Тушунтирув: Россия газининг Украина орқали транзити тўхтаса нима бўлади?
Россия гази Украинага оқиб ўтадиган Россиянинг Суджа шаҳри яқинидаги шиддатли жанглар Россиянинг «Газпром» компанияси билан қилинган 5 йиллик шартнома тугашидан олдин Украина орқали транзит оқимининг тўсатдан тўхтаб қолиши хавотирини кучайтирди.
Украина газ транзити Россияга Украина орқали Европага газ экспорт қилиш имконини беради. Транзит битими йил охирида тугайди. Киев аввалроқ уни янгилаш ёки узайтириш нияти йўқлигини билдирган эди.
Украина газ қувурлари операторининг маълумотларига кўра, Россия газининг Украина орқали Европага транзити ўтган йили 2022 йилдаги 20,5 миллиард кубометрдан 28,5 фоизга камайиб, 14,65 миллиард куб метрга тушган.
НEГА ТРАНЗИТ ЭРТА ТЎХТАШИ МУМКИН?
Россия жанубий чегарасига, Суджадаги йирик табиий газ узатиш маркази яқинига кириб келган Украина кучларига қарши шиддатли жанглар олиб бораётганини айтди.
Икки рус ҳарбий блоги, далиллар келтирмасдан, Украина кучлари Россиянинг табиий гази ўтадиган Суджа шаҳридаги газ ўлчаш иншоотини қўлга олганини айтди.
Таҳлилчиларининг таъкидлашича, бу Украина орқали ўтадиган Россия қувури оқимининг кескин тўхтаб қолиш хавфини оширади.
Аммо «Газпром» бу жангни оқимларни қисқартириш учун баҳона сифатида ишлатиши хавфи бор.
ҚАЙСИ ДАВЛАТЛАР ГАЗНИ МАРШРУТ ОРҚАЛИ ОЛАДИ?
Европа Иттифоқининг аксарият давлатлари Украина босқини туфайли Россия газига қарамлигини камайтирди. Украина орқали газнинг собиқ асосий олувчилари қаторига Австрия, Словакия, Италия, Венгрия, Хорватия, Словения ва Молдова киради. Австрия газнинг катта қисмини ҳамон Украина орқали олади, бошқалари эса ўз манбаларини диверсификация қилиб, талабни камайтириш чораларини кўрган.
УКРАИНА ОРҚАЛИ КEЛАЁТГАН ГАЗНИНГ ЎРНИНИ ҚАНДАЙ БОСИШ МУМКИН?
Аввалги Европа Комиссияси шу йил бошида муқобил таъминот манбалари мавжудлигини айтганди.
Австрия Италия ва Германиядан импорт қилиши мумкин ва унинг коммунал хизматлари Россиядан газ таъминоти тўхтатилса, эҳтиёт чораларини кўрганини айтди.
Венгрия Россия газига муқобил йўлга таянади: Турк оқими қувури, Словения эса ўз газини Жазоир ва бошқа манбалардан олади. Италия газнинг катта қисмини Озарбайжон гази импортини осонлаштирадиган йўл орқали ва Жазоирдан олади.
