Жаҳон тарихида «Озодлик хайкали» алоҳида ўрин тутади. Ҳозирда бу ҳайкалсиз Американи тасаввур қилиш қийин. Аммо бу ҳайкални ўрнатиш аввал Мисрга таклиф этилганини билармидингиз?
Ҳайкал — она ватан, яъни машальа кўтариб турган аёл қиёфасида тасвирланган. Машъальнининг узунлиги — 8,8 метр.
Бошига етти шохли тож кийдирилган — бу Американи ўраб турган етти денгиз ва етти иқлим, шунингдек қитьаларни билдиради.
Бу ёдгорликнинг ғояси француз маърифатчиси Эдуар Рене Лефевр Де Лабулэ бўлади. Ғоя АҚШ фуқаролар урушида демократик шимолнинг қулдор жануб устидан қозонган ғалабасидан кейин туғилган. Энг қизиғи бу ҳайкални дастлаб Миср подшоси Исмоил Пошшога Порт Саид шаҳрида «Осиё нури» номи билан ўрнатиш таклиф қилишган. Аммо Мисрда маблағ етмаганлиги сабабли ҳайкал АҚШга насиб қилади. Жойни фуқаролар урушида ғалаба қозонган шимолликлар армияси генерали Уильям Шерман танлаган.
Бу Француз республикасининг Америкага туҳфаси эди. Ҳайкал айнан Америка мустақиллигининг юз йиллигигига бағишланган.
Озодлик хайкали — гўё бутун дунёга озодлик, демократик ғоялар, инсон хуқуқлари тенглиги, адолатни тараннум қилиб, машъала каби ёруғ йўлни кўрсатиб тургандай. Муаллифлар:
Бош архитектор — Гюстав Эйфель
Бош ҳайкалтарош (скульптор) Фредрик Огюст Бартольди.
Ўрнатилган жойи — АҚШ, Нью-Йорк шаҳри, Манхэттен тумани, Либерти ороли.
Узунлиги — 93 метр.
Оғирлиги — 178 тонна.
Барпо қилиниш даври — 1876-1886 йиллар.
Очилиши — 1886 йил 28 октябрь.
1924 йилдан АҚШ миллий ёдгорлиги, 1984 йилдан эса ЮНЕСКО бутун жаҳон мероси сифатида рўйхатига олинган.
Хайкалга ишлатилган материаллар — бетон, гранит, темир, мис, олтин.
2025 йил 1 июнь куни Украина Хавфсизлик хизмати (СБУ) томонидан амалга оширилган “Паутинa” номли махсус амалиёт доирасида Россиянинг икки муҳим стратегик ҳаво базаси дронлар орқали ҳужумга учради.
Бу галги “Дунё гўзали” танловининг ғолиби таиландлик Сучата Чуангсри бўлди, деб хабар беради расмий сайт. Бу унвон учун 108 нафар иштирокчи кураш олиб борди.
Исроил ва АҚШ томонидан қўллаб-қувватланадиган GHF ташкилоти Ғазодаги ёрдам тарқатиш нуқталарини иккинчи кун ҳам очмаслигини эълон қилди. Бу қарор фожеали ҳужумлардан сўнг қабул қилинди.
Ушбу қонун лойиҳаси федерал харажатларни ва АҚШ давлат қарзини янада оширишни назарда тутади. Маск эса бошидан харажатларини 2 баравар камайтириш тарафдори эди.
АҚШ президенти Доналд Трамп собиқ президент Жо Байденнинг руҳий саломатлиги яширилгани ва автокалам орқали қарорлар имзолангани ҳақида тергов ўтказишни буюрди. Байден эса бу айбловларни рад этиб, барча сиёсий қарорлар шахсан ўзи томонидан қабул қилинганини билдирди.
Ғазодаги урушга халқаро танқидлар кучайиб бораётган бир пайтда, Исроил 2024 йилда тарихдаги энг йирик мудофаа шартномаларини — қарийб 15 млрд долларлик келишувларни имзолади. Келишувларнинг ярмидан кўп қисмини Европа давлатлари ташкил этди.
АҚШ ва Хитой савдо бўйича келишувига эришолмаслиги мумкин. Доналд Трамп Си Жинпингни «жуда қаттиқ» ва келишувга бориши қийин етакчи деб атади. Бу айниқса камёб металллар экспортидаги баҳслар фонида содир бўлмоқда.
НАТО Европа мамлакатларини Россия хавфига жавобан қитъадаги ҳаво мудофааси имкониятларини беш баробар оширишга чақирди. Бу ҳақда Bloomberg агентлиги хабар берди.
Ўша пайтда у уч ёшда эди. Ҳодиса содир бўлган кечаси унинг ота-онаси дўстлари билан кечки овқатда бўлишган, қизалоқ эса меҳмонхона хоналарида уйқуда бўлган. Айни пайтда номаълум шахс уни олиб кетган.
Россиянинг энг йирик IТ-ассоциациялари президент Владимир Путинга мурожаат билан чиқиб, бу ҳолат компанияни тортиб олишга уринишга ўхшашини айтган, бироқ бу мурожаат жавобсиз қолган.