўкада уларни тўхтатишга уринган ИИБ ходимини пичоқлади

Андижон вилояти, Хўжаобод туманидан бўлган 18 ёшли икки йигит ўзлари Самарқанд шаҳридан йўловчи сифатида минган Cobalt машинасини Сирдарё вилояти ҳудудида ҳайдовчи ҳожатхонага кирганидан фойдаланиб, олиб қочган.

Ғазоликларни қиришга чорлаган исроиллик футболчини немислар ортига қайтаришди

Германия Иккинчи Бундеслигасининг «Фортуна Дюсселдорф» клуби, мухлисларнинг босими туфайли, исроиллик ҳужумчи Шон Вайсман билан режалаштирилган шартномани бекор қилди.

Кўкдаладаги портлашда ҳайдовчи жароҳатланди

Ёнғин натижасида 1 та автоцистерна ва 10 куб пропан суюлтирилган газ сақлаш резервуари ёниб зарарланган.

Кўкдала туманида рўй берган ёнғин тўғрисида расмий маълумот берилди

Шунингдек, вилоят ҳокимлиги ахборот хизмати "портлаш" эмас, ёнғин чиққанини маълум қилди.

Колумбиядаги сув тошқинларидан 2 мингдан ортиқ киши жабрланди

Санта-Марта мэри Карлос Пинедо шаҳарда тўрт соат ичида ҳар квадрат метрга 155 миллиметр ёмғир тушганини айтди. У бу миқдорни "жуда юқори" деб таърифлади.

Дорихонада маст эркак 14 ёшли болани калтаклади

Жумладан, вояга етмаган М.К.га етказилган тан жароҳати юзасидан суд-тиббиёт экспертизаси тайинланган.

Гулистондаги вилоят мусиқали драма театрида ёнғин чиқди

Шунга кўра, 5 та ёнғин-қутқарув экипажи соат 18:09 да воқеа жойига етиб борган ҳамда соат 18:12 да ёнғинни қуршаб олиб, 19:00 да тўлиқ ўчирган.

Чилида фожиа: Шахтадаги ишчилар ҳалок бўлди

Шахтанинг ўпирилиб қулашига Чили тарихидаги энг кучли сейсмик силкинишлардан бири сабаб бўлган. Зилзила Эль-Теньенте шахтасига катта зарар етказди.

Сериалдан илҳомланган икки ўқитувчи яширин нарколаборатория очишди

Американинг «Эгрилик сари» сериалидан илҳомланган ҳиндистонлик икки ўқитувчи яширин нарколаборатория очишди.

Ғазода гуманитар ёрдам навбатига қилинган ҳужумда 9 фаластинлик ҳалок бўлди

Бу ҳақда “Анадолу” агентлиги соғлиқни сақлаш идоралари ва гувоҳларга таяниб хабар берди.

ХАМАС: 2023 йилдан бери Ғазода 230 дан ортиқ журналист ҳалок бўлди

Бу ҳақда ХАМАСнинг расмий вакили Иззат ар-Ришк Telegram-канали орқали хабар берди.

Ғазода геноцид сиёсати оқибатида хавфли касаллик тез суръатда тарқалмоқда

Вазирлик бош директори Мунир ал-Буршнинг сўзларига кўра, сўнгги кунларда 95 та янги ҳолат аниқланган, шулардан 45 нафари болалар, иккиси эса 15 ёшдан кичик.