Плацебо нима? Нима учун тадқиқотларда қўлланилади?
Плацеболар (лотинча placebo – фойда бермоқ сўзидан олинган) -ҳақиқий дори-дармонга ўхшаш тарзда ишлаб чиқарилган, аммо таркибида фақат крахмал ёки шакар каби нейтрал моддалар мавжуд. Плацебо фақат тадқиқотларда қўлланилади.
Гарчи плацебо таркибида фаол моддалар бўлмаса-да, плацебо қабул қиладиган баъзи одамлар ўзларини яхши ҳис қилишади. Баъзиларида ҳатто "ножўя таъсирлар" мавжуд. "Плацебо эффекти" деб номланган ушбу ҳодиса икки сабабга боғлиқ, дейди “Dori-Darmon” АК Ахборот хизмати.
Биринчи сабаб - бу тасодиф. Кўпгина тиббий ҳолатлар ва аломатлар тегишли даволанишсиз келиб чиқади. Шундай қилиб, плацебо қабул қилаётган одам тасодифан ўзини яхши ёки ёмон ҳис қилиши мумкин. Ушбу турдаги ўзгаришлар рўй берганда, муваффақият ёки ёмонлашув нотўғри плацебо билан боғлиқ бўлиши мумкин.
Иккинчи сабаб - бу кутиш эффекти (баъзан тахминийлик деб аталади). Препаратнинг ишлашини кутиш кўпинча одамларни яхши ҳис қилади.
Плацебо эффекти – беморларни аслида даволовчи эффекти бўлмаган ёлғон дори воситалари билан ишонтириб даволаш ва беморларнинг ўзларида тузалишга нисбатан бўлган хохиши орқали соғломлаштириш феномени хисобланади. Бу эффект бир қатор психик касалликларда, оғриқ синдромида, бронхиал астмада, Паркинсон хасталигида, юракнинг ишемик касаллиги ва хафақонликда яққол кўринади
Плацебо эффекти ёлғон таблеткаларнинг бир қатор характеристикаларига боғлиқ бўлади. Жумладан, иккиланган дозаларни ичиш, ҳидли ва аччиқ таблеткалар ичиш, қатъий схема асосида ичиш, бирмунча қиммат дориларни ичиш беморларга оддий препаратларга нисбатан кучли таъсир этади. Шунингдек, турли касалликлар учун турли рангдаги, масалан, депрессияда - сариқ рангли, ошқозон яра хасталигида – оқ рангли, юрак хасталикларида – қизғиш рангли таблеткалар буюрилади.
