Миллий либослардан тортиб, аёлларнинг масжидда намоз ўқишини тақиқлашгача. Тожикистон Уламолар Кенгашининг кейинги бир неча йилдаги фатволари

Миллий либослардан тортиб, аёлларнинг масжидда намоз ўқишини тақиқлашгача. Тожикистон Уламолар Кенгашининг кейинги бир неча йилдаги фатволари

Тожикистонда мусулмон фуқаролар учун фатво бериш қонун бўйича ихтиёрий, аммо дин томонидан фарз саналади.

Жорий йилнинг 26 июль куни Тожикистон Ислом Маркази Уламолар Кенгаши ҳижоб (ниқоб), «қаттиқ», «қора», «шаффоф» ва бошқа қисмларини очиб берувчи кийим кийишни фатво чиқарган эди ва танани ахлоқий ва бегона деб ҳисоблаб, тожикистонлик аёллар ва қизларга уларни кийишдан сақланишни тавсия қилган.

Уламолар кенгашининг фикрича, «қора ранг дин нуқтаи назаридан фарз эмас ва миллий хусусиятларимиз ва географик шароитимизга тўғри келмайди, тожикларнинг рўмол, кўйлак ва шимдан иборат миллий либослари эса тўлиқ мос келади. Ҳанафийлик талаблари».

Фатво - бу муфтий томонидан чиқарилган диний фармон бўлиб, унинг бажарилиши мусулмонлар учун мажбурийдир. Дунёвий жамиятда талабларга риоя қилмаслик учун қонуний жавобгарлик йўқ.
Тожикистонда Ислом маркази Уламолар кенгаши фатво бериш ҳуқуқига эга ягона орган ҳисобланади. «Ациа-Плус» Уламолар кенгаши томонидан сўнгги бир неча йил ичида чиқарилган энг муҳим фатволарни тўплади.

Бир неча йил аввал Уламолар кенгаши Салафия ҳаракати бўйича фатво чиқарган, унга кўра Ироқ ва Суриядаги тожик жангарилари «ёш салафийлар» деб аталган ва уларнинг мамлакатга қайтиши хавфли деб топилган.

«Қисқа вақт ичида улар Тожикистонни Сурия ва Ироқ, Яман ва Афғонистонга айлантирадилар. Салафия ҳаракатининг барча ҳаракатлари ислом шариатига, жумладан Ҳанафий мазҳабига зиддир ва бу оқимга шариат далиллари асосида эргашиш қабул қилиниши мумкин эмас», дейилади фатво матнида.
1 йилдан 5,6 йилгача. Сўғд вилоятида «Салафия» ҳаракатининг 18 нафар аъзоси ҳукм қилинди
«Салафия» террорчилик мафкурасига эга экани, бунинг натижасида кўплаб обод ва тинч давлатлар вайрон қилингани, юз минглаб бегуноҳ инсонлар ваҳшийларча ўлдирилгани таъкидланди.

«Салафийлик мафкураси тарғиботи бутун дунё бўйлаб терроризм тарғиботи бўлиб, соф ислом динини обрўсизлантиришга сабаб бўлмоқда», - дейилади фатвода.

Уламолар кенгаши ушбу фатвони чиқариш орқали барча тожик мусулмонларини ушбу оқим тарафдорларига қарши курашишга ва ҳанафий мазҳабини ҳимоя қилиш учун бирлашишга чақирди.

Тожикистонда салафия 2000 йилларда пайдо бўлган, 2009 йил январида эса мамлакат Олий суди унинг фаолиятини тақиқлаган. 2014 йил 14 декабрда республикада ҳаракат «экстремистик» деб тан олинган.
2004 йилда фатво чиқарилиб, унга кўра, аёлларнинг мамлакатдаги масжидларга намоз ўқиш учун ташриф буюришлари номақбул (макруҳ) деб топилиб, уларнинг жума намозида бўлишлари тақиқланган эди.

Фатво бўлимининг собиқ мудири, Уламолар кенгаши аъзоларидан бири Худойберди Эгамберди таъқиқланиш сабабини жой йўқлиги, қулай шароит (таҳорат олиш учун алоҳида жой ва аёллар учун алоҳида кириш жойи) йўқлиги билан изоҳлади.

Бироқ халқаро инсон ҳуқуқлари ташкилотлари бу фатвони танқид қилиб, аёлларнинг ибодат қилиш ҳуқуқларини чеклашини таъкидлади.