Даҳшат! Хитой лагерларида уйғур аёллари қандай қийноқларга солиниши маълум бўлди

Уйғурлар учун "қайта тарбиялаш лагерлари" деб номланган хитой лагерларида аёллар видеокузатув бўлмаган камераларда мунтазам равишда зўрланади ва қийноққа солинади. Бу ҳақда BBC News хабар бермоқда.

Қаҳрамонлардан бири, 42 ёшли Турсунай Зиавудун тўққиз ойни шундай лагерда ўтказган ва бу вақт унинг учун энг оғир жароҳатлар қолдирган давр бўлган. Aёл мамлакатдан қочиб қутулди ва айни дамда AҚШда яшамоқда. Унинг сўзларига кўра, лагер ходимлари ҳар куни кечқурун баъзи аёлларни камераларидан олиб чиқиб, зўрлашган. Эркаклар ниқоб кийиб юришган. Турсунойнинг ўзи уч марта зўрланган.

Aёл шунингдек, содир бўлган воқеалар тўғрисида оммавий ахборот воситаларига зудлик билан айтмаганлигини тан олди, чунки у қочиб кетганидан кейин бир мунча вақт Қозоғистонда яшаган ва уни уйғурлар жойлашган Хитойнинг Шинжонига қайтариб юборишларидан қўрққан.

Лагерда 18 ой бўлган яна бир собиқ маҳбуснинг BBC Newsга айтишича, аёлларни камерада эркаклар билан ёлғиз қолдиришдан олдин ечинтириб, кишанлашган. Аёлнинг сўзларига кўра, хитойликлар энг чиройли ёш қизларни танлаш учун пул тўлашга тайёр бўлган.

Турсунай Зиавудун баъзи қизларнинг ўз камераларига қайтмаганлигини қўшимча қилди. Бошқалар, нима бўлаётгани ҳақида гаплашсалар, зўравонлик билан таҳдид қилишди.

Турсунай Зиавудуннинг сўзларига кўра, "қайта тарбиялаш лагерлари"да у ва бошқа маҳбуслар ташвиқот дастурларини кўришга мажбур қилинган ва уларнинг сочлари мажбуран олдирилган. Сўроқ пайтида Зиавудунни калтаклашган, қорнига тепишган.

Уйғурларга хитой тилини ҳам мажбуран ўргатишган. BBC Newsга бу ҳақда лагерга ўқитувчи сифатида ёлланган Хитой фуқароси Келбинур Седик исмли этник қозоқ аёл маълум қилди. Лагерларда ишлашга мажбур бўлган яна бир ўқитувчи Саирагул Саутбайнинг айтишича, у оммавий равишда зўрлаш ҳолатларига гувоҳ бўлган.

Аёлларнинг сўзларига кўра, Кунес лагерида аёллар устида тиббий тажрибалар ўтказилган. Шу билан бирга, Хитой ҳукумати бу маълумотларни рад этмоқда.

Хитой ҳукумати BBC Newsнинг зўрлаш ва қийноқларга оид айбловлар ҳақидаги саволларига жавоб бермади. Расмийлар Шинжондаги лагерлар қамоқхона эмас, балки "касб-ҳунар таълими ва ўқитиш марказлари" эканлигини таъкидладилар.

Зиавудун ва бошқа қизлар 2018 йил декабрь ойида Қозоғистонда эрлари ёки қариндошлари бўлганлиги сабабли озод қилинган.

«Уларнинг мақсади ҳаммани йўқ қилишдир. Ва буни ҳамма билади», – деди Зиавудун.

Хитой расмийларининг айтишича, Шинжондаги лагерлар экстремизмга қарши курашиш учун мўлжалланган, аммо Қўшма Штатлар ва бошқа мамлакатлар миллиондан ортиқ одам, деярли барча мусулмонлар судсиз қамоққа ташланган деб ҳисоблашади.