O‘zbekistonda tadbirkorlikni qo‘llab-quvvatlash va huquqlarini himoya qilish borasida qanday ishlar amalga oshirilmoqda?

Bugungi kunda tadbirkorlikni rivojlantirish har kanday mamlakat iktisodiyetining muhim tayanchidir. O‘zbekistonda tadbirkorlarni ko‘llab- quvvatlash va ularning huquqlarini ishonchli himoya kilish borasida tizimli islohotlar amalga oshirilmoqda. Mamlakatimizda qulay biznes biznes-muxitishrat, nazorat kiluvchi organlari mas’uliyatini oshirish va tadbirkorlik nokonuniy aralashuvlarning starie orali borasida ch-tadbirlar davlat siyosatining ustuvor yo‘nalishlaridan biri hisoblanadi.

Davlatimiz rahbari tomonidan har yili o‘tkaziladigan ochik mulokot xam tadbirkorlarni qiynayotgan muammolarni tinglash va ularga yechim topishga karatilgan. Joriy yilda bo‘lib utgan ochik mulokotda v tadbirkorlare uchun jazo choralarini angillashtirish, obuchaya faoliatige assossiz aralashuvlarning oldini olishga qaratilgan takliflarni i shel chiksh buyicha bir kator topshiriklar berilgan edi.

Shu munosabat bilan, O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan skazal kilingan "Tadbirkorlar xukuklari va konuniy manfaatlarini ishonchli ximoya kilish 11F-184-son chora-tadbirlari to‘g‘risida"gi Farmoni tadkorlarning ishonchli faoliyat yuritishi uchun Yanada Keng imkoniyatlar yaratmokda. Ushbu farmon tadbirkorlikning ustuvor ahamiyatini yana bir bor namoyon eto, mamlakatda barkaror iktisodiy rivojanishni ta’minlashga xizmat kladi.

Mazkur Farmon asosida tadbirkorlik sub’ektlari faoliyatiga nokonuniy aralashuvlarning oldini olish, tekshirishlarni tashkil etish tizimini takomillashtirishi va mansabdor shaxslarning javobgarligini kuchaytirish orkali qulay biznes muhitini yaratish maqsad qilingan.

Farmon bilan quyidagi muhim o‘zgarishlar kiritilmokda:

2025 yil yanvaryadan:

Jismoniy shaxs tomonidan tadbirkorlik faoliatini yakka tartibdagi tadbirkor sifatida davlat ro‘yxatidan o‘tmasdan amalga oshirganlik uchun moliyaviy jarima bekor qilinadi

Fiskal belgilarni aks ettirish tartibini buzish, majburiy rakamli markirovkalash qoidalarini buzish va xodimlar sonini yashirish kabi huquqbuzarliklar uchun mamuriy javobgarlik bekor qilinadi

2025 yil 1 martdan:

Sudda ish yuritish taraflar kelishuv bitimi tuzganligi sababli tugatilganda, tadbirkorlik sub’ektlari va fukarolarga davlat bojining bir kismi kaytarib beriladi.

Nazorat kiluvchi organlar faoliyati takomillashtiriladi:

Tadbirkorlik sub’ektlari faoliyatini nazorat qilishga vakolatli organlar va ularning nazorat soxalari ro‘yxati tasdiklanadi,

"Xavfni taxlil kilish" elektron tizimi joriy etiladi va tekshiruvlar xavf darajasiga karab o‘tkaziladi,

Barcha tekshiruvlar "Yagona davlat nazorati" axborot tizimida ro‘yxatga olish orkali Biznes-ombudsmanni xabardor etish tartibida amalga oshiriladi.

Nazorat qiluvchi organlar xodimlarining malakasi oshiriladi:

Tekshirish huquqini beruvchi maxsus guvoxnomaga ega xodimlar har ikki yilda Biznes-ombudsman tomonidan tashkil etiladigan o‘quv kurslarida malakasini oshiradi.

Nazorat qiluvchi organlar faoliyati baholanadi:

Biznes-ombudsman har yili nazorat kiluvchi organlar faoliyatini baholab, ularning reytingini e’lon qilib boradi.

Ushbu Farmonning qabul kilinishi tadbirkorlik muhitini yanada yaxshilash, tadbirkorlar xukuklari va konuniy manfaatlarini ishonchli himoya qilish, nazorat kiluvchi organlar faoliyatini takomillashtirish va ularning mas’uliyatini oshirishga xizmat kiladi.

Ma’lumot uchun: Biznes-ombudsman devoni faoliyati

Joriy yilning 10 oyi davomida Biznes-ombudsman devoniga tadbirkorlik sub’ektlaridan 15 509 ta murojaat kelib tushgan. Tadbirkorlarning xukuklarini ximoya kilish borasida 2 117 ta ta’sir chorasi qo‘llanilgan. Natijada 16,1 mlrd so‘mlik da’vo tadbirkorlar foydasiga hal etilgan.

Shuningdek, tadbirkorlik sohasidagi konunchilik hujjatlarini takomillashtirish bo‘yicha 9 ta normativ-huquqiy hujjat loyixasi ishlab chikilgan. 648 ta normativ-huquqiy hujjat loyihasi xukukiy ekspertizadan o‘tkazilib, ular bo‘yicha 617 ta taklif va e’tirozlar yuborilgan.